نگاهی به برنامه توسعه راه آهن شرق ایران به پاکستان در عصر پهلوی دوم
نگاهی به برنامه توسعه راه آهن شرق ایران به پاکستان در عصر پهلوی دوم

مریم شیپری؛ لیلا مرادی

دوره 19، شماره 76 ، مهر 1397، ، صفحه 1-15

چکیده
  گرچه قرار بود که راه‌آهن شرق ایران در ابتدای قرن بیستم، مسیر ترانزیت کالا میان ایران و هندوستان را بهبود بخشد، اما با جدایی پاکستان از هندوستان در 1326ش./ 1947م. این مهم انجام نشد. ایران در سال‌های بعد کوشید ...  بیشتر
تقابل انگلستان با تحرکات دیپلماسی منطقه‌ای ایران در حوزه خلیج فارس 1320-1304 ش
تقابل انگلستان با تحرکات دیپلماسی منطقه‌ای ایران در حوزه خلیج فارس 1320-1304 ش

چمنکار محمد جعفر

دوره 11، شماره 42 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 1-27

چکیده
  با تشکلیل دولت پهلوی و تلاش برای افزایش نقش آفرینی منطقه‌ای، تقابل میان ایران و انگلستان در حوزه استراتژیک خلیج فارس و دریای عمان تشدید گشت. استعمار انگلستان که به علت حضور طولانی مدت و حاکمیت بلا منازع ...  بیشتر
همکاری‌های فنی- اقتصادی ایران و شوروی در احداث کارخانه ذوب‌‌آهن اصفهان (1351-1341 ش.)
همکاری‌های فنی- اقتصادی ایران و شوروی در احداث کارخانه ذوب‌‌آهن اصفهان (1351-1341 ش.)
دوره 20، شماره 77 ، دی 1397، ، صفحه 1-27

چکیده
  ایران در سال‌های نخست‌وزیری هویدا با عادی‌‌سازی روابط خود با شوروی و کشورهای اروپای شرقی به گسترش روابط با این کشورها همت گماشت. از جنبه‌های سیاست خارجی ایران و شوروی در سال‌های 1351-1341ش. گسترش همکاری‌های ...  بیشتر
مؤید حضور در موصل، نگاهی به اقدامات وزارت امور خارجه در پایان جنگ جهانی اول 1337 ق./ 1919 م.
مؤید حضور در موصل، نگاهی به اقدامات وزارت امور خارجه در پایان جنگ جهانی اول 1337 ق./ 1919 م.

رضا آذری شهرضائی

دوره 20، شماره 78 ، فروردین 1398، ، صفحه 1-8

چکیده
  اصلاح مرزهای غربی و شمالی و بازستاندن سرزمین‏های ازدست‏رفته یکی از آمال ایرانیان در پایان جنگ جهانی اول بود. وزارت امور خارجه ایران به عنوان دستگاه دیپلماسی و همچنین حافظۀ تاریخی ایران تلاش کرد علی‏رغم ...  بیشتر
جایگاه اشکانیان ارمنستان در روابط بین ایران و روم (قرن دوم میلادی)
جایگاه اشکانیان ارمنستان در روابط بین ایران و روم (قرن دوم میلادی)

محمد ملکی

دوره 20، شماره 79 ، تیر 1398، ، صفحه 1-19

چکیده
  چکیدهحکومت اشکانیان ارمنستان پس از توافق شاهنشاهی اشکانی و امپراتوری روم به سال 63 میلادی، در سرزمین ارمنستان شکل گرفت. هدف از این توافق که پس از رقابت‌های طولانی ایران و روم بر سر سلطه و نفوذ در ارمنستان ...  بیشتر
بررسی تحلیلی رساله‌های جهادیه در جنگ‌های ایران و روس
بررسی تحلیلی رساله‌های جهادیه در جنگ‌های ایران و روس

مریم اورعی قدیری

دوره 21، شماره 83 ، تیر 1399، ، صفحه 1-24

چکیده
  جنگ‌‌های ‌ایران ‌و روس‌ در سال‌های 1228-1218ق./1813-1803م. و 1243-1241ق./1827-1825م. بر سر تصرف‌ منطقة‌ قفقاز، یکی از وقایع اثرگذار‌ ‌دو قرن‌ اخیر ایران ‌در ابعاد سیاسی‌، اجتماعی ‌و اقتصادی‌ است. در این جنگ‌ها، ...  بیشتر
تبیین و تحلیل تأثیر موقعیت جغرافیایی بر روابط خارجی و فعالیت‌های تجاری ساسانیان
تبیین و تحلیل تأثیر موقعیت جغرافیایی بر روابط خارجی و فعالیت‌های تجاری ساسانیان

اسماعیل سنگاری؛ احمد اسدی

دوره 24، شماره 93 ، اسفند 1401، ، صفحه 3-26

چکیده
  ساسانیان زمانی که بر فلات ایران و سرزمین­های پیوسته به این فلات مسلط شدند، زمینه‌های مختلف زمامداری آنان نظیر فعالیت‌های تجاری و بازرگانی، متأثر از موقعیت جغرافیایی قلمروشان گردید. همچنین در فعالیت­های ...  بیشتر
تماس فرهنگ‌های ایران و چین: نقش هخامنشیان و سغدیان در شکل‌گیری و توسعه جاده ابریشم
تماس فرهنگ‌های ایران و چین: نقش هخامنشیان و سغدیان در شکل‌گیری و توسعه جاده ابریشم

حمیدرضا پاشازانوس

دوره 17، 68-69 ، مهر 1395، ، صفحه 5-34

چکیده
  پژوهشگران آغاز تماس بین فرهنگ‌های ایران و چین و در پی آن شکل‌گیری مسیرهای جاده ابریشم را با سفر جانگ چیان به سرزمین های غرب امپراتوری هان در سده­ دوم پیش از میلاد دانسته­اند. اما پیش از آن، مسلماً ...  بیشتر
درآمدی بر روابط مادها و بابلی‌ها
درآمدی بر روابط مادها و بابلی‌ها

شهرام جلیلیان

دوره 18، شماره 71 ، تیر 1396، ، صفحه 9-50

چکیده
  در آغازِ سدة ششم پیش از میلاد، مادها و بابلی‌ها در یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های باستانی، به فرمانرواییِ ستمگرانة آشوریان در شرق نزدیک پایان دادند. بابلی‌ها در جنوب میانرودان، پیش از هم‌پیمانی با مادهای ...  بیشتر
تجارت دریایی ایران و هند در دوره باستان (هزاره‌های پیش از میلاد تا عصر سلوکی)
تجارت دریایی ایران و هند در دوره باستان (هزاره‌های پیش از میلاد تا عصر سلوکی)

چمنکار محمد جعفر

دوره 16، شماره 64 ، مهر 1394، ، صفحه 9-24

چکیده
  هندوستان و اقیانوس هند از روزگاران کهن، جایگاه ممتازی در عرصه‌هایسیاسی، اقتصادی و نظامی ایران زمین داشته است. با پیدایش نظام‌های سیاسی در بین‌النهرین باستان و تمدن‌های اولیة ایران و سپس دولت‌های ...  بیشتر
بهرام پنجم (گور) در قفقاز و آسیای مرکزی
بهرام پنجم (گور) در قفقاز و آسیای مرکزی

نعمت اله علی محمدی

دوره 17، شماره 65 ، دی 1394، ، صفحه 9-36

چکیده
  در دورۀ بهرام پنجم که از ادوار بسیار مهم و پر حادثة دورۀ ساسانی است، قفقاز و آسیای مرکزی از جمله مراکز اصلی مناقشات بین ایران و روم، شاهان و حاکمان محلی بود. این مناطق شرایط اقتصادی، سیاسی، مذهبی و جغرافیایی ...  بیشتر
دیپلماسی فرهنگی و نوپردازی تاریخی در اقلیم معنوی اکو
دیپلماسی فرهنگی و نوپردازی تاریخی در اقلیم معنوی اکو

حسین نوروزی؛ محسن حیدرنیا

دوره 17، شماره 66 ، خرداد 1395، ، صفحه 77-100

چکیده
  حوزۀ فرهنگی اکو، یکی از گنجینه­های نادر در میراث تاریخی و تمدنی جامعۀ بشری است. این گنجینه حاصل سده­ها کوشش و تفکر مشترک جوامع منطقه بوده که به­صورت هم­افزایانه تکوین و تکامل یافته است. با عنایت ...  بیشتر
میرزا محسن‏خان معین‏الملک و سفارت عثمانی (سال‏های 1288- 1308 ق.)
میرزا محسن‏خان معین‏الملک و سفارت عثمانی (سال‏های 1288- 1308 ق.)

حسن حضرتی

دوره 20، شماره 78 ، فروردین 1398، ، صفحه 9-22

چکیده
  میرزا محسن‏خان معین‏الملک حدود بیست‏ سال (از 1288 تا 1308ق.) سفیرکبیر و وزیرمختار ایران در اسلامبول بود. اما دربارۀ اینکه او در این دوره چه اقداماتی انجام داده یا در مناسبات ایران و عثمانی در آن دوره چه ...  بیشتر
وضعیت حقوقی ـ اجتماعی جامعه ایرانیان مقیم عثمانی در سده‌های 14-11 ق. با تأکید بر عراق
وضعیت حقوقی ـ اجتماعی جامعه ایرانیان مقیم عثمانی در سده‌های 14-11 ق. با تأکید بر عراق

رضا دهقانی

دوره 13، شماره 52.53 ، مهر 1391، ، صفحه 13-28

چکیده
  سابقه اقامت ایرانیان در قلمرو عثمانی به آغاز تأسیس دولت عثمانی در قرن هشتم هجری / چهارده میلادی باز می‌گردد. پس از جنگ‌های عثمانی با صفویان که منجر به الحاق ممالک عربی به امپراتوری عثمانی شد، بر شمار ...  بیشتر
علل انفعالِ قاجاران در روابط خارجی
علل انفعالِ قاجاران در روابط خارجی

محسن خلیلی

دوره 19، شماره 73 ، دی 1396، ، صفحه 17-50

چکیده
  داوری در باره قاجاران، بسیار دشوار است؛ در عرصه مناسبات خارجی، همه از بی‌لیاقتی پادشاهان قاجار می‌گویند، از ترکمانچای یاد می‌کنند و از عهدنامه هرات سخن می‌گویند و از کوچک شدن سرزمین ایران. اما به اعتقاد ...  بیشتر
نقش تجارت و سیاست در آینده روابط ایران و مغول‌ها
نقش تجارت و سیاست در آینده روابط ایران و مغول‌ها

علیرضا کریمی

دوره 19، شماره 76 ، مهر 1397، ، صفحه 17-32

چکیده
  اوایل سدة هفتم هجری، حادثه­ای بزرگ در تاریخ جهان و در امتداد راه ابریشم به وقوع پیوست؛ حادثه‌ای که بدون وجود تعامل بین تجار و سیاستمداران، فرصت بروز و ظهور نمی­یافت. این حادثة مهم، حملة چنگیز خان ...  بیشتر
دانشگاه کمونیستی کارگران شرق پژوهشگران و دانشجویان ایرانی در مسکو طی دهه‌ها‌ی 1930 -1920 میلادی
دانشگاه کمونیستی کارگران شرق پژوهشگران و دانشجویان ایرانی در مسکو طی دهه‌ها‌ی 1930 -1920 میلادی

لانا راوندی فدایی

دوره 18، شماره 70 ، خرداد 1396، ، صفحه 19-42

چکیده
  دانشگاه کمونیستی کارگران شرق (کا. یو. تی. وی.)، که در سال 1921م. در مسکو تأسیس و در سال 1938م. تعطیل شد، تجربه‌ای منحصر به فرد در زمینة شرق‌شناسی شوروی و نخستین مؤسسة آموزشی کمونیستی به ویژه برای دانشجویان شرقی ...  بیشتر
نگاهی به روابط سیاسی قاینات با هرات در دو دهة پایانی حکومت قاجار (بر پایة مکاتبات رسمی)
نگاهی به روابط سیاسی قاینات با هرات در دو دهة پایانی حکومت قاجار (بر پایة مکاتبات رسمی)

علی نجف‌زاده

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 19-58

چکیده
  ولایت قاینات در دوره قاجار به سبب نقش مؤثر برخی از حکام آن منطقه، موقعیتی مهم در شرق ایران یافت. هرات در جوار مرز ایران، در معاهدة پاریس از ایران جدا شد و به سبب جنگ هرات، ایران تا آخرین سال‌های حکومت قاجار، ...  بیشتر
وزیران امور خارجه در دورة ناصرالدین شاه
وزیران امور خارجه در دورة ناصرالدین شاه

محمدحسن فرخی

دوره 14، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 19-48

چکیده
  در دورة ناصرالدین شاه مناسبات خارجی ایران به صورت چشمگیری توسعه یافت و متناسب با آن، امور خارجی از حیطة وظایف دربار و شخص صدراعظم، به وزارت امور خارجه منتقل شد،که  28 سال از تأسیس آن می‌گذشت. این تحول، ...  بیشتر
دیپلماسی خارجی نوین آمریکا و تأثیرات آن بر سیاست منطقه‌ای دولت پهلوی دوم (1357-1348 ش)
دیپلماسی خارجی نوین آمریکا و تأثیرات آن بر سیاست منطقه‌ای دولت پهلوی دوم (1357-1348 ش)

چمنکار محمد جغفر

دوره 13، شماره 51 ، تیر 1391، ، صفحه 19-56

چکیده
  آموزه نیکسون یا سیاست مشارکت جمعی، راهبرد نوین سیاست خارجی آمریکا را در دهه 50 ش بنیاد گذارد. هدف این نوشتار بررسی دیپلماسی خارجی جدید آمریکا و زمینه‌های پیدایش آن و تبعاتش بر سیاست خارجی و منطقه‌ای دولت ...  بیشتر
بررسی و تحلیل مناسبات صفویه و اوزبکان در عصر شاه صفی (1052- 1038ق.)
بررسی و تحلیل مناسبات صفویه و اوزبکان در عصر شاه صفی (1052- 1038ق.)

جهانبخش ثواقب؛ سمیرا قلاوند

دوره 14، شماره 54 ، فروردین 1392، ، صفحه 21-48

چکیده
  با تشکیل دولت صفویه در آغاز سده دهم هجری (907ق./ 1502م.) مناسبات جدیدی میان ایران با همسایگان خود در شرق و غرب کشور نظیر عثمانیان، اوزبکان و گورکانیان هند رقم زده شد که وجه غالب آن، درگیری‌های نظامی و کشمکش ...  بیشتر
عوامل مؤثر بر روابط صفویان با گورکانیان
عوامل مؤثر بر روابط صفویان با گورکانیان

قاسم قریب

دوره 19، شماره 74 ، فروردین 1397، ، صفحه 21-49

چکیده
  مناسبات ایران صفوی با هند گورکانی یکی از دوره­های پر افت و خیز در تاریخ روابط خارجی دو کشور ایران و هند است. تحرکات ازبکان شیبانی به عنوان دشمن مشترک گورکانیان و صفویان، از عوامل مؤثر بر تنظیم روابط ...  بیشتر
روابط سیاسی دولت ایدیقوت با مغولان مرکزی
روابط سیاسی دولت ایدیقوت با مغولان مرکزی

جواد عباسی؛ ابراهیم خسروی

دوره 20، شماره 79 ، تیر 1398، ، صفحه 21-50

چکیده
   اویغورستان از مناطقی بود که به جهت موقعیت جغرافیایی، شرایط فرهنگی، اداری و سیاسی اهمیت ویژه‌ای برای فاتحان مغولی داشت. این دولت محلی از مهم‌ترین متحدان مغولان مرکزی بود و در فتوحات و ارسال نیروهای ...  بیشتر
روابط ایران و عثمانی؛ بازخوانی پرونده کشتار کربلا در سال 1258ق./ 1843م.
روابط ایران و عثمانی؛ بازخوانی پرونده کشتار کربلا در سال 1258ق./ 1843م.

سیّدعلی موجانی

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 22-53

چکیده
  یکیازمسائلمهمدرروابطایرانوعثمانیطیقرون17تا19میلادی،تنظیممناسباتدوکشوردر سرزمین عراقبود.ازآنجا کههیچ یک از دوکشور،حاکمیتطرفدیگررابراینمنطقهبهرسمیتنمی‌شناخت، دامنه‌ایازمسائلمتنوعاعمازنبردهایزمینی،درگیری‌های ...  بیشتر
بررسی مناسبات عادل‌شاهیان با دولت صفوی
بررسی مناسبات عادل‌شاهیان با دولت صفوی

سعید رجایی؛ مهدی بذرگر

دوره 18، شماره 72 ، مهر 1396، ، صفحه 23-46

چکیده
  ضعف حکومت بهمنی (933-748ق.)، درگیری­ها و چند دستگی­های درون حکومت را بیشتر کرد و پنج حکومت عادل­شاهیان، نظام­شاهیان، قطب­شاهیان، عماد­شاهیان و برید­شاهیان پدید آمد. عادل­شاهیان در میان سه ...  بیشتر