%0 Journal Article %T عوامل مؤثر بر روابط صفویان با گورکانیان %J فصلنامه تاریخ روابط خارجی %I مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر می‌شود. %Z 1735-2010 %A قریب, قاسم %D 2018 %\ 03/21/2018 %V 19 %N 74 %P 21-49 %! عوامل مؤثر بر روابط صفویان با گورکانیان %K ایران %K هند %K صفویان %K گورکانیان %K روابط خارجی %R %X مناسبات ایران صفوی با هند گورکانی یکی از دوره­های پر افت و خیز در تاریخ روابط خارجی دو کشور ایران و هند است. تحرکات ازبکان شیبانی به عنوان دشمن مشترک گورکانیان و صفویان، از عوامل مؤثر بر تنظیم روابط خارجی ایران و هند بود و وجود این تهدید مشترک مرزی، سبب نزدیکی روابط آنان شد. فعالیت نظامی گسترده دولت عثمانی در غرب ایران نیز صفویان را بر آن می‌داشت تا برای آرام نگه داشتن مرزهای شرقی به دنبال حسن روابط با دولت گورکانی باشند. گذشته از تحولات سیاسی، پیوند دیرینة ایرانیان و هندیان و اشتراکات فرهنگی متعدد موجب پیوند نزدیک میان شاهان صفوی و سلاطین گورکانی شد. در روابط صفویان و گورکانیان مانند هر مناسبات دو جانبة دیگر، عوامل تنش‌زا نیز وجود داشت. حکومت­های محلّی منطقة دکن که برخی از آنان شیعی‌مذهب بودند، همواره از حمایت دربار صفوی برخوردار می‌شدند و دولت گورکانی با ادعای مالکیت بر دکن، از توسعة روابط میان سلسله­های محلی و دولت ایران ناخشنود بود. گرچه مسأله حکومت­های محلی دکن برای صفویان ارزش خاصی داشت، اما مهم­ترین عامل مؤثر بر تیرگی روابط ایران و هند گورکانی، مسألة قندهار بود و این موضوع، چندین بار به واکنش نظامی منجر شد. در پژوهش حاضر، با تکیه بر روش تاریخی، عوامل مؤثر بر روابط صفویان ایران و گورکانیان هند شناسایی و تشریح شده است. %U https://www.hfrjournal.ir/article_82157_5770e3f128681d28ae37161bebc6d2d5.pdf