نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز
2 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی تهران
3 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خلیج فارس بوشهر
چکیده
شورشی که در سال 1033ق. در اواخر زمامداری شاه عباس اول در ایالت گرجستان به سرکردگی موراوی به وقوع پیوست و تا دورة شاه صفی در 1044ق. طول کشید، در شمار کشمکشهای نخبگان بر سر تصاحب قدرت سیاسی بود. موراوی با تحریک بزرگان گرجی توانست آنها را متحد کند و به شورش علیه شاه عباس اول وادار کند. این شورش با حمله به سپاه قزلباش در کاخت و قتل سرداران مشهور صفوی، قرچقای خان و یوسف خان آغاز شد و دامنة آن به مناطق دیگر گرجستان رسید و اوضاع نواحی شمال غربی ایران را دچار بحران کرد. آثار و پیامدهای این شورش موجب واکنش قاطع و سریع شاه عباس اول برای سرکوب آن شد، به ویژه به سبب بهره برداری دولت عثمانی از یک سو و نارضایتی بزرگان گرجی از سوی دیگر. در بروز شورش و پناهندگی موراوی، قدرت طلبی و انگیزههای شخصی او، خشونت شاه عباس اول و شاه صفی در برخورد با گرجیان و حس انتقامجویی موراوی از قزلباشان را نمیتوان نادیده انگاشت.
کلیدواژهها