ORIGINAL_ARTICLE
تجارت دریایی ایران و هند در دوره باستان (هزارههای پیش از میلاد تا عصر سلوکی)
هندوستان و اقیانوس هند از روزگاران کهن، جایگاه ممتازی در عرصههایسیاسی، اقتصادی و نظامی ایران زمین داشته است. با پیدایش نظامهای سیاسی در بینالنهرین باستان و تمدنهای اولیة ایران و سپس دولتهای آریایی، نقش این حوزة استراتژیک در تحولات اقتصادی جهان آشکارتر شد. در این پژوهش، بازرگانی دریایی ایران و هند از هزارههای پیش از میلاد تا عصر هلنی بررسی شده است. حکومتهای ایران، به ویژه تمدنهای جنوب شرقی ایران با دگرگونیهای اقتصادی سواحل اقیانوس هند و سرزمینهای ماوراء آن پیوند نزدیک و بر یکدیگر سخت تأثیر داشتهاند.
https://www.hfrjournal.ir/article_67218_71b0f30c63d72bbfb750bebd945f1a5d.pdf
2015-09-23
9
24
ایران
هند
تجارت دریایی
دوره باستان
عصر سلوکی
چمنکار
محمد جعفر
southstar_boy@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه
LEAD_AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آذری، علاءالدین،1350، "روابط ایران و هند در عهد باستان"، بررسیهای تاریخی، ش 4، س 6، مهر و آبان.
2
ــــــــــــــــ، 1352، "روابط ایران و سیلان"، بررسیهای تاریخی، ش 4، س 8، مهر و آبان.
3
اقتداری، احمد، 1345، خلیج فارس، تهران: ابن سینا.
4
ایوانف، م. س و دیگران، 1359، تاریخ ایران باستان، ترجمه: سیروس ایزدی و حسین تحویلی، تهران: دنیا.
5
باوزانی، الساندرو، 1359، ایرانیان، ترجمه: مسعود رجب نیا، تهران: جاویدان.
6
بلسارا، پ. پ. 1936، ایران و اهمیت آن در ترقی و تمدن بشر، ترجمه: عبدالحسین سپنتا، بمبئی: انجمن ایران لیگ
7
بویل، جی. آ، 1373، "تاریخ ایرانیان از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان"، ج3، قسمت1، ترجمه: حسن انوشه، تهران: امیر کبیر.
8
تاد، لوئیس پاول و دیگران، 1342، سیر تکاملی تمدن، ترجمه: هاشم و مجید رضی، تهران: آسیا.
9
پرادا، ایدت، 1383، هنر ایران باستان، یوسف مجید زاده، تهران: دانشگاه تهران.
10
پیرنیا، حسن، 1370، تاریخ ایران باستان، ج1، تهران: دنیای کتاب.
11
پیرنیا، محمدکریم و کرامت الله افسر، 1350، راه و رباط، تهران: سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران
12
چایلد، گوردون، 1352، انسان خود را میسازد، ترجمه: احمد کریمی، حکاک و محمدهل اتائی، تهران: کتابهای جیبی.
13
چمنکار، محمد جعفر، 1384، "جایگاه خلیج فارس و دریای عمان در توسعه روابط اقتصادی در هزارههای پیش از میلاد"، فصلنامه تاریخ روابط خارجی وزارت امور خارجه، سال 7، شماره 28، پاییز.
14
دورانت، ویل، 1343، تاریخ تمدن، هند و همسایگانش، ج2، ترجمه: مهرداد مهرین، تهران: اقبال.
15
رائین، اسماعیل، 1356، دریانوردی ایرانیان از عصر استعمار تا امروز، تهران: جاویدان.
16
غروی، مهدی، 1353، "مقدمهای بر روابط ایران و هند دردوره باستان"، مجله بررسیهای تاریخی، ش 5، س 9، آذر و دی
17
کامبخش فرد، سیف الله، 1379، سفال و سفالگری در ایران، از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر، تهران: ققنوس
18
سرفراز، علی اکبر، 1380، گزارش اولین فصل کاوش چرخاب برازجان در استان بوشهر، بوشهر: میراث فرهنگی بوشهر.
19
سید سجادی، منصور، 1367، "نگاهی به آثار باستانی بلوچستان از آغاز تا اسلام"، قسمت دوم، مجلة باستانشناسی و تاریخ، ش 1.
20
کامرون، جرج، 1365، ایران در سپیده دم تاریخ، ترجمه: حسن انوشه، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
21
کخ، هاید ماری، 1378، پژوهشهای هخامنشی، ترجمه: امیرحسین شالچی، تهران: آتیه.
22
کلارک، گراهام، 1379، جهان پیش از تاریخ از دیدگاهی نو، گروه مترجمان، تهران: دنیای مادر.
23
گزنفون، 1350، تربیت کوروش، ترجمه: بهمن کریمی، تهران: اقبال.
24
گیرشمن، رمان، 1368، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه: محمدمعین، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
25
مالووان، م. ا. ل، 1372، بینالنهرین و ایران باستان، ترجمه: رضا مستوفی، تهران: دانشگاه تهران.
26
مغول، محمد رفیق، 1369، "پیوندهای فرهنگی سند و پنجاب با ایران در دوران پیش از تاریخ"، برگردان: سید منصور سید سجادی، مجلة باستانشناسی و تاریخ، ش 1.
27
مشکور، محمدجواد، 1371، جغرافیای تاریخی ایران باستان، تهران: دنیای کتاب.
28
مرادی غیاث آبادی، رضا، 1377، نبشتههای پارسی باستان خط میخی، تهران: [بینا].
29
ملک شهمیرزادی، صادق، 1378، ایران در پیش از تاریخ، باستانشناسی ایران از آغاز تا سپیده دم شهرنشینی، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
30
نگهبان، عزت الله، 1375، شوش یا کهنترین مرکز شهرنشینی جهان، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
31
ولی پور، حمیدرضا، 1380، "پایگاههای تجاری آغاز عیلامی"، مجلة باستانشناسی و تاریخ، ش اول.
32
ویسهوفر، یوزف، 1377، ایران باستان از 550 پیش از میلاد تا 650 پس از میلاد، ترجمه: مرتضی ثاقب فر، تهران: ققنوس.
33
ویکلن، اولریش و یوجین برزا، 1376، اسکندر مقدونی، ترجمه: حسن افشار تهران: نشر مرکز.
34
هاولی، دونالد، 1377، دریای پارس، سرزمینهای سواحل متصالح، ترجمه: حسن زنگنه، بوشهر: مرکز بوشهرشناسی با همکاری انتشارات همسایه.
35
هرودوت، 1357، تواریخ، ترجمه: غ. وحید مازندرانی، تهران: فرهنگستان ادب و هنر ایران.
36
هوار، کلمان، 1375، ایران و تمدن ایرانی، ترجمه: حسن انوشه، تهران: امیر کبیر.
37
هدایتی، هادی، 1335، کوروش کبیر، تهران: دانشگاه تهران.
38
Alweis, Frank and others, 1964, New Dimensions of World History, American Book Company.
39
Chatto Padhyaya, 2003, Brajadulal; Studing Early India, Archaeology Texts and historical Issues, Permanent Black, India.
40
Thapar, Romila, 2003, Cultural Pasts, Essays in Early Indian history, Oxford University Press, India.
41
Habib, Irfan, 2005, Prehistory: people's history of India, Tulika Books, New Delhi.
42
Sancisi, Heleen, 1990, Achaemenid History Work shop, lyden, Holland.
43
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی روابط بومیان و نخستین فرنگیان در خلیج فارس
خلیج فارس از گذشتههای بسیار دور تاکنون، به سبب شبکهای درهم تنیده از پیوندهای اقتصادی و اجتماعی، همواره ویژگی خاصی داشته است. بررسی پیشینه روابط ساکنان این منطقه با فرنگیان، افزون بر آنکه بخش قابل توجهی از تاریخ و فرهنگ این آبراه مهم را روشن میکند، میتواند در تنظیم مناسبات ایرانیان با همسایگان و دیگر ملتها و کشورهای جهان سخت مؤثر باشد. بر این اساس، مقاله حاضر تلاش دارد با تکیه بر اسناد و منابع و نیز روش توصیفی ـ تحلیلی به این پرسشها پاسخ دهد: 1. آشنایی بومیان خلیج فارس با فرنگیان از چه دورهای آغاز شد؟ 2. تعامل میان بومیان و فرنگیان از کدام منافع مشترک سرچشمه میگرفت؟ 3. چه عواملی موجب تضاد و برخورد میان بومیان و فرنگیان شد؟ خاطر نشان میشود که پیش از ورود پرتغالیها به عرصۀ تجاری خلیج فارس، همزیستی مسالمتآمیزی میان عوامل تجاری و بومیان منطقه جریان داشت، اما این وضعیت به سبب سیاستهای خشونتآمیز و انحصارطلبانۀ تازهواردان مختل شد.
https://www.hfrjournal.ir/article_67217_cb0d1197300bcf06ef7b7251baba2b90.pdf
2015-09-23
25
44
خلیج فارس
بومیان
فرنگیان
پرتغالیها
روابط
صغری
دمیرچیلو
soghradamirchiloo@gmail.com
1
کارشناس ارشد تاریخ جهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
LEAD_AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آدمیت، فریدون، 1388، چند مقاله تاریخی- برخورد اندیشهها و تمدنها، به اهتمام: علیاصغر حقدار، تهران: چشمه.
2
استندیش، جان، 1383، ایران و خلیج فارس، ترجمه: عبدالرضا سالار بهزادی، تهران: نی.
3
افشار سیستانی، ایرج، 1369، مقالات ایرانشناسی، تهران: دانش.
4
اقتداری، احمد، 1341، زبانهای محلی و فولکلور خلیج فارس، در: سمینار خلیج فارس، ج2، تهران: سازمان سمعی و بصری هنرهای زیبای کشور- اداره کل انتشارات و رادیو.
5
_________، 1386، خلیج فارس و نام آن، در: امیرهوشنگ انوری، خلیج فارس در نگاه ایرانیان، تهران: بنیاد ایرانشناسی.
6
_________، 1369، هرمز و جنگ دریایی امامقلیخان سردار شاهعباس، در: مجموعه مقالات خلیج فارس، تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
7
اکونیا، خوآئوتلیس، 1393، حضور پرتغالیها در خلیج فارس، در: پاتر، لارنس. جی، تاریخ خلیج فارس از قدیمترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: ققنوس.
8
الهی، همایون، 1384، خلیج فارس و مسائل آن، تهران: قومس.
9
باربارو، جوزافا، 1349، سفرهای ونیزیان در ایران، ترجمه: منوچهر امیری، تهران: خوارزمی.
10
باوند، داود هرمیداس، 1377، مبانی تاریخی، سیاسی و حقوقی حاکمیت ایران بر جزایر تنب و ابوموسی، ترجمه: بهمن آقایی، تهران: گنج دانش.
11
بیمن، ویلیام. او، 1393، جوامع خلیج فارس: خلیجیها از دید انسان شناختی- تکامل و شیوههای زندگی آنها، در: پاتر، لارنس. جی، تاریخ خلیج فارس از قدیمترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: ققنوس.
12
بینا، علیاکبر، 1369، تاریخ دو هزار و پانصد ساله خلیج فارس، در: مجموعه مقالات خلیج فارس. تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
13
پاتر، لارنس. جی، 1393، تاریخ خلیج فارس از قدیمترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: ققنوس.
14
جعفری، عباس، 1363، شناسنامه جغرافیای طبیعی ایران، تهران: گیتاشناسی.
15
جلالی، منصور، 1387، بندرعباس در گستره تاریخ و زبان، تهران: دعوت.
16
حکیمی، محمود، 1385، همراه با سیاحان و جهانگردان و مسافران تاریخ، تهران: آرون.
17
دلدم، اسکندر، 1363، خلیج فارس، تهران: نوین.
18
رکنزاده آدمیت، محمدحسین، 1369، اوضاع اجتماعی خلیج فارس، در: مجموعه مقالات خلیج فارس، تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
19
رهبانی، مرتضی، 1379، فرهنگ شرق و غرب: تحلیل تاریخ از دیدگاه روانشناسی، تهران: نی.
20
زعیمی، غلامرضا، 1383، تنگه هرمز، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
21
زیباکلام، صادق، 1390، ما چگونه ما شدیم- ریشهیابی علل عقب ماندگی در ایران، تهران: روزنه.
22
سدیدالسلطنه، محمدعلی، 1368، بندرعباس و خلیج فارس "اعلام الناس فی احوال بندرعباس"، به کوشش: علی ستایش، تصحیح و دیباچه به قلم: احمد اقتداری، تهران: دنیای کتاب.
23
سیری ویرا، دبلیو. آی، 1372، تجارت خلیج فارس از دیدگاه تاریخی، ترجمه: امیر مرتضوی، در: مجموعه مقالات دومین سمینار بررسی مسائل خلیج فارس، تهران: وزارت امور خارجه.
24
شوستر والسر، سیبیلا، 1364، ایران صفوی از دیدگاه سفرنامههای اروپاییان، ترجمه: غلامرضا ورهرام، تهران: امیرکبیر.
25
شیبانی، ژان، 1353، سفر اروپاییان به ایران، ترجمه: ضیاءالدین دهشیری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
26
طیاب، منوچهر، 1385، سفر در ایران، تهران: کتاب خورشید.
27
عزیزی، محسن، 1369، مختصری از سیاست دولتهای اروپایی در خلیج فارس با توجه به اسناد دیپلماسی، در: مجموعه مقالات خلیج فارس، تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
28
فلاورز، سارا، 1386، عصر اکتشافات، ترجمه: فرید جواهر کلام، تهران: ققنوس.
29
فیگوئرا، دن گارسیا، 1363، سفرنامه فیگوئرا، ترجمه: غلامرضا سهیلی، تهران: نشر نو.
30
قائممقامی، جهانگیر، 1369، مسئله هرمز در روابط ایران و پرتغال، در: مجموعه مقالات خلیج فارس، تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
31
گنجی، محمدحسن، 1341، آب و هوای خلیج فارس، در: سمینار خلیج فارس، ج1، تهران: سازمان سمعی و بصری هنرهای زیبای کشور- اداره کل انتشارات و رادیو.
32
گوبینو، ژوزف آرتور، 1341، نامههای ایرانی، ترجمه: عذرا غفاری، تهران: دهخدا.
33
لوئیس، برنارد، 1381، خاورمیانه- دو هزار سال تاریخ از ظهور مسیحیت تا امروز، ترجمه: حسن کامشاد، تهران: نی.
34
نجمآبادی، شهناز، 1372، یکپارچگی اجتماعی و چندگانگی فرهنگی در خلیج فارس، ترجمه: امیر مرتضوی، در مجموعه مقالات دومین سمینار بررسی مسائل خلیج فارس، تهران: وزارت امور خارجه.
35
نشات، صادق، 1345، تاریخ سیاسی خلیج فارس، تهران: کانون کتاب.
36
نفیسی، سعید، 1369، جغرافیای تاریخی خلیج فارس، در: مجموعه مقالات خلیج فارس، تهران: مرکز مطالعات خلیج فارس در دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
37
وادالا، ر.، 1356، خلیج فارس در عصر استعمار، ترجمه: شفیع جوادی، تهران: سحاب کتاب.
38
وثوقی، محمدباقر، 1393، ملوک هرمز: از آغاز تا ورود پرتغالیها، در: پاتر، لارنس. جی، تاریخ خلیج فارس از قدیمترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: ققنوس.
39
هابسون، جان. ام.، 1389، ریشههای شرقی تمدن غرب، ترجمه: عبدالله فرهی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
40
ORIGINAL_ARTICLE
زمینه تاریخی و منطق راهبردی توسعه طلبی روسیه تزاری در قفقاز (سالهای 1800-1550م.)
در سالهای آغاز سدة نوزدهم میلادی، زمانیکه پایههای دولت قاجار در ایران هنوز قوام نگرفته بود، روسیه تزاری تحت فرمان الکساندر یکم، گرجستان را به طور رسمی، تحتالحمایه و بخشی از امپراتوری خود اعلام کرد. چندی بعد، با اشغال گنجه و قتلعام اهالی از جمله خان حاکم و اطرافیان او، به فرمان ژنرال سیسیانف، جنگهای ایران و روسیه بر سر قفقاز آغاز شد؛ جنگهایی که در نهایت به شکست ارتش قاجار، تحمیل عهدنامههای گلستان و ترکمنچای به ایران و انضمام بخشهایی از قلمرو تاریخی ایران به امپراتوری روسیه انجامید. این رخدادها با اینکه از چشم ایرانیان آن روزگار، ناگهانی و بُهتآور به نظر میرسید، نتیجة روندی با سابقة چندین قرن از توسعهطلبی روسیة تزاری بود. بر همین اساس، در این مقاله کوشش شده است تا زمینة تاریخی توسعة قلمرو امپراتوری تزاری در قفقاز، روند این توسعه و منطق راهبردی آن با رویکردی تحلیلی بررسی شود. نتیجة این بررسی نشان میدهد که پیشروی روسها در قفقاز، بیش از آنکه در چارچوب راهبردی معین و مبتنی بر برنامهریزی انجام یافته باشد، از منطق تاریخی توسعة امپراتوری تزاری پیروی میکرد. در عین حال، جذابیتهای ویژة قفقاز و خلأ قدرتی که بتواند در برابر این توسعهطلبی بایستد، راه تسلط کمابیش آسان روسیه را بر این حوزه هموار کرده بود.
https://www.hfrjournal.ir/article_79616_44a70dc16d06a02feafe82dbd4e5d92b.pdf
2015-09-23
45
72
ایران
روسیه تزاری
قاجار
قفقاز
توسعهطلبی
جواد
مرشدلو
morshedlau@gmail.com
1
دانشآموخته دکتری تاریخ ایران از دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
منابع و مآخذ
1
استرآبادی، محمدمهدی بن محمدنصیر، 1341، جهانگشای نادری، به اهتمام عبدالله انوار، تهران: انجمن آثار ملی ایران.
2
اشپولر، برتولد، 1376، "آسیای میانه از قرن شانزدهم تا فتوحات روسیه"، آسیای میانه، مجموعه مقالاتتاریخی، ترجمه و گردآوری: کاوه بیات، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، صص 53-13.
3
امیراحمدیان، بهرام، 1381، جغرافیای کامل قفقاز، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
4
باکیخانوف، عباسقلیآقا، 1383، گلستان ارم، چاپ علمی- انتقادی به همت عبدالکریم علیزاده و دیگران، تهران: ققنوس.
5
برن، رهر، 1349، نظام ایالات در دوره صفویه، ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
6
بنیگسن، الکساندر، 1376، "آسیای میانه در دوره حکومت روسیه تزاری و شوروی"، آسیای میانه، مجموعه مقالاتتاریخی، ترجمه و گردآوری: کاوه بیات، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، صص 97-69.
7
بینا، علی اکبر،1342، تاریخ سیاسی و دیپلماسی ایران، 2 جلد، تهران: دانشگاه تهران.
8
رمزی، م. م.، 1908، تلفیق الاخبار و تلقیح الآثار فی وقایع قزان و بلغار و ملوک التتار، اورنبورگ
9
کستنکو، 1383، شرح آسیای مرکزی و انتشار سیویلیزاسیون روسی در آن، ترجمه: مادورس داودخانوف، تصحیح، مقدمه و تعلیقات: غلامحسین زرگری نژاد، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
10
مسلمانیان قبادیانی، رحیم و بهروز مسلمانیان قبادیانی (ترجمه)،1387،اسنادی از روابط ایران و روسیه از دوره صفویه تا قاجاریه، تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه.
11
نوایی، عبدالحسین، 1377، ایران و جهان، ج1، تهران: انتشارات هما.
12
یاپ، م. ی.، 1376، "سیراردو و جانشینان آن"، آسیای میانه، مجموعه مقالات تاریخی، ترجمه و گردآوری: کاوه بیات، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، صص 68-55.
13
Aivazian, Armen, 2001, “The Secret Meeting of Armenians on Lim Land in 1722: Concerning Armenian Liberation Movement”, Iran & Caucasus, vol. 5, 85-92.
14
Allen, W. E. D., 1942, “the Caucasian Borderland”, The Geographical Journal, 99/5-6, 225-237.
15
-------------------, 1929, “The March-Lands of Georgia”, The Geographical Journal, vol. 74/2, pp. 135-156.
16
-------------------, 1956, “The Sources for G. Delisle's "Carte des Pays Voisins de la Mer Caspiene" of 1723”, Imago Mundi, Vol. 13.
17
Andreeva, Elena, 2007, Russia and Iran in the Great Game: Travelogues and Orientalism,Rutledge.
18
Bacqué-Grammont, Jean Louise, 2000, “Le Caucase entre deux empires islamiques, survol historique”, in R. Motika and M. Ursinus, Caucasia between Ottoman Empire and Iran, 1555-1914, Wiesbaden: Reichert, pp. 7-11
19
Baddley, John F., 1908, The Russian Conquest of the Caucasus, First Published, London.
20
Baladouni, Vahe & Margaret Makepeace eds., 1998, Armenian Merchants of the Seventeenth and Early Eighteenth Centuries, British East India Company Sources, American Philosophical Society.
21
Barret, Thomas M., 1995, “Lines of uncertainty: the frontiers of the North Caucasus”, Slavic Review, 54/3, pp. 578-601.
22
Bassin, Mark, 1991, “Russia between Europe and Asia: The Ideological Construction of Geographical Space,”,Slavic Review, 50/1, pp. 1-17
23
Beavois, Daniel, 1978, “Un polonaise au service de la Russie: Jean Potocki et l’expansion en Transcaucasie, 1804-1805”, Cahier du Monde russe et sovietique, vol. 19, no. 1/2, pp. 175-189.
24
Bournoutian, George, A., 2001, Armenians and Russia, 1626-1796, A Documentary Record, annotated translation and Commetary, Mazda Publishers: 2001.
25
Bournoutian, George, A., 1992, The Khanate of Erevan under Qajar rule, 1795-1828, New York.
26
Breyfogle, Nicolas B., 1998, “Heretics and Colonizers: Religious Dissent and Russian Colonization of Transcaucasia, 1830-1890”, PhD diss. University of Pennsylvania.
27
Breyfogle, N, Abby Schrader and Willard Sunderland, (eds.) 2007, Peopling the Russian Periphery, Borderland Colonization in Eurasian History, London: Rutledge.
28
Butkov, P. G., 1869, Materialy dlia novoi istorii Kavkaza s 1722 po 1803, 3 vols. St. Petersburg.
29
Chapman, Tim, 2001, Imperial Russia, 1801-1930, London: Rutledge.
30
Cohen, Ariel, 1996, Russian Imperialism, development and Crisis, (Greenwood Publishers,).
31
Cherniavsky, Michael, 1959, “Khan or Basileus: an aspect of Russian medieval political theory”, Journal of the History of Ideas, 20/4, pp. 459-476.
32
Degoev, Vladimir, 2004, “The Caucasus between three Empires”, International Affairs, 50/1.
33
Dickinson, Sara, 2002, “Russia’s First “Orient”: Characterizing the Crimea in 1787”, Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History, 3/1, pp. 3-25.
34
Galbraith, John S., 1960, “The ‘Turbulent Frontier’ as a Factor in British Expansion”, Comparative Studies in Society and History, 2/2, pp. 150-168.
35
Gmelin, Samuel Gottlieb, 2007, Travelsthrough northern Persia, 1770-1774, translated and annotated by Willem Floor, New York: Mage Publishers: 2007
36
Gvosdev, Nikolas K., 2000, Imperial Polices and Perspectives towards Georgia, 1760-1819, New York: Palgrave.
37
Hurewitz J. C. (ed.) 1975, The Middle East and North Africa in World Politics, A Documentary Record, vol 1, European Expansion, 1535-1914, Yale University Press.
38
Jersild, Austin, 2000, “‘Russia’ from the Vistula to the Terek to the Amur”, Kritika, 1/3, pp. 531-546.
39
Kennan, George, 1874, “The Mountains and Mountaineers of the Eastern Caucasus”, Journal of the AmericanGeographical Society, 5, pp. 169-193.
40
Khodarkovsky, Michael, 1999, “Of Christianity, Enlightenment, and Colonialism: Russia in the North Caucasus, 1550-1800”, The Journal of Modern History, 71/2, pp. 394-430.
41
LeDonne, John P., 2004,The Great Strategy of the Russian Empire, 1650-1831, (Oxford University Press.
42
Lemercier-Quelquejay, Chantal, 1984, “La structure sociale, politique et religious du Caucase du nord au XVIe siècle”, Cahiers du Monde russe et sovietique, 25/2-3, pp. 125-148.
43
Lobanov-Rostovsky A., 1929, “Russian Imperialism in Asia, Its Origin, Evolution and Character,”,The Slavic and East European Review, 8/22, pp. 28-47.
44
Markovits, Claude, 2004, The Global World of Indian Merchants, (1750-1947), Cambridge: Cambridge University Press
45
Matthee, Rudolph P., 1999,The Politics of Trade in Safavid Iran, Cambridge: Cambridge University Press
46
Montieth, W., 1856, Kars and Erzrum, with the Campaigns of General Paskevitch in 1828 & 1829, London
47
Mosely, Philip E., 1948, “Aspects of Russian Expansion”, American Slavic and East European Review, 7/3, pp. 197-213.
48
Ostrowski, Donald G., 2000, “Muscovite Adaptation of Steppe Political Institutions: A Reply to Halperin’s Objections”, Kritika, 1/2, pp. 267-304.
49
Pelenski, Jaroslaw, 1967, “Muscovite Imperial Claims to the Kazan Khanate”, Slavic Review, 26/ 4, pp. 559-576.
50
Pollack, Sean, 2006, “Empire by Invitation: Russian Empire Building in the Caucasus in the Age of Catherin II”, PhD dissertation, Harvard University
51
Polyevktov, M., 1930, “The Ways of Communication between Russia and Georgia in the Sixteenth and Seventeenth Centuries”, the Journal of Modern History, 2/3, pp. 367-377.
52
Pritsak, Omeljan, 1967, “Moscow, the Golden Horde, and the Kazan Khanate from a Polycultural Point of View”, Slavic Review, 26/ 4, pp. 577-583.
53
Rota, Giorgio, 2000, “Caucasians in Safavid Service in 17th Century”, in R. Motika and M. Ursinus, Caucasia between Ottoman Empire and Iran, Wiesbaden: Haarowitz, pp. 107-121.
54
Sanders, Thomas, Ernest Tucker and Gary Humburg, 2004, Russian-Muslim Confrontation in the Caucasus, Alternative Visions of the Conflict between Imam Shamil and the Russians, 1830-1859, London: RutledgeCurzon
55
Sherry, Dana L., 2002, “Imperial Alchemy: Resettlement, Ethnicity, and Governance in the Russian Caucasus, 1828-1865” PhD. Dissertation, University of California
56
Shlapentokh, Dmitry (ed.), 2007, Russia between East and West, Scholarly Debates on Eurasianism, Leiden: Brill
57
Schuyler, Eugene, 1876, Turkistan, Notes of A Journey in Russian Turkistan, Khokand, Bokhara and Kuldja: vol. I, New York: Scribner, Armstrong & Co.
58
Wieczynski, Joseph L., 1974, “Toward a Frontier Theory of Early Russian History”, Russian Review, 33/3, pp. 284-295.
59
Witzenrath, Christoph, 2007, Cossacks and the Russian Empire, 1598-1725, London: Rutledge
60
Yemelianova, Galina M., 1999, “Volga Tatars, Russians and the Russian State at the Turn of the Nineteenth Century", the Slavonic and East European Review, 77/3, pp. 448-484.
61
ORIGINAL_ARTICLE
ایران و مسأله هرات و قندهار در دورۀ قاجار )طی سالهای 1856-1794 م.)
با روی کار آمدن قاجارها بر مسند قدرت، تعاملات و منازعات ایران با افغانستان وارد مرحله جدیدی شد. این پژوهش به بررسی چرائی تمرکز، توجه و نوع نگاه پادشاهان قاجار به افغانستان با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی پرداخته است. میتوان گفت که پادشاهان قاجار از آغاز زمامداری توجه ویژهای به افغانستان داشتند. پژوهش حاضر به بررسی علل آن اختصاص دارد. یافتهها نشان میدهد که تا زمان جدایی افغانستان از ایران، دولت قاجاریه با سه انگیزه به آن منطقه توجه داشت: 1) نگاه سیاسی حاصل از کوشش برای احیاء امپراتوری صفویه با هدف کسب اقتدار و مشروعیت سیاسی؛ 2) نگاه مذهبی- فرهنگی برای دفاع از مسلمانان و به ویژه شیعیان در برابر امیران ستمگر افغانستان با هدف کسب اقتدار و مشروعیت مذهبی؛ 3) نگاه امنیتی به سبب تهدیدهای قبایل افغان برای جداییطلبی از ایران با هدف حفظ وحدت قلمرو سرزمینی ایران
https://www.hfrjournal.ir/article_79617_3fecd28439866c507306933e43bc1534.pdf
2015-09-23
73
97
ایران
افغانستان
قاجاریه
هرات
قندهار
سمیه
حمیدی
somaye.hamidi@birjand.ac.ir
1
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بیرجند
LEAD_AUTHOR
ناصر
یوسف زهی
yosefzehy@gmail.com
2
گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم اداری، دانشگاه فردوسی مشهد.
AUTHOR
منابع و مآخذ
1
آوری، پیتر، 1373، تاریخ معاصر ایران: از تأسیس تا انقراض سلسله قاجاریه، چاپ سوم، ترجمه: محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: انتشارات عطایی.
2
اخلاقی، محمداسحاق، 1380، هزاره در جریان تاریخ، جلد اول، قم: انتشارات شرایع.
3
اعتضادالسلطنه، علیقلی، 1370، اکسیرالتواریخ: تاریخ قاجاریه، تهران: انتشارات ویسمن.
4
ایوری، پیتر و همکاران، 1389، جنگ و صلح در ایرانِ دورة قاجار و پیامدهای آن در گذشته و اکنون، ترجمه: حسن افشار، تهران: نشرمرکز.
5
بایگانی اسناد وزارت امورخارجه، اسناد مکمل، ج 16، سند شماره 154.
6
بهمنی قاجار، محمد علی، 1385، ایران و افغانستان از یگانگی تا تعیین مرزهای سیاسی، تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه.
7
ـــــــــــــــــــــــــــ، 1390، تمامیت ارضی ایران: سیری در تاریخ مرزهای ایران، جلد اول، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
8
پولادی، حسن، 1387، هزارهها، چاپ دوم، ترجمه: علی عالمی کرمانی، تهران: انتشارات عرفان.
9
حکیمی، محمود، 1388، در قربانگاه استعمار و خودکامگی؛ امیرکبیر در اندیشه فرهیختگان، جلد اول و دوم، تهران: انتشارات قلم.
10
خاوری، محمدتقی، 1382، مردم هزاره و خراسان بزرگ، تهران: انتشارات عرفان.
11
رجبی، محمد حسن، 1390، مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه دورة قاجار، تهران: نشر نی.
12
رمضانی، عباس، 1385، قائم مقام فراهانی، چاپ سوم، تهران: انتشارات ترفند.
13
زرگرینژاد، غلامحسین، 1380، "تکوین و تحول جامعه هزاره و فراز و نشیبهای آن در مناسبات با حکومتهای ایران در دوره صفوی و قاجار"، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا (خرداد و تیرماه)، شمارههای 81- 64- 45- 44
14
سپهر، محمدتقی، 1377، ناسخ التواریخ: تاریخ قاجاریه، جلد 3- 2- 1، تهران: انتشارات اساطیر.
15
شمیم، علیاصغر، 1389 ، ایران در دورة سلطنت قاجار، چاپ دوم، تهران: انتشارات بهزاد.
16
شیخ نوری، محمدامیر، 1389، فراز و فرود اصلاحات در عصر امیرکبیر، چاپ دوم، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
17
شیرازی، حسین، 1379، تاریخ درّانیان، تهران: انتشارات وزارت امورخارجه.
18
صفائی، ابراهیم، [بیتا]، یکصد سند تاریخی دوران قاجاریه، تهران: انتشارات بابک.
19
غبار، میرغلام محمد، 1390، افغانستان در مسیر تاریخ، جلد دوم، تهران: انتشارات عرفان.
20
فتاحی، فتحالدین، 1370، هرات در قلمرو استعمار (به انضمام یادداشت و اسناد دوره قاجاریه)، چاپ دوم، تهران: انتشارات مستوفی.
21
قاضیها، فاطمه، 1380، اسناد روابط ایران و روسیه از دورة ناصرالدینشاه تا سقوط قاجاریه، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
22
قانعی، سعید، 1387، سلسله قاجاریه، تهران: انتشارات ساحل.
23
قدیانی، عباس، 1387، تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران در دورة قاجاریه، چاپ چهارم، تهران: انتشارات فرهنگ مکتوب.
24
لکهارت، لارنس، 1368، انقراض سلسلة صفویه و ایام استیلای افاغنه در ایران، چاپ سوم، ترجمه: مصطفی قلیعماد، تهران: انتشارات مروارید.
25
متولّی حقیقی، یوسف، 1379، "رویارویی زمانشاه افغان با نخستین فرمانروایان قاجار"، مشکوه (بهار)، شماره 66- 60- 48.
26
_____________، 1383، افغانستان و ایران: پژوهشی پیرامون روابط سیاسی و چالشهای مرزی از احمدشاه درانی تا احمدشاه قاجار، مشهد: انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی.
27
مجتهدزاده، پیروز، 1386، بازیگران کوچک در بازی بزرگ، ترجمه: عباس احمدی، تهران: انتشارات معین.
28
محمود، محمود، 1353، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم، جلد 3- 2- 1، چاپ چهارم، تهران: انتشارات اقبال.
29
مرشدلو، جواد، 1388، "جنگ و صلح در ایران دورة قاجار"، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا (آبان)، شماره 138- 54- 48.
30
مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی، 1371، فرمانها و رقمهای دورة قاجار، جلد اول، تهران: مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی.
31
میرزا صالح، غلامحسین، 1365، اسناد رسمی در روابط سیاسی ایران با انگلیس و روس و عثمانی، جلد 2-1، تهران: نشر تاریخ ایران.
32
نائبیان، جلیل و همکاران 1388، "حکّام سیستان از تشکیل سلسله قاجار تا تسلیم علیخان سرابندی"، مجله پژوهشهای تاریخی، سال چهل و پنجم (تابستان)، شماره 34- 19- 2
33
نجمی، ناصر، 1326، عباس میرزا، تهران: انتشارات کانون معرفت.
34
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، 1393، تاریخ روابط خارجی ایران، چاپ بیستم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
35
وامبری، آرمینیوس،1380، تاریخ بخارا: از کهنترین روزگاران تاکنون، ترجمه: محمد روحانی، تهران: انتشارات سروش.
36
ورهرام، غلامرضا، 1385، نظام سیاسی و سازمانهای اجتماعی ایران در عصر قاجار، تهران: انتشارات معین.
37
Avery,Peter & Gavin, Hamble & Charles, Melville 2007,The Cambridge History Of Iran From Nader Shah To The Islamic Republic,New York: Cambridge University Press.
38
Andreeva, Elena 2007, Russia and Iran in the Great Game, New York: Routledge.
39
Arjomand, Said Amir 1988, The Turban For The Crown, New York: Oxford University Press.
40
Barfield, Thomas 2010, Afghanistan a cultural and political history, New York: Princeton University Press.
41
De Groot, Joanna 2007, Religion, Culture And Politics In Iran:Frome The Qajars to khomeini, New York: I. B. Tauris & Co. Ltd.
42
Dorronsoro, Gilles 2005, Revolution Unending Afghanistan:1979 to the Present. Translated from the French by John King. New York: Hurst &Compony.Ltd.
43
Ewans, Martin 2005, Conflict in Afghanistan, New York: Routledge.
44
Farmanfarmaian, Roxane, 2008, War and Peace in Qajar Persia, New York: Routledge.
45
Gleave, Robert 2005, Religion and Socity In Qajar Iran, Canada: Routledge Curzon.
46
Martin, Vanessa, 2005, The Qajar Pact, London & New York: I. B. Tauris & Co. Ltd.
47
____________, 2000, Creating An Islamic State, London & New York: I. B. Tauris & Co Ltd
48
Otfinoski, Steven 2004, Afghanistan, New York: Facts on File, Inc.
49
Ranjbar, Maghsud & Oveisi Kahkha, Abolghasem 2014, Examining Political Relationship between Iran & Afghanistan by Focus on Sistan, Interdisciplinary Journal Of Contemporary Reserch In Business, July Vol 6, No 3.
50
Rasanayagam, Angelo 2002, Afghanistan, New York: I. B. Taurist.
51
Talliberg, Frederick, 1967, From Cyrus ToPahlavi, Tehran: The Pahlavi Univercity of Shiraz.
52
ORIGINAL_ARTICLE
تغییرات فرهنگی در دورۀ آتاتورک و رضاشاه
احساسِ نیاز زمامداران ایران و ترکیه برای"مدرنسازی" کشورهای خود طبق الگوی اروپایی تقریباً هم زمان بود. این فرآیند از نظر آنانبه دولتِ مقتدرِ متمرکز نیاز داشت و آتاتورک و رضاشاه نیز به سوی اقتدار و تمرکز پیش رفتند. تغییرات در هر دو کشور،آمرانه و از بالا به پایین بود. نوسازی فرهنگی با صبغۀ غربی در زبان، لباس، هنر و ادبیات، آموزش و پرورش و دانشگاه نمود یافت و در راه این تغییرات،روشنفکران هر دو ملت نقشِ اساسی داشتند. گسترش روابط سیاسی دوکشور، به تأثیرپذیری رضاشاه از اقدامات تجددگرایانۀ آتاتورک منجر شد. پرسش این است که عوامل و زمینههای مناسبات ایران و ترکیه در عصر پهلوی اول چه بود و برنامههای فرهنگی آتاتورک چه آثاری بر وضعیت ایران در عصر رضاشاه داشت؟ پژوهش حاضر بر اساس چارچوب مفهومی الگوی "تجدد آمرانه" تدوین شده است که رهبران ترکیه و ایران برای "مدرنسازی" از آن پیروی میکردند. در این مقاله، ضمن اشاره بهتغییرات فرهنگی در ایران و ترکیه، نقش رهبران سیاسی و روشناندیشان دو ملت در ترویج افکار نوین و تغییرات حاصل از تحولات بررسی خواهد شد.
https://www.hfrjournal.ir/article_67351_6d8d56470f0016c93b7f3989e36ca8f9.pdf
2015-09-23
99
117
ایران
ترکیه
رضاشاه
آتاتورک
تغییرات فرهنگی
نصراله
پور محمدی املشی
poor_amlashi@yahoo.com
1
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه امام خمینی قزوین
LEAD_AUTHOR
رضا
محمدی
reza.mogammadi8021@gmail.com
2
دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
عسگر
محمدی
asiakbabi@gmail.com
3
کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه امام خمینی قزوین
LEAD_AUTHOR
منابع و مآخذ
1
اسناد
2
آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سالهای 1317- 1316- 1314- 1311 ش.
3
کتابهای فارسی
4
آژند، یعقوب، 1364،ادبیات نوین ترکیه،تهران: امیرکبیر .
5
آشنا، حسامالدین،1371، خشونت و فرهنگ: اسناد محرمانه کشف حجاب (1322- 1313 ش)، تهران: انتشارات بایگانی اسناد ملی.
6
آوری، پیتر،1376، تاریخ معاصر ایران، ج2، ترجمه: محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: عطایی.
7
اتابکی ،تورج،1385، تجدد آمرانه، ترجمه: مهدی حقیقت خواه، تهران: ققنوس.
8
اقبال آشتیانی، عباس،1326،"باز هم فرهنگستان"، یادگار، سال سوم، ش 7-6.
9
الموتی، مصطفی،1361،ایران در عصر پهلوی: شگفتیهای زندگی رضاشاه، تهران: پگاه.
10
بهار،محمدتقی،1349، سبکشناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی، چ سوم، تهران: انتشارات کتابهای پرستو.
11
بهنام، جمشید،1357، ایرانیان و اندیشه تجدّد، تهران: انتشارات فرزان روز .
12
روحانی، فخر،1370، اهرمهای سقوط شاه، تهران: نشر بلیغ.
13
صدر،محسن،1364،خاطرات صدر الاشراف، تهران: انتشارات وحید.
14
صدیق، عیسی،1338، تاریخ فرهنگ ایران از آغاز تا زمان حاضر، چ دوم، تهران: انتشارات دهخدا.
15
فولادزاده، عبدالامیر، 1369، شاهنشاهی پهلوی در ایران، ج 2، قم:کانون نشر اندیشههای اسلامی.
16
کرونین، استفانی،1383، رضاشاه و شکلگیری ایران نوین، ترجمه: مرتضی ثاقب فر، تهران: جامی.
17
کسروی، احمد، 1339، زبان پاک، چاپ سوم، تهران: [بی نا].
18
لنچانسکی، ژرژ،1351، غرب و شوروی در ایران و سی سال در رقابت، ترجمه: حوریه یاوری، تهران: سینا.
19
مرسلوند، حسن، 1369، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج 5، تهران: الهام.
20
مصور رحمانی، غلامرضا،1366،کهنه سرباز، تهران: رسا.
21
مکی، حسین،1362، تاریخ بیست ساله، ج 5و4،تهران: نشر ناشر.
22
نشر مؤسسه فرهنگی قدر ولایت،1373،حکایت کشف حجاب، تهران: واحد تحقیقات مؤسسه فرهنگی قدر ولایت.
23
واحد، سینا، 1361، قیام گوهر شاد، تهران: وزارت ارشاد اسلامی.
24
وزارت اطلاعات،1378، تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات
25
هدایت (مخبرالسلطنه)، مهدی قلی،1385، خاطرات و خطرات، چ 6، تهران: انتشارات زوّار.
26
هرتسفلد، ارنست، 1356، تاریخ باستانی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
27
نشریات
28
روزنامه آیینه ایران، شماره 128، سه شنبه 31 تیرماه 1309 .
29
مجله عالم نسوان، "حجاب در ایران"،شماره 12، بهمن ماه 1310.
30
کتابهای ترکی
31
parvin, mammadova, 2003, Ata Türkun Dil siyasati, Baki, Az Atam.
32
Srafettin Turan, 1990, Türk kültür Tarihi: Türk küründen Türkiye kültürüne. Ve Evrensellik, An kara Bilgi Yayinevi.
33
T.C. Türkiye Büyük Millet meclısıö Zabit cerdesiö Ankaraö II /22, 1921.
34
ORIGINAL_ARTICLE
زمینهها و عوامل حمله متفقین به ایران در سال 1941 م.
طی 65 سال گذشته، مورخان اروپایی،آمریکایی و روس کوشیدهاند علل حملة قوای متفقین در 25 اوت 1941 به ایران را بررسی کنند. محدودیت در دسترسی به اسناد رسمی، مدتها مانعی بر سر راه پژوهش در این باره بوده است، اما از هنگامی که بریتانیا و روسیه اسناد مربوط به حوادث 1941م. را به تدریج از طبقهبندی محرمانه خارج کردهاند، انبوهی مطلب پیرامون این موضوع منتشر شده است. با این همه، مورخان معاصر کلیت موضوع را درک نکردهاند و بیشتر بر علل حمله تمرکز داشته و حتی در این باب راه اغراق نیز پیمودهاند. در این مقاله، رایجترین عللی را که مورخان برای اشغال ایران پذیرفتهاند، تحلیل میکنیم و میکوشیم به مهمترین علّت حملة متفقین به ایران برسیم. در پژوهش حاضر به منابع اولیه و ثانویة روسی که برای خوانندگان انگلیسی زبان کمتر شناخته شدهاند، توجه خاصی داشتهایم. اسناد مربوط به اشغال ایران در سال 1941م. شامل اطلاعات مهمی است که پژوهشگر میتواند از آن طریق، زاویهای نو به حوادث مربوط به این دوران بگشاید.
https://www.hfrjournal.ir/article_67391_4f185218364db8615c6b1fe9ca53bba3.pdf
2015-09-23
119
147
ایران
متفقین
حملات
زمینهها و عوامل
نیکلای
کاژانوف
nk254@exeter.ac.uk
1
دکترای اقتصاد بینالملل از دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ
LEAD_AUTHOR
مرجان
برهانی
marjan.borhani62@gmail.com
2
دانش آموخته دکتری ایران اسلامی از دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
Agaev,Semyen,1969, Germanskiy Imperyalizm v Iran,Moscow.
1
Alekseev, Leonid,1963, Sovetskiy Soyuz I Iran,Moscow.
2
Aliev, Salekh,2004, Istoriya Irana xx veka,Moscow.
3
Al-Abram, 27 August 1941,1.
4
Al-Rabit Al-Arabya,26 August 1941, 1.
5
Al Vadi, 26 August 1941,1.
6
Ansari, Ali,2003, Modern Iran since 1921,London
7
Arabadzhan, Zaven,1996, Iran: protivostoyanie imperyam 1918 -1941, Moscow
8
Archiv Voenno-Istoricheskogo Muzeya Artillerii, Inzhenernikh Voysk Svyazi (Archiv VIMALIVS), Fond 22r,opis 2, edinitsa Khraneniya 21, tetrad 1, list 13-14.
9
Arfa,Hasan,1965, Under Five Shahs,New York.
10
Avery Peter,1991, the Cambridge History of Iran, Vol.7,Cambridge.
11
Axworthy,Michael,2008, Iran: Empire of the Mind,London.
12
Bashkirov,V.,1954, Ekspansiya Angliyskih I Amerikanshih Imperialistov v Iran,Moscow.
13
Berezhkov, Valentin,1968, Rozhdeni Koalitsii,Moscow.
14
Berezhkov, Valentin,1975, Tegeran 1943,Moscow.
15
Berezhkov, Valentin,1982, Stranitsi Diplomaticheskoy Istorii,Moscow.
16
Bezymenskiy, L.A.,1995, Directivy I.V. Stalina V.M.molotovu Pered Poezdkoy v Berlin v Noyabre 1940, Novaya I Noveyshaya Istorya, IV.
17
Bullard, Richard,1991, Letters from Tehran,London.
18
Clarmont, Skrine,1962, World War in Iran,London.
19
chaqueri,cosroe,1995, The Soviet Socialistic Republic of Iran,1920-1921,Pittsburg.
20
Elwell-Sutton,Laurence Paul,1975, Persian Oil: A Study in Power Polirics, Westport.
21
Fatemi,Faramarz,1980, the USSR in Iran,London.
22
Golub,Y,2004, Iranskiy Pohod Krasnoy Armii, Otechestvennaya Istoriya, 3, 20-27.
23
Ghani, Cyrus,1998, Iran and the Rise of Reza Shah.From Qajar Collapse to Pahlavi Rule,London.
24
Ghods, M.Reza,1989, Iran in the Twentieth Century,A Political History, London.
25
Gospolitizdat,1957,Perepiska Predsedatelya Soveta Ministrov SSSR c Prezidentami SSHA I premer-ministrami Velikobritanii vo Vremya Vlikoy Otechestvennoy Vonya. 1941-1945, Moscow.
26
Grechko, Andrey,1973, Bitva za Kavkaz,Moscow.
27
Ibragimbeyli,hadzhi Murat,1977, Krakh Edelveysa I Blizhniy Vostok,Moscow.
28
Isaev,G.G. and G.D.daushvili,2008, Problemy I Stimuly Razvitiya Energetiki Severnoy Afriki I Blizhnego Vostoka: Iran, Saudovskaya Araviya, Alzhyr, Liviya, in naft, Gaz, Modernizatsiya Obshchestva, ed.N.A.Dobronravin,Saint Petersburg.
29
Ivanov, Mikhail,1952, Ocherk Istorii Hrana,Moscow.
30
Keddie, Nikki,2003, Modern Iran,New Haven,CT.
31
Komissarov, D.S.,1997, Smirnov kak Diplomat I Grazhdanin (1905-1982), Diplomaticheskiy Ezhegodnik.
32
Lenczowski,George,1949, Russia and the west in Iran.1918 -1948,Ithaca.
33
Lenczowski, George,1978,Iran Under the Pahlavis,Stanford, CA.
34
Lubin, D.V,2004, vod Sovetskikh Voysk v Severnyy Iran Letom-Osenyu 1941: Voennaya Neobkhodimost ili Politicheskia Raschet, in Iran I Rossiya: Sbornik Statey, ed. Nina Mamedova,Moscow, 112-20.
35
Majd, Mohamad Gholi,2001, Great Britain and Reza shah,Gainesville.
36
matter, Philip ,1988, The Mufti of Jerusalem ,Columbia.
37
Mcfarland, Stephen,1981, the Crises in Iran 1941-1947: A society in change and the peripheral origins of the Cold War,Austin,TX.
38
Mezhdunarodnie Otnosheniya, 1996, SSSR I Germanskiy Vopros.1941-1949,Moscow.
39
Millspaugh, Arthur,1925, the American task in Persia,New York.
40
Millspaugh,Arthur,1946, American in Persia,Washington.
41
Milov, Petr,1949, Iran vo Vremya I posle Vtoroy Mirovoy Vonya,Moscow.
42
Naumkin, V.V.,2010, SSSR I Strany Vostoka Nakanune I v Gody Vtoroy Mirovoy Voyny,Moscow.
43
Nauka,1983,Sovetsko-Angliyskie Otnosbenya vo Vremya Velikoy Otechestvennoy Voyny. 1941-1945,Moscow.
44
Orishev,Aleksandr,2009, Iranskiy Uzel, Skhvatka Razvedok 1936-1945, Moscow.
45
Parvizpur, BadrKhasan,1978,Sovetsko-Iranskiya Otnoshbeniya v Gody Vtoroy Mirovoy Voyna (1939-1945), Tbilisi.
46
Raykov,Aleksev,1999, Opasnieyshiy chas Indii,Lipetsk.
47
Rumyantsev,1952, Taynaya Voyna na Blizhnem i Srednem Vostoke; Bernhardt Schulze-Holthus, Fruhrot in Iran: Abenteuer im deutschen Gebimdienst, Esslingem.
48
Sluzhba Vneshney Razvedki Rossiyskoy Federatiyasii, 1999, Operatsii »Marodery«,Moscow, http://svr.gov.ru/history/stage05.htm(accessed 25 April 2011.
49
Stewart, Richard A.,1988, Sunrise at Abadan. The British and Soviet Invation of Iran, 1941,London.
50
Sudoplatov, Pavel,2001, Raznya Dni Taynoy Voyna I Diplomatii,Moscow.
51
Schechtman,Joseph,1965, The Mufti and the Fuehrer: The Rise and Fall of Haj Amin el-Husseini,New York.
52
Valiakhmetova, G.N.,2009,Lrakskaya Neft v Voennoy Strategii Anglii i Sovetskiy Factor: 1940-1941, Vestnik Chelyabinskogo Gosudarstvennogo Universiteta.
53
Vneshnyaya Politika, 2000, Documenty uneshney politiki SSSR,Moscow, xxiv.
54
Zaslavskiy, Emil,2001), Vospominaniya: Pervyev Mesyatsy Vonya I Chetyre Goda v Irane,Saint Petersburg.
55
Zorin,leonid,1987,Osoboe Zadanie,Moscow.
56