پناهندگان مصر و شام در ایران و نقش آنها بر مناسبات ایلخانان و مملوکان
پناهندگان مصر و شام در ایران و نقش آنها بر مناسبات ایلخانان و مملوکان

احسان سیفی

دوره 11، شماره 44 ، مهر 1389، ، صفحه 57-81

چکیده
  با تشکیل دولت مغولیِ ایلخانان در چارچوبِ مرزهای سیاسی و نظامی ایران، در نیمه دوم سده‌ هفتم هجری / سیزدهم میلادی، مناسبات خارجی این حکومت تازه تأسیس با[1]همسایگان، خود ـ مغول و غیر مغول ـ  به‌ویژه ممالیک ...  بیشتر
نقش کنسولگری انگلیس در پیشرفت پزشکی نوین در مشهد (1346- 1306ق.)
نقش کنسولگری انگلیس در پیشرفت پزشکی نوین در مشهد (1346- 1306ق.)

شهربانو دلبری؛ غلامرضا آذری خاکستر

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 59-84

چکیده
  دو کشور روس و انگلیس، به سبب موقعیت استراتژیک خراسان، از جمله همسایگی با روسیه در نقاط مختلف این منطقة پهناور کنسولگری داشتند و مرکز فعالیت آنها در مشهد بود. پس از گشایش کنسولگری انگلستان در مشهد، تأسیس ...  بیشتر
اهمیت جزیره کیش در بازرگانی خلیج فارس و دریای عمان عصر مغول
اهمیت جزیره کیش در بازرگانی خلیج فارس و دریای عمان عصر مغول

چمنکار محمد جغفر

دوره 13، شماره 49 ، دی 1390، ، صفحه 59-84

چکیده
  جزیره کیش با حاکمیت ملوک محلی بنی قیصربه عنوان مرکز بازرگانی خلیج فارس در عصر مغول محسوب می‌شد و تحولات آن همواره بر مناطق پیرامونی و ماورای منطقه‌ای تأثیرگذار بود. هدف از این نوشتار بررسی دگرگونی‌های ...  بیشتر
رویدادی ضمنی در روابط ایران و انگلیس:نبرد برازجان (1273ق./1857م.)
رویدادی ضمنی در روابط ایران و انگلیس:نبرد برازجان (1273ق./1857م.)

غلامرضا مهدی راونجی

دوره 16، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 61-60

چکیده
  هنگامی که در بهار 1272ق./ 1856م. قوای ایران هرات را تصرف کردند، انگلیس این موضوع را نقض معاهدة 25 ژانویه 1853م. شناخت و این واقعه، عزم آن دولت را که به افغانستان و به طور خاص به هرات همچون باروی هند می‌نگریست، ...  بیشتر
سفیر هنر ایرانی در موزه‌های جهان (فرش تبریز عصر صفوی)
سفیر هنر ایرانی در موزه‌های جهان (فرش تبریز عصر صفوی)

عادل شعبانی مقدم؛ نزهت احمدی

دوره 18، شماره 71 ، تیر 1396، ، صفحه 69-94

چکیده
  صنعت فرش در تاریخ ایران زمین قدمتی چند هزار ساله دارد. این کالا از چادر عشایر گرفته تا کاخ‌های سلطنتی، زینت‌بخش بود و با توجه به اهمیت آن، همیشه مشتاقانی در خارج از مرزهای جغرافیایی ایران نیز داشته است. ...  بیشتر
آوانِس‌خان مساعدالسلطنه؛ نخستین وزیرمختار ایران در ژاپن
آوانِس‌خان مساعدالسلطنه؛ نخستین وزیرمختار ایران در ژاپن

هاشم رجب زاده

دوره 11، شماره 43 ، تیر 1389، ، صفحه 71-105

چکیده
  آوانِس ماسحیان (1350ـ 1282ق./ 1931ـ1864م.) ملقّب به مساعدالسلطنه از ارمنیان برجسته ایران و از شخصیت‌های علمی و دولتمردان اوایل سده بیستم است. او تحصیلات خود را در تهران، تبریز و پاریس گذراند و پس از بازگشت به ایران ...  بیشتر
پیوند ادب و سیاست: بازتاب جنگ جهانی اول در اشعار ادیب پیشاوری
پیوند ادب و سیاست: بازتاب جنگ جهانی اول در اشعار ادیب پیشاوری

جلیل قصابی گزکوه؛ هادی وکیلی

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1392، ، صفحه 73-98

چکیده
  جنگ جهانی اول (1336-1332 ق./ 1918-1914 م.) گرچه در اروپا آغاز شد، اما دامنة آن به تدریج به دیگر نقاط جهان از جمله ایران رسید. با اینکه دولت ایران اعلام بی‌طرفی کرد، اما دولت‌های درگیر موضع ایران را نادیده گرفتند. ...  بیشتر
جامعه نستوری: نخستین مهاجرنشین ایرانی در چین (سده هفتم میلادی)
جامعه نستوری: نخستین مهاجرنشین ایرانی در چین (سده هفتم میلادی)

صفورا برومند

دوره 17، 68-69 ، مهر 1395، ، صفحه 82-96

چکیده
  پس از ناکامی یزدگرد سوم در برابر مسلمانان و مرگ او در مرو (651 م.)، گروهی از اعضای خاندان ساسانی به سمت مرزهای چین رفتند و سرانجام امپراتور گائوزونگ (683-649 م.) از سلسله تانگ با اقامت آنها در این سرزمین موافقت ...  بیشتر
تلگراف‌خانه‌ بوشهر و استعمار انگلستان
تلگراف‌خانه‌ بوشهر و استعمار انگلستان

خلیل حقیقی؛ حمید حاجیان پور

دوره 17، شماره 67 ، تیر 1395، ، صفحه 87-113

چکیده
  اختراعات و اکتشافات حاصل از انقلاب صنعتی، یکی از مهم‌ترین عوامل قدرت برخی از کشورهای استعماری اروپا بود، همچون دستگاه تلگراف که بسیاری از نقاط مستعمراتی را در مسیر اهداف کشورهای استعمارگر به یکدیگر ...  بیشتر
ملاحظاتی پیرامون تهدیدات افراط‌گرایی در آسیای مرکزی
ملاحظاتی پیرامون تهدیدات افراط‌گرایی در آسیای مرکزی

محمدعلی کاظم بیکی

دوره 17، شماره 66 ، خرداد 1395، ، صفحه 124-139

چکیده
  در سال‌های اخیر، پدیدة افراط‌گرایی با شعارهای اسلامی، هزینه‌های مادی و معنوی سنگینی بر کشورهای نواستقلال آسیای مرکزی تحمیل کرده است. اگر این پدیده که با اعتدال و تسامح اسلام و فرهنگ رایج در منطقه سازگاری ...  بیشتر
روابط خارجی ایران از صفویه تا برآمدن نادرشاه (با تأکید بر روابط صفویه و عثمانی)
روابط خارجی ایران از صفویه تا برآمدن نادرشاه (با تأکید بر روابط صفویه و عثمانی)

روح الله رمضانی؛ روح اله اسلامی

دوره 13، شماره 52.53 ، مهر 1391، ، صفحه 37-62

چکیده
  تعامل بین موقعیت داخلی و خارجی ایران در قرن شانزدهم میلادی هم‌زمان با قدرت گیری آن، سیاست خارجی ایران را توسعه بخشید. تنها در آغاز قرن نوزدهم میلادی بود که این کشور گرفتار قدرت سیاسی اروپا شد. مداخلات ...  بیشتر
جایگاه اتحاد جماهیر شوروی در الگوهای سیاست خارجی ایران دوران پهلوی دوم (1357-1332ش.)
جایگاه اتحاد جماهیر شوروی در الگوهای سیاست خارجی ایران دوران پهلوی دوم (1357-1332ش.)

روح اله اسلامی؛ زهرا اکبری

دوره 19، شماره 76 ، مهر 1397، ، صفحه 57-96

چکیده
  در مقطع تاریخی 1357-1332ش. با توجه به چیرگی سیاست خارجی بر روابط خارجی پهلوی دوم در روابط خود با اتحاد جماهیر شوروی می‌کوشید تا گامی در جهت منافع ایران بردارد. به همین سبب، زمینه‌های همکاری و تعامل میان دو ...  بیشتر
سیر تحول قانون تذکره در دوره قاجار
سیر تحول قانون تذکره در دوره قاجار

صباح خسروی زاده؛ نصراله پور محمدی املشی

دوره 20، شماره 78 ، فروردین 1398، ، صفحه 57-79

چکیده
  سندی را که در منابع از آن به عنوان "تذکره"، "جواز عبور"، "باشت‌بورد" و "فته مرخصی" یاد کرده‌اند، همگی مترادف گذرنامه است. این سند، مجوز عبور از مرز برای ارائه به گذربانان، راهداران و مرزبانان است که حکومت ...  بیشتر
نگاهی به روابط دیپلماتیک ایران و بلژیک و مستشاران بلژیکی
نگاهی به روابط دیپلماتیک ایران و بلژیک و مستشاران بلژیکی

عباس رضاپور

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 59-106

چکیده
  بنا بر بسیاری از مأخذ تاریخی، تاریخ اولین تماس‌های دیپلماتیک میان ایران و بلژیک، سال 1841م. بوده است. روابط دو کشور از زمان ورود مستشاران بلژیکی برای ادارة گمرکات، پست و مالیة ایران به اوج رسید و مدیریت ...  بیشتر
تحولات فکری و رویکردی فرقة حروفیه پس از ورود به قلمرو عثمانی
تحولات فکری و رویکردی فرقة حروفیه پس از ورود به قلمرو عثمانی

رضا دهقانی

دوره 18، شماره 70 ، خرداد 1396، ، صفحه 63-86

چکیده
  فرقه‌ها و جریان‌های فکری با تغییر جغرافیا و فضای سیاسی- اجتماعی دستخوش تحول می‌شوند و مراتبی از دگرگونی اعم از استحاله و تغییر ماهیت و تطابق با مقتضیات زمانی را پشت سر می‌گذارند. فرقة حرفیه نیز در دورة ...  بیشتر
ایران و روسیه در گذر تاریخ محیط امنیتی و مسأله تهدید و اتحاد
ایران و روسیه در گذر تاریخ محیط امنیتی و مسأله تهدید و اتحاد

جهانگیر کرمی

دوره 19، شماره 75 ، تیر 1397، ، صفحه 65-97

چکیده
  روابط ایران و روسیه در پنج سدة گذشته، موضوعی حیاتی برای ایران بوده و در پرتو آن، هم تهدیدهای مهم برای کشور ایجاد شده و هم در مواردی، میان دو طرف همکاری‌ها و گاه نیز اتحاد علیه تهدیدات مشترک برقرار بوده ...  بیشتر
از تبریز تا پکن (بررسی مناسبات ایلخانان با خان بزرگ مغول)
از تبریز تا پکن (بررسی مناسبات ایلخانان با خان بزرگ مغول)

جواد عباسی؛ زهرا جهان

دوره 13، شماره 50 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 69-90

چکیده
  با فتح کامل ایران توسط هولاکو و واگذاری حکومت مناطق متصرفی از سوی خان‌بزرگ مغول  به او ، حکومتی مغولی به نام ایلخانان در ایران تأسیس شد که اگرچه از جهت نظری تابع دربار خان‌بزرگ در چین بود، اما در عمل ...  بیشتر
روابط کارگزاران ایران و حکومت انگلیس در خلیج فارس (نمونه موردی: حسین‌قلی‌خان نظام‌السلطنه مافی، 1325- 1274ق./ 1907- 1856م.)
روابط کارگزاران ایران و حکومت انگلیس در خلیج فارس (نمونه موردی: حسین‌قلی‌خان نظام‌السلطنه مافی، 1325- 1274ق./ 1907- 1856م.)

مسعود زمانی

دوره 12، شماره 45 ، دی 1389، ، صفحه 69-90

چکیده
  اروپاییان در قرن نوزدهم به علت پیشرفت‌های نظامی، اقتصادی و علمی بازیگران اصلی صحنه جهانی محسوب می‌شدند که انگلستان از جمله مهم‌ترین این قدرت‌ها بود. این کشور، همزمان با دوران قاجاریه در منطقه خلیج ...  بیشتر
مناسبات دین و دولت و تکوین شالودۀ روابط خارجی ایران با عثمانی(1135- 907ق./ 1722-1502م.)
مناسبات دین و دولت و تکوین شالودۀ روابط خارجی ایران با عثمانی(1135- 907ق./ 1722-1502م.)

علی منوّری

دوره 19، شماره 73 ، دی 1396، ، صفحه 71-103

چکیده
  درک روابط خارجی کنشگران در جامعۀ بین­المللی جز در سایۀ شناخت پویش­های محیط داخلی آنها امکان‌پذیر نیست. از این نظر، ایجاد حکومتی یکپارچه در ایران، پس از گذشت چند قرن از استقرار دین اسلام در این سرزمین ...  بیشتر
نقش قدرت‌های بزرگ در تحدید مرزهای ایران و عراق (با تأکید بر بریتانیا)
نقش قدرت‌های بزرگ در تحدید مرزهای ایران و عراق (با تأکید بر بریتانیا)

اصغر جعفری ولدانی

دوره 14، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 71-99

چکیده
  تحدید سرحدات غربی ایران، حدود 400 سال طول کشید و در این موضوع، نشانه‌هایی از ابعاد گسترة مناطق مورد اختلاف و دخالت قدرت‌های بزرگ به ویژه بریتانیا کاملاً پیداست. دخالت روسیه و بریتانیا در تعیین مرزهای ...  بیشتر
بررسی روابط دو سویۀ جنبش جنگل و بلشویک‏ها تا پیش از رویداد انزلی (28 اردیبهشت 1299ش)
بررسی روابط دو سویۀ جنبش جنگل و بلشویک‏ها تا پیش از رویداد انزلی (28 اردیبهشت 1299ش)

ابوطالب سلطانیان

دوره 16، شماره 61 ، دی 1393، ، صفحه 73-93

چکیده
  در بسیاری از منابع، روابط جنبش جنگل و بلشویک‌ها را از زمانی پی گرفته‌اند که بلشویک‌ها وارد بندر انزلی شدند و تصویر روشنی از روابط میان آنها تا پیش از این رویداد به دست نمی‏دهند؛حال آنکه بنابر برخی ...  بیشتر
ایران و مسأله هرات و قندهار در دورۀ قاجار )طی سال‌های 1856-1794 م.)
ایران و مسأله هرات و قندهار در دورۀ قاجار )طی سال‌های 1856-1794 م.)

سمیه حمیدی؛ ناصر یوسف زهی

دوره 16، شماره 64 ، مهر 1394، ، صفحه 73-97

چکیده
  با روی کار آمدن قاجارها بر مسند قدرت، تعاملات و منازعات ایران با افغانستان وارد مرحله جدیدی شد. این پژوهش به بررسی چرائی تمرکز، توجه و نوع نگاه پادشاهان قاجار به افغانستان با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی ...  بیشتر
اسنادی از وضعیت ایرانیان در قفقاز و عملکرد نمایندگی‌های ایران طی سال‌های 1329-1323 قمری
اسنادی از وضعیت ایرانیان در قفقاز و عملکرد نمایندگی‌های ایران طی سال‌های 1329-1323 قمری

عباس رضاپور

دوره 14، شماره 54 ، فروردین 1392، ، صفحه 75-99

چکیده
  گزارش‌ها و مکاتبات نمایندگی­های سیاسی و کنسولی ایران در خارج از کشور به سبب رسمی بودن از منابع مهم بررسی سیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در قرن گذشته محسوب می‌شوند. با توجه به پیوستگی و تأثیر منطقه ...  بیشتر
روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1193- 1188ق./ 1779- 1774م.)
روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1193- 1188ق./ 1779- 1774م.)

احمد برجلو؛ مهدی سنگ سفیدی؛ هادی بیاتی

دوره 16، شماره 63 ، تیر 1394، ، صفحه 77-100

چکیده
  در این مقاله، روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1188- 1193ق./ 1779- 1774م.) بر اساس منابع عثمانی بررسی شده است. محور اصلی پژوهش، بررسی علل وقوع جنگ‌های ایران و عثمانی و اشغال بصره در دورة کریم‌خان زند ...  بیشتر
حبل‌المتین و خیزش خزعل
حبل‌المتین و خیزش خزعل

سجاد جمشیدیان

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 77-107

چکیده
  جریدة هفتگی حبل­المتین در نتیجة سال­ها کوشش و مجاهدت مستمر مدیر آن، سیدجلا­ل­الدین کاشانی ملقب به مؤید­الاسلام، سهم چشمگیری در روشن کردن اذهان عمومی داشت. با آغاز خیزش شیخ خزعل در مقابل دولت ...  بیشتر