سلمان قاسمیان؛ سید حسن قریشی
دوره 16، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 1-60
چکیده
بررسی موضوع اجارهداری بندرعباس در دوره قاجاریه نقشی مهم در شناخت سنتهای دیوانسالاری ایرانی در منطقة خلیجفارس و تعاملات ساحل نشینان سواحل شمالی و جنوبی با حکومت قاجار دارد. بررسی این موضوع، برای ...
بیشتر
بررسی موضوع اجارهداری بندرعباس در دوره قاجاریه نقشی مهم در شناخت سنتهای دیوانسالاری ایرانی در منطقة خلیجفارس و تعاملات ساحل نشینان سواحل شمالی و جنوبی با حکومت قاجار دارد. بررسی این موضوع، برای روشن شدن ماهیت مناسبات تاریخی ایران و ساحلنشینان سواحل جنوبی خلیجفارس و تبیین روابط و تعاملات میان عناصر ایرانی و عرب در منطقة خلیجفارس ضروری مینماید. بررسیهای تاریخی در باب اجارة بندرعباس نشان دهندة نوعی همراهی امام مسقط با حکومت قاجار است که در منابع کمتر به آنها اشاره شده و امروزه در برخی تألیفات فارسی و عربی با تعابیری دیگر از آن یاد میشود. تحول در مناسبات منطقهای با توجه به قدرت روزافزون انگلستان و بازماندن حکومت قاجار از تحولات جدید مانع اتخاذ سیاستی کارآمد شد و با بروز اختلافات، موضوع بندرعباس به تدریج موجب اختلال در تعاملات خانوادة بوسعید و حکومت مرکزی شد. این مقاله با رویکردی تحلیلی، ضمن بررسی ماهیت اجارهداری بندرعباس و نقش آن در تعاملات بوسعید و حکمرانان محلی، به دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که موضوع اجارة بندرعباس، تا چه حد ماهیت مناسبات حکومت قاجار و امام مسقط را منعکس میکند؟