ORIGINAL_ARTICLE
دیپلماسی فرهنگی و نوپردازی تاریخی در اقلیم معنوی اکو
حوزۀ فرهنگی اکو، یکی از گنجینههای نادر در میراث تاریخی و تمدنی جامعۀ بشری است. این گنجینه حاصل سدهها کوشش و تفکر مشترک جوامع منطقه بوده که بهصورت همافزایانه تکوین و تکامل یافته است. با عنایت به مجموعۀ چالشها و موانع فراراه دوستی و همکاری در سپهر سیاسی جهان معاصر، مقالة حاضر، حاصل جست و جو پیرامون این پرسش است که: بر اساس چه رویکردی به میراث مشترک تاریخی و فرهنگی در منطقۀ اکو میتوان افق جدیدی برای زیست فرهنگی جوامع این اقلیم معنوی ترسیم کرد؟ روش و رویکرد ما در تبیین بحث، کوششی مفهومی ـ کارکردی از ملازمت ساختارهای تاریخی و فرهنگی جوامع بر اساس حیات دو نیروی تغییر و تداوم در آنهاست. رهاورد این تتبع حاکی از این نکته است که در صورت برنامهریزی راهبردی برای دیپلماسی فرهنگی میان جوامع منطقه، میتوان دورۀ تاریخی روشنی از تعامل و تعالی فرهنگی را خلق کرد که پشتوانۀ سایر مناسبات سیاسی و اقتصادی باشد و در خدمت امنیت، ثبات و توسعۀ فردی و جمعی کشورهای منطقه قرار گیرد و مآلاً منزلت مشترک آنها را در عرصۀ جهانی ارتقاء دهد.
https://www.hfrjournal.ir/article_63334_6606cd98d29729e82324dab6e136e62e.pdf
2016-05-21
77
100
اکو
اقلیم معنوی
دیپلماسی فرهنگی
نوپردازی تاریخی
حسین
نوروزی
norooziutir@ut.ac.ir
1
استادیار گروه روابط بینالملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
محسن
حیدرنیا
p.bentejavad@gmail.com
2
عضو هیأت علمی و مدیر گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره)
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقش عرفان در مبارزه با افراطگرایی در منطقة اکو
افراط گرایی همواره نقش منفی و مخربی در مسیر توسعه و شکوفایی تمدنی داشته است. بررسی و تحلیل ریشههای این جریان و چگونگی مهار آن نقطة اساسی تمرکز این مقاله است. نویسنده در این مقاله افراطگرایی را به عنوان پدیدة شوم درون تمدنی به شمار آورده و کوشیده است تا راه حلّی درون تمدنی نیز برای مقابله با آن به دست دهد. عرفان ناب اسلامی از نگاه نویسنده، میراث مشترک عظیمی است که میتواند با ایجاد ظرفیتهای گفتمانی بینالمللی و منطقهای، به مثابه یکی از کارآمدترین راهکارهای اساسی مقابله با افراطگرایی در جوامع اسلامی نقش ایفاء کند.
https://www.hfrjournal.ir/article_63335_182cff218615eb6a466633c493058d13.pdf
2016-05-21
101
123
منطقه اکو
عرفان
افراطگرایی
مبارزه
ORIGINAL_ARTICLE
ملاحظاتی پیرامون تهدیدات افراطگرایی در آسیای مرکزی
در سالهای اخیر، پدیدة افراطگرایی با شعارهای اسلامی، هزینههای مادی و معنوی سنگینی بر کشورهای نواستقلال آسیای مرکزی تحمیل کرده است. اگر این پدیده که با اعتدال و تسامح اسلام و فرهنگ رایج در منطقه سازگاری ندارد مهار نشود، بعید نیست که مشکلات و مصائب بیشتری روی دهد. مقالة حاضر با مطالعة زمینههای عقیدتی گسترش افراطگرایی در آسیای مرکزی، به راهکار مقابله با آن نیز میپردازد. یافتهها نشان میدهد که سیاست فرهنگی- دینی شوروی در این منطقه، با ترویج دین عامیانه به زیان مذهب رسمی و اعتدال گرای سنّت، از پیش، راه گسترش افراطگرایی را هموار کرده است. از این رو، مقابله با افراطگرایی مستلزم تقویت اسلام فقاهتی، به ویژه مذهب حنفی، یعنی مذهب اکثریت مردم در این منطقه است که میتواند با اصلاح باورها و برداشتهای ناصواب و عامیانه از اسلام، از گسترش افراطگرایی جلوگیری کند.
https://www.hfrjournal.ir/article_63336_a4eddd65f130cc105f23ce6b98b1052b.pdf
2016-05-21
124
139
آسیای مرکزی
افراط گرایی
مذاهب اربعه اهل سنت
محمدعلی
کاظم بیکی
mabeyki@ut.ac.ir
1
عضو هیأت علمی گروه فرهنگ و تمدن اسلامی دانشکده الهیات، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مشایخ عرفانی در فرارودان
فرهنگ و ادب فارسی همواره طلایهدار مهر و محبت بوده و در عرصة حکمت و تربیت انسانی، در کاروان شعر و ادب جهان سهمی شایسته داشته است. روح لطیف و بی بدیل عرفانی آن، زیباترین جلوههای انسانی و پسندیدههای اخلاقی را در دل آموزههای خویش جای داده است. تأثیر ارزشمند و پایدار اندیشههای عارفانه فارسی در زبانها و فرهنگهای همجوار و دمیدن روح مشترک انسانی موجب غنای روز افزون فرهنگی این حوزه بوده است. کشورهای منطقة اکو، در طول تاریخ دیرینة خود، کانون مناسبات خانقاهی و عرصة پایدار عرفان و تصوف به شمار میآمدهاند. حضور انبوهی از مشایخ و پیران طریقت در این سامان و تجربة همزیستی مسالمتآمیز همراه با آزاد اندیشی و روحیة مدارا و تحملگرایی، بنیانی سترگ است و میتواند الگویی مناسب و ترازی قابل اعتماد در مناسبات آینده به شمار آید و توانمندی بالقوه و ذاتی این بخش از جهان را برای مقابله با خشونت و کینهورزی و تعصب به ویژه در دنیای امروز فراهم آورد.
https://www.hfrjournal.ir/article_63337_a88cfb38667937ada7c25e2ab30f6275.pdf
2016-05-21
140
150
فرارودان
عرفان
مشایخ عرفانی
علیرضا
قیامتی
ghiyamati.ahora@gmail.com
1
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان مشهد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقش و جایگاه حوزههای تمدنی و فرهنگی مشترک در مقابله با جریانهای سنّتی و نوین افراطگرایی در حوزة جغرافیایی اکو
منطقة خاورمیانه و مناطق پیرامونی آن، نظیر آسیای مرکزی و قفقاز و شبه قاره از کانونهای مهم پرورش و رشد افراطگرایی در دوران معاصرند. طی چند دهة گذشته، ظهور جریانهای افراطی نظیر طالبان و القاعده فضای سیاسی، اجتماعی و امنیتی افغانستان و پاکستان را سخت تحت تأثیر قرار داده است. در میان جریانهای اسلامی، داعش از نظر عضوگیری و نیز گسترش دامنة فعالیتهای خود، توجه ویژهای به منطقة قفقاز با عنوان "امارت اسلامی قفقاز" و منطقة آسیای مرکزی، افغانستان و پاکستان تحت عنوان "خراسان تاریخی" نشان داده است. در چنین شرایطی که موج تروریسم و افراطگرایی، تمام ملتهای منطقه را با تهدید جدی مواجه کرده است، میراث تمدنی و فرهنگی مشترک میان 10 کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که در طول تاریخ و ورای مرزهای سیاسی و جغرافیایی کنونی کشورهای عضو شکل گرفته است، میتواند به عنوان عاملی در جهت مقابله با روند رو به گسترش تروریسم، خشونت و افراطگرایی در سطح منطقه مورد توجه قرار گیرد.
https://www.hfrjournal.ir/article_63338_8506e8dbf8da22f51cb648d5c68cd260.pdf
2016-05-21
151
168
اکو
حوزههای تمدنی و فرهنگی مشترک
افراطگرایی
ولی
کوزهگر کالجی
vali.kaleji@ut.ac.ir
1
پژوهشگر ارشد معاونت پژوهشهای روابط بینالملل، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و دانشجوی دکتری مطالعات منطقهای،
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
زنجیرۀ پایگاههای میانفرهنگی و میراث جهانی جادۀ ابریشم در کشورهای عضو سازمان اکو
کشورهای گسترۀ جغرافیایی- تاریخی عضو سازمان اکو، بستر اصلی جادههای تجاری، فرهنگی و اجتماعی کهن را تشکیل میدهند. جادهها را میتوان پیونددهندۀ جوامع در این کشورها دانست که از طریق آن میراث و قابلیتهای خود را به اشتراک گذاشتهاند. از اینرو، هویت جمعی، میراث مشترک تاریخ و فرهنگ مشترک در این کشورها، مهمترین ویژگی در پیوند دیرینه میان آنهاست. بنابر پژوهشهای جدید، هزاران کیلومتر جاده، در گسترۀ جغرافیایی جادههای موسوم به ابریشم وجود داشته است. نیمی از این جادهها در 10 کشوری قرار دارد که عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو هستند. این جادهها، مهمتر از نقش اقتصادی و تجاری، در انتقال میراث معنوی و مادی جوامع مؤثر بودهاند و همچون زنجیرهای، پایگاههای فرهنگی را به هم وصل کردهاند. به همین سبب، این جادهها را به ویژه در کشورهای اکو باید "جادههای فرهنگ" نامید. در این مقاله کوشش شده است تا با روش تحقیق تاریخی، نقش میان فرهنگی کشورهای اکو در میراث فرهنگی و تمدنی جادههای کهن بررسی شود. میراث ملموس، ناملموس، مکتوب و طبیعی با رویکرد میراث مشترک در کشورهای عضو سازمان اکو، مهمترین ویژگی و میراث جادۀ ابریشم است و این کشورها میتوانند نقش مهمی در ثبت جهانی جادۀ ابریشم ایفاء کنند.
https://www.hfrjournal.ir/article_63339_a6aa195bda64692a0c2e95c7db488cb9.pdf
2016-05-21
169
184
اکو
کشورهای عضو
جاده ابریشم
میراث جهانی
پایگاههای فرهنگی
حسن
باستانیراد
h-bastanirad@sbu.ac.ir
1
استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، نمایندۀ ایران در پروژۀ جادۀ ابریشم یونسکو
LEAD_AUTHOR