محمد منصوری مقدم؛ محمدرضا قلیزاده؛ مجتبی الهی
دوره 23، شماره 89 ، دی 1400، ، صفحه 121-138
چکیده
مقارن با شکلگیری حکومت صفویه در ایران، سلسله گورکانیان در هند تأسیس شد. شاهان این دو سلسله به تأسی از نیاکانشان، سعی در استمرار روابط حسنه و غیرخصمانه داشتند؛ اما مسئله قندهار همواره بر این روابط دوستانه ...
بیشتر
مقارن با شکلگیری حکومت صفویه در ایران، سلسله گورکانیان در هند تأسیس شد. شاهان این دو سلسله به تأسی از نیاکانشان، سعی در استمرار روابط حسنه و غیرخصمانه داشتند؛ اما مسئله قندهار همواره بر این روابط دوستانه تأثیرگذار بود. اداره این منطقه، به جنگ یا با سیاست، بهطور متناوب در اختیار ایران و هند قرار داشت و جایگاه قندهار برای شاه عباس صفوی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار بود، تا جایی که پس از تثبیت قدرت و بیرونراندن مهاجمان خارجی، بازپسگیری آن اولویت اصلی شاه بود و سرانجام با حملهای نظامی، آن شهر را پس از سی سال، بار دیگر تحت حاکمیت ایران بازگرداند. نظر به جایگاه اساسی قندهار در روابط ایران و هند، بررسی دلایل اهمیت این منطقه و چگونگی روند بازپسگیری آن توسط شاه عباس اول، موضوع اصلی پژوهش حاضر است. نگارندگان با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای به این نتیجه دست یافتند که موقعیت سرزمینی قندهار و اهمیت نظامی و اقتصادی آن موجب گردید که حاکمان صفوی و گورکانی، نگاهی راهبردی به این منطقه داشته باشند. شاه عباس در ابتدا با تلاش دیپلماتیک، سعی در بازپسگیری این شهر داشت؛ اما پس از موفقنشدن در این رویه، از طریق حمله نظامی، دوباره آن را به تصرف حکومت صفوی درآورد.