راهبرد هسته‌ای ایران در دورة پهلوی دوم از منظر واقع‌گرایی
راهبرد هسته‌ای ایران در دورة پهلوی دوم از منظر واقع‌گرایی

سید حسام الدینی یاسینی؛ الناز نیک سرشت

دوره 16، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 133-189

چکیده
  افزایش قیمت نفت در سال‌های 1972 و 1973، به ثبات سیاسی کشور و دورنمای جایگاه ایران در خاورمیانه منجر شد تا رژیم وقت ایران بهره‌برداری از تکنولوژی هسته‌ای برای تولید برق هسته‌ای را به صورت جدّی در دستور کار ...  بیشتر
تحلیلی بر روابط خارجی و مسائل داخلی ایران در جنگ جهانی دوم بر پایه گزارش‌های سر ریدر بولارد
تحلیلی بر روابط خارجی و مسائل داخلی ایران در جنگ جهانی دوم بر پایه گزارش‌های سر ریدر بولارد

مریم شیپری؛ حسین میرزایی

دوره 16، شماره 61 ، دی 1393، ، صفحه 95-1321

چکیده
  سر ریدر بولارد، یکی از مهم‌ترین دیپلمات‌های انگلیسی در نقاط گوناگون جهان به ویژه در منطقة خاورمیانه، سمت‌های مختلف داشت. از جمله، در مدت زمان جنگ دوم جهانی نخست به عنوان وزیرمختار دولت بریتانیا و سپس ...  بیشتر
روابط اقتصادی ایران و شوروی از شروع دورة تنش‌زدایی تا پایان حکومت پهلوی (1357- 1342ش)
روابط اقتصادی ایران و شوروی از شروع دورة تنش‌زدایی تا پایان حکومت پهلوی (1357- 1342ش)

فاطمه زینلی؛ محمدتقی مختاری

دوره 16، شماره 61 ، دی 1393، ، صفحه 133-152

چکیده
  کودتای 28 مرداد 1332 سرآغاز فرمانروایی مطلق شاه در عرصه سیاست داخلی و خارجی ایران بود. محمدرضا شاه کوشید تا در جهانِ مبتنی بر دو قطب شرق و غرب، منافع ملی و سیاست خارجی خود را با ایالات متحده همسو کند، اما ...  بیشتر
روابط ایران و روسیه در دوره صفویه طی سال‌های 1100-1080ق.
روابط ایران و روسیه در دوره صفویه طی سال‌های 1100-1080ق.

علیرضا کریمی

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 25-36

چکیده
   بنا بر نشانه‌های گوناگون، در تاریخ ایران عصر صفوی سال‌های 1100 – 1080ق. متفاوت می‌نماید. یکی از آن نشانه‌ها، اتخاذ سیاست خارجی منطقی و دوراندیشانه از سوی دولت وقت است. از آن جمله، گسترش مناسبات سیاسی ...  بیشتر
بررسی زمینه‌های شکل‌گیری شورش گئورگی ساآکادزه و تأثیر آن بر روابط ایران و عثمانی در دورة صفویه
بررسی زمینه‌های شکل‌گیری شورش گئورگی ساآکادزه و تأثیر آن بر روابط ایران و عثمانی در دورة صفویه

حمید اسدپور؛ هادی بیاتی؛ مهدی سنگ سفیدی

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 37-58

چکیده
  شورشی که در سال 1033ق. در اواخر زمامداری شاه عباس اول در ایالت گرجستان به سرکردگی موراوی به وقوع پیوست و تا دورة شاه صفی در 1044ق. طول کشید، در شمار کشمکش‌های نخبگان بر سر تصاحب قدرت سیاسی بود. موراوی با تحریک ...  بیشتر
نگاهی به روابط دیپلماتیک ایران و بلژیک و مستشاران بلژیکی
نگاهی به روابط دیپلماتیک ایران و بلژیک و مستشاران بلژیکی

عباس رضاپور

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 59-106

چکیده
  بنا بر بسیاری از مأخذ تاریخی، تاریخ اولین تماس‌های دیپلماتیک میان ایران و بلژیک، سال 1841م. بوده است. روابط دو کشور از زمان ورود مستشاران بلژیکی برای ادارة گمرکات، پست و مالیة ایران به اوج رسید و مدیریت ...  بیشتر
روابط اقتصادی ایران و آمریکا در دورة ریاست جمهوری لیندون جانسون (1348-1342ش.)
روابط اقتصادی ایران و آمریکا در دورة ریاست جمهوری لیندون جانسون (1348-1342ش.)

منصور حیدری؛ کاظم نیازی نشاط

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 127-158

چکیده
  روابط اقتصادی ایران و آمریکا از مسائل مهم دورة پهلوی دوم است. در این دوره، بیشتر بـرنامه­های توسعۀ اقتصادی در ایران، با برنامـه­ریزی­های مستشاران آمریکایی اجراء می‌شد. برنامة صادرات و واردات میان ایران ...  بیشتر
روابط ایران و عثمانی؛ بازخوانی پرونده کشتار کربلا در سال 1258ق./ 1843م.
روابط ایران و عثمانی؛ بازخوانی پرونده کشتار کربلا در سال 1258ق./ 1843م.

سیّدعلی موجانی

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 22-53

چکیده
  یکیازمسائلمهمدرروابطایرانوعثمانیطیقرون17تا19میلادی،تنظیممناسباتدوکشوردر سرزمین عراقبود.ازآنجا کههیچ یک از دوکشور،حاکمیتطرفدیگررابراینمنطقهبهرسمیتنمی‌شناخت، دامنه‌ایازمسائلمتنوعاعمازنبردهایزمینی،درگیری‌های ...  بیشتر
جنگ جهانی اول در اشعار سیاسی شوریده شیرازی
جنگ جهانی اول در اشعار سیاسی شوریده شیرازی

جلیل قصابی گزکوه؛ هادی وکیلی

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 55-75

چکیده
   با آغاز جنگ جهانی اول در سال1332 ق./1914 م.، گر چه دولت ایران اعلام بیطرفی کرد، اما دولت‌های متخاصم موضع ایران را نادیده گرفتند. جنگ جهانی بازتاب چشمگیری در ادبیات ایران، به ویژه شعر یافت و بیشتر شاعران ...  بیشتر
نقش گروه‌های معارضِ کُرد در مناسبات ایران و ترکیه در دورة پهلوی اول
نقش گروه‌های معارضِ کُرد در مناسبات ایران و ترکیه در دورة پهلوی اول

حسین رضانژاد

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 109-132

چکیده
  در سال 1923م. با فروپاشی و تجزیۀ امپراتوری عثمانی به دولت‌های کوچکتر، کشور ترکیه امروزی شکل گرفت. آغاز دوران سلطنت پهلوی در ایران و حکومت کمال آتاتورک در کشور جدید ترکیه، این دو کشور را در فرآیند نظم جهانی ...  بیشتر
روابط اقتصادی ایران و افغانستان در دورۀ پهلوی دوم (1357 - 1320ش.) صادرات و واردات
روابط اقتصادی ایران و افغانستان در دورۀ پهلوی دوم (1357 - 1320ش.) صادرات و واردات

مظهر ادوای

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 133-169

چکیده
  افغانستان کشوری است محصور در خشکی و به ویژه در سدۀ اخیر، برای تأمین کالاهای ضروری به واردات کالا از کشورهای مجاور نیاز داشته است. کشور‌های هند، پاکستان، روسیه و ایران به سبب همسایگی با افغانستان، نقش ...  بیشتر
بررسی روابط ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دوره پهلوی دوم (1357-1320ش.) تعامل یا تقابل؟
بررسی روابط ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دوره پهلوی دوم (1357-1320ش.) تعامل یا تقابل؟

حمیدرضا منتظری

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 171-205

چکیده
  گرچه روابط دوجانبة ایران و روسیه سابقة طولانی دارد، اما همواره نشانه‌هایی از تنش، بی‌اعتمادی و ابهام در روابط این دو کشور وجود داشته است. در مقطع تاریخی 1357– 1320ش. سیاست قدرت‌های بزرگ در برابر کشورهای ...  بیشتر
بحران نفت ایران و سیاست دوگانه ایالات متحده آمریکا در قبال آن (1954- 1951م.)
بحران نفت ایران و سیاست دوگانه ایالات متحده آمریکا در قبال آن (1954- 1951م.)

بهادر زارعی؛ عبدالرضا کلمرزی

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 207-235

چکیده
  پس از جنگ جهانی دوم تا کودتای 28 مرداد 1332ش. یکی از مسائل چالش برانگیز میان قدرت‌های بزرگ در ایران، نفت بود. از میان سه قدرت انگلستان، روسیه و آمریکا، سرانجام آمریکا با عقد قرارداد کنسرسیوم و دریافت حدود ...  بیشتر
بررسی سیاست خارجی ایران درعمان در دوره پهلوی دوم (با تکیه برمسئله ظفار)
بررسی سیاست خارجی ایران درعمان در دوره پهلوی دوم (با تکیه برمسئله ظفار)

فاطمه حیدری

دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 237-250

چکیده
       در پی خروج نیروهای انگلیسی از خلیج فارس، زمینة نفوذ و فعالیت گروه‌های چپ و رشد و گسترش جنبش­های انقلابی در این ناحیه فراهم شد؛ از جمله برخی ناسیونالیست­های عرب با گرایش‌های چپی، که ...  بیشتر
روابط ایران و دانمارک (از آغاز تا انقلاب اسلامی)
روابط ایران و دانمارک (از آغاز تا انقلاب اسلامی)
دوره 15، 58-59 ، فروردین 1393، ، صفحه 251-282

چکیده
  اگرچه گسترش مناسبات خارجی ایران در سده‌های اخیر مستلزم روابط با تعداد فزاینده‌ای از کشورها بوده است، مطالعات در این زمینه عملاً به روابط ایران با قدرت‌های بزرگ محدود شده است و این امر به مفهوم مغفول ...  بیشتر
نقش دنبلیان خوی در روابط ایران و عثمانی (از تشکیل صفویه تا اوایل قاجار)
نقش دنبلیان خوی در روابط ایران و عثمانی (از تشکیل صفویه تا اوایل قاجار)

بهنام بیگ محمدی

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 1-18

چکیده
  حاکمان دنبلی خوی، که به عنوان حاکمان بخشی از آذربایجان از طرف حکومت مرکزی ایران برگزیده می‌شدند، در حوزه حاکمیت خود استقلال داشتند و گر چه گونه‌ای حکومت موروثی محلی ایجاد کرده بودند، در دوره صفویهدر ...  بیشتر
رقابت‌های نفتی دولت‌های غربی در ایران و ماجرای قتل رابرت ایمبری
رقابت‌های نفتی دولت‌های غربی در ایران و ماجرای قتل رابرت ایمبری

سلمان قاسمیان؛ سید حسن قریشی

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 85-114

چکیده
   موضوع نفت در تحولات تاریخی ایران طی یکصد سال اخیر و رقابت‌های نفتی دولت‌های غربی به ویژه انگلستان، در ایران اهمیت خاص دارد. همزمان با رقابت‌های گسترده سیاسی و اقتصادی آمریکا و انگلستان در ایران ...  بیشتر
سیر تحول و تطور نمایندگی سیاسی ایران در مصر 		(از ایجاد کارپردازی تا ارتقاء به سطح سفارت)
سیر تحول و تطور نمایندگی سیاسی ایران در مصر (از ایجاد کارپردازی تا ارتقاء به سطح سفارت)

محمد چگینی

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 115-142

چکیده
  مصر مدت‌ها جزئی از امپراتوری عثمانی بود و ایران نخست در آنجا دفتر کارپردازی داشت که به تدریج به سرکنسولگری، نمایندگی سیاسی و سفارت تبدیل شد. با شناخت فراز و نشیب‌های این رابطه، می توان به درک ارتباطات ...  بیشتر
تأثیر ارتباطات تاریخی و فرهنگی بر روابط ایران و عمان (با تأکید بر دلایل تاریخی مداخله ایران در ظفار)
تأثیر ارتباطات تاریخی و فرهنگی بر روابط ایران و عمان (با تأکید بر دلایل تاریخی مداخله ایران در ظفار)

مرتضی دامن پاک جامی

دوره 15، شماره 57 ، دی 1392، ، صفحه 143-188

چکیده
  ارتباط عمان با ایران قدمتی چند هزار ساله دارد و بخش‌های گسترده‌ای از این سرزمین، از زمان هخامنشیان تا ساسانیان و پس از اسلام، همواره در قلمرو امپراتوری ایران بوده است. پیوستگی‌های سیاسی و تجاری در دوران ...  بیشتر
مناقشات ایران و کمپانی هندشرقی انگلیس بر سر عواید گمرکی بندرعباس در عصر صفوی
مناقشات ایران و کمپانی هندشرقی انگلیس بر سر عواید گمرکی بندرعباس در عصر صفوی

فرج الله احمدی

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1392، ، صفحه 1-22

چکیده
  شاه عباس اول، که در اندیشة اخراج پرتغالی‌ها از خلیج‌فارس بود، در صدد برآمد تا آنها را با یاری نیروی دریایی کمپانی هند شرقی، از این منطقه بیرون براند. در سال 1024ق./1615م. وی با کمپانی هند شرقی انگلیس قراردادی ...  بیشتر
الگوی سیاست خارجی ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه
الگوی سیاست خارجی ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه

روح الله اسلامی

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1392، ، صفحه 23-72

چکیده
  ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه دستخوش آشفتگی بود و جنگ جهانی اول نیز آشفتگی سیاسی را تشدید کرد. آیا در سال‌های مشروطه تا برآمدن رضاشاه ایرانیان دارای الگویی در سیاست خارجی بودند؟ در دورة قاجاریه با ...  بیشتر
روابط ایران و مکزیک در دورة قاجاریه برپایة اسناد وزارت امور خارجه
روابط ایران و مکزیک در دورة قاجاریه برپایة اسناد وزارت امور خارجه

محمد چگینی

دوره 14، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 49-69

چکیده
  سابقة نخستین اقدام دولت ایران و مکزیک برای ایجاد روابط رسمی، به آغاز قرن بیستم میلادی باز می‌گردد. ایران و مکزیک، با وجود دوری بسیار، تصمیم گرفتند رابطة سیاسی برقرار کنند. در پی مذاکرات میان سفرای دو ...  بیشتر
نقش قدرت‌های بزرگ در تحدید مرزهای ایران و عراق (با تأکید بر بریتانیا)
نقش قدرت‌های بزرگ در تحدید مرزهای ایران و عراق (با تأکید بر بریتانیا)

اصغر جعفری ولدانی

دوره 14، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 71-99

چکیده
  تحدید سرحدات غربی ایران، حدود 400 سال طول کشید و در این موضوع، نشانه‌هایی از ابعاد گسترة مناطق مورد اختلاف و دخالت قدرت‌های بزرگ به ویژه بریتانیا کاملاً پیداست. دخالت روسیه و بریتانیا در تعیین مرزهای ...  بیشتر
عناصر و مؤلفه‌های تأثیرگذار در روابط اقتصادی، بازرگانی و گردشگری دینی ایران و عراق (ناصرالدین شاه و عثمانی)
عناصر و مؤلفه‌های تأثیرگذار در روابط اقتصادی، بازرگانی و گردشگری دینی ایران و عراق (ناصرالدین شاه و عثمانی)

حسن دانایی‌فر

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1392، ، صفحه 99-128

چکیده
  مناسبات دو کشور همجوار ایران و عراق (عثمانی) سابقه‌ای طولانی و چشمگیر دارد و ابعاد گوناگون آن در طول زمان از متغیرهای مختلف تأثیر می‌پذیرفته است. مقالة حاضر به بررسی تأثیر شماری متغیرها در روابط اقتصادی ...  بیشتر
تأثیر جنگ جهانی دوم بر مناسبات صنعتی و تجاری ایران و آلمان
تأثیر جنگ جهانی دوم بر مناسبات صنعتی و تجاری ایران و آلمان

هادی دل آشوب؛ خدیجه سلطانی لرگانی

دوره 14، شماره 56 ، مهر 1392، ، صفحه 101-120

چکیده
  از سال‌ها پیش از وقوع جنگ جهانی دوم، بخش اعظم صنایع ایران آلمانی بود و پس از جنگ، محاصرة دریایی آلمان، پیامدهای ناگواری بر صنایع و روند صنعتی­سازی ایران نهاد و آثار آن، در اشکال گوناگون در عرصة اقتصاد ...  بیشتر