نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
استادیار دانشگاه تبریز
چکیده
تبیین چیستی انحطاط ایران در دوره قاجار وشناخت اسباب و عوامل و یافتن چاره و سامان آن مهم‌ترین هدف این پژوهش و به باور نگارنده این سطور مهم‌ترین فایده تاریخی است که از آن می‌توان یاد کرد.یوشیدا ماساهارو نخستین فرستاده سیاسی ژاپن به ایران در دوره جدید است که بیشتر با هدف برقراری روابط سیاسی بین ایران و ژاپن در ثلث پایانی سده نوزدهم به ایران آمد و البته غایت اصلی مأموریتش ایجاد روابط بازرگانی بود. این بازمانده از یک خاندان سامورایی که حقوق خوانده و به کار دیپلماسی اشتغال داشت در طول سفرش با دقت و وسواسی شاعرانه، اوضاع ایران را نگریسته و با ژاپن مقایسه کرده است. ژاپنی که مانند ایران از نیمه سده نوزدهم تجددطلبی و ترقی‌خواهی را شروع کرد، اما مجموعه عوامل درونی و بیرونی سرنوشت نوسازی و توسعه در این دو کشور را به اندازه شرق و غرب آسیا از هم دور ساخت. گرچه ماساهارو به صورت سامان یافته و کلاسیک به انحطاط ایران و عوامل آن نگاه نمی‌کند و اساساً چنین رسالتی را دنبال نمی‌نماید، اما روح حساس و احساسات ملی ـ آسیایی وی تصاویری از ایران سال‌های پایانی سده نوزدهم ارائه می‌کند که در دیدگان محقق جستجو گر می‌تواند چیستی، چرایی و چگونگی انحطاط ایران را نمایان سازد. و صد البته یافته‌های این پژوهش با نظرات دیگر سفرنامه نویسان و مورخان و محققان باید به عرصه نقد و بررسی کشیده شود.
کلیدواژه‌ها
)