نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه آفیون قره حصار، دانشکده علوم و ادبیات، گروه تاریخ

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی

3 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

بررسی روابط سیاسی و مناسبات بین دولت­های همجوار از مباحث مهم دوره­های تاریخی به ویژه در حکومت­های مقتدر محسوب می­شود. در میانه قرن دوازدهم قمری، تضادهای سیاسی میان دو قدرت افشاریه و عثمانی در جهان اسلام، روابط آنها را دستخوش تحولات کرد. در این مقاله، اوضاع ایران پس از مرگ نادرشاه بنیان‌گذار افشاریه در سال 1159ق./ 1747م. و کشمکش­های میان اعضای خاندان افشار برای کسب تاج و تخت و همچنین نزاع‌ها میان حاکمان و رؤسای قّّبایل در مناطق مختلفّ ایران بررسی شده است. همچنین کوشیده‌ایم با استفاده از منابع به این سؤال پاسخ دهیم که چرا دولت عثمانی علی‌رغم پیشنهادها و تشویقات متعدد برای اشغال ایران در دوران بحرانی بین سال‌های 1172-1159ق./ 1759-1747م. سیاست صلح و عدم دخالت در امور داخلی ایران را پی گرفت؟

کلیدواژه‌ها

منابع و مآخذ:
اسناد
Başbakanlik Osmanli Arşivi (B.O.A) Hatt-i Hümayun; 127-129-204-220.
B.O.A, mühime defteri; 152-153.
B.O.A,Namei-I Hümayun defteri: nr.VIII , III.
 
فارسی:
استرآبادی، میرزا مهدی­خان، 1258، تاریخ نادری، تهران: انجمن آثار ملی و مفاخر فرهنگی.
بازن، پادری، 1365، نامه­های طبیب نادرشاه، ترجمه: علی‌اصغر حریری، گیلان: نشر شرق.
تجلی‌بخش، سروش، 1346، نادرشاه، تهران: ابن سینا.
مروی، محمدکاظم، 1374، عالم آرای نادری، محمدامین ریاحی، تهران: زوار.
 
لاتین:
Irvine, William, later mughals, Lahore ،
Lockhart, Laurence, 1958, The fall of the safavi dynasty and the afghan occupation of Persia, Cambridge.
________________, 1976, Nadir şah, Lahore.
Malcom, sire john, 1821, Histoire de la perse, III, paris.
 
ترکی:
Ateş, Abdurrahman, 2001, nadir şhah, ve döneminde osmanli –iran mücadeleleri, basilmamiş doktora tezi, isparta.
Baykal, bekir sitiki, karahan, abdulkadir, ragip paşa, I.A.IX.
Bayur, yusuf hikmet, 1987, hindistan tarihi, II,Ankara.
_________________, 1948, Nadir şah Afşarin ölümünden sonar Osmanli devletini irani istilaya kişkirtmark için yapilan iki deneme Belleten,c,XII, Ankara.
Dames, longworth, Ahmed şah dürrani I.A.I204-207.
Djafarpour, ali, 1977, Nadir şah döneminde Osmanli-iran ilişkileri, basilmamiş doktora tezi, Istanbul.
Hammer, B.J.V, 1994, büyük Osmanli tarihi, VIII, Istanbul.
Ilgürel, mücteba, 1993, doğuştan günümüze büyük islam tarihi,c.XI, Istanbul.
Izzi efendi, 1199, süleyman,tarih, Istanbul.
Karadeniz, yilmaz, 2006, iranda sömürgecilik mücadelesi ve kaçar hanedani, Istanbul.
Saray, mehmet, Afganistan ve türkler, Istanbul, 1987.
Şemdani zade, 1976, süleyman efendi, mürit-tevarih, yaya, münir aktepe, Istanbul.
Sümer, faruk, 1988, Afşarlar, Ağa Muhammed şah türkiye diyanet vakfi islam ansiklopedisi, c.I, Istanbul.
___________, 1986, iranda hüküm sürmüş bir türk hanedani, türk dünayasi araştirmalari dergisi, 1982, Istanbul.
Uzunçarşili, ismail hakki, Osmanli tarihi,IV,Ankara.