مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
بررسی اهداف و پیامدهای یورش دو فاتح به هند (سلطان محمود غزنوی و امیر تیمورگورکانی)
1
30
FA
جلیل
قصابی گزکوه
0000-0001-5277-5439
دانشجوی دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
ghasabian60@gmail.com
سعید
رجایی
استادیار تاریخ دانشگاه فردوسی
sjrajai@yahoo.com
<strong>هند از دیر باز، توجه فاتحان و قدرتمندان را با انگیزههای مذهبی و اقتصادی بر میانگیخته است؛ از آن جملهاند: سلطان محمود غزنوی (</strong><strong>۳۸۶-۴۲۰</strong><strong>ق.) و امیر تیمور گورکانی (807-771ق). سلطان غزنوی با هدف کسب منابع اقتصادی، اما در پوشش دین و مذهب بارها به سرزمین هند یورش آورد. کمابیش همان انگیزهها در حملۀ امیرتیمور گورکانی به دهلی نیز رخ نمود. پیامدهای اینیورشها، در هر دو دوره، سیمای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هند را سخت مشوّه و تیره کرد؛ حال آنکه مهاجمان از ثروت خیره کنندۀ سرزمین هند توانستند اوضاع اقتصادی حکومت خویش را سر و سامان دهند.</strong>
<strong> </strong>
سلطان محمود غزنوی,امیر تیمور گورکانی,هند,یورشها
https://www.hfrjournal.ir/article_75640.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75640_a0e6e9db47dc3fc4e9268cec8bbb79b8.pdf
مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
نقش دین و مذهب در روابط ملکشاه سلجوقی با خلافت و سلسلههای همجوار
31
52
FA
عبدالحسین
میلانی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز
a.b-milani@yahoo.com
فاطمه
حاجیانی
دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه شهید چمران اهواز
hajianifateme@yahoo.com
حاکمیت سلجوقیان بر ایران به عنوان بخشی از جهان اسلام، از سال 431 ق. آغاز شد. مجاورت حکومت آنها با دیگر حاکمیتهای مسلمان و مسیحی، چگونگی و ساماندهی روابط میان ایشان قابل تأمل است. ملکشاه یکی از بزرگترین سلاطین سلجوقی در زمامداری خود، امپراتوری سلجوقی را به اوج رساند. نتیجة این پژوهش نشان میدهد که مذهب، خطوط کلی روابط را در دورة ملکشاه به عنوان حاکمی اسلامی تعیین میکرد. در سیاست تهاجمی ملکشاه در برابر مناطق مسیحینشین با عنوان جهاد و غزا، چگونگی برخورد با حکومتهای شیعی محلّی و کوشش برای نزدیکی به خلافت عباسی، نشانههایی از حاکمیت نسبی عامل مذهب در روابط خارجی این دوره را نمایان میکند. البته این رویکردها، تا حدّی تمایلات مذهبی وی را منعکس میکرد و هم تا حد بسیاری خواستههای خلافت عباسی را به عنوان رهبری جهان اسلام بازتاب میداد.
ملکشاه سلجوقی,خلافت عباسی,روابط خارجی,دین و مذهب
https://www.hfrjournal.ir/article_75659.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75659_9e4a8a811057d984fadcee2a2425e863.pdf
مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
سفرا در دربار مغولان و ایلخانان ( آداب و تشریفات)
53
71
FA
علیرضا
اشتری تفرشی
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین
ashtari-tafrashi@yahoo.com
مهدی
بیگدلو
کارشناس ارشد تاریخ تمدن و فرهنگ ملل اسلامی دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین
mbigdeloo@mail.com
<strong>سفارت در دورة مغولی و ایلخانی، آداب و رسوم ویژه داشت که میتوان آنها را در آداب انتخاب، ارسال و نحوه ارائه پیام دستهبندی کرد. برخی از آداب پذیرش سفیران از رسوم مغولی سرچشمه میگرفت؛ مانند سپردن گروگان برای مصونیت سفرا، سپردن راهنما به همراه سفرا از مرز تا دربار، چوک زدن سفرا، گذر از آتش و از این قبیل. به هر روی، آداب پذیرفتن سفیران منظم بود و آداب دقیقی در مراحل تودیع، استقبال و معارفه داشت. این پژوهش بر آن است تا به تشریفات و آداب سفارت در عهد مغولی و ایلخانی بپردازد. بر این اساس، بررسی این موضوع، نگاه موشکافانهتری از اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی قرون میانه اسلام و نیز شناخت دقیقتری از مفهوم سفارت و سفیران در آن دوره ارائه میدهد. روش تحقیق در پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری دادهها از شیوه کتابخانهای استفاده شده است.</strong>
مغولان,ایلخانان,دربار,سفرا,آداب,تشریفات
https://www.hfrjournal.ir/article_75658.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75658_0aa3055e85c0e603666eddc2dc3c2a1c.pdf
مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
بررسی روابط دو سویۀ جنبش جنگل و بلشویکها تا پیش از رویداد انزلی (28 اردیبهشت 1299ش)
73
93
FA
ابوطالب
سلطانیان
استادیار تاریخ دانشگاه گیلان
a-soltanian@guilan.ac.ir
<strong>در بسیاری از منابع، روابط جنبش جنگل و بلشویکها را از زمانی پی گرفتهاند که بلشویکها وارد بندر انزلی شدند و تصویر روشنی از روابط میان آنها تا پیش از این رویداد به دست نمیدهند؛حال آنکه بنابر برخی مآخذ ـ که صحت و سقم مطالب آنها همچنان جای تحقیق و بررسی داردـ آنها از مدتها قبل، روابط و همکاریهایی با یکدیگر داشتهاند، اما به سبب پنهانکاریها و برخی تنگناهای امنیتی ـ نظامی دیگر، چگونگی این روابط چندان آشکار نیست. جای این پرسش هست که در صورت صحت مطالب مذکور، جنبش جنگل و بلشویکها در چه شرایطی و با چه اهدافی در صدد ایجاد روابط برآمدند؟ چنین به نظر می رسد که پیشینۀ روابط دوسویه بسیار طولانی بود و حتی به دورهای بازمیگشت که بلشویکها هنوز درگیر جنگهای داخلی انقلاب خود بودند. آنچه روابط آنها را نزدیکتر کرد، وضعیت بحرانی جنبش ـ به ویژه پس از جنگ با انگلیسیها در منطقه ـ از یک سو و از سوی دیگر، مبارزۀ بلشویکها با دشمنان سرسخت چون قوای ضد انقلابی (روسهای سفید) و انگلستان و نیز راهبردهای «جبهۀ شرقی انقلاب بلشویکی» بود. در این مقاله کوشش شده است تا زوایای روابط کسانی از جنبش جنگل و بلشویکها تا پیش از ورود آنها به انزلی بررسی شود.</strong>
<strong> </strong>
جنبش جنگل,بلشویکها,روابط,رویداد انزلی
https://www.hfrjournal.ir/article_75660.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75660_800d18cef7994e958fd6aaaf968906b5.pdf
مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
تحلیلی بر روابط خارجی و مسائل داخلی ایران در جنگ جهانی دوم بر پایه گزارشهای سر ریدر بولارد
95
1321
FA
مریم
شیپری
استادیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان
maryamshpr@gmail.com
حسین
میرزایی
دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ جهان دانشگاه سیستان و بلوچستان
hosinmir1370@gmail.com
<strong>سر ریدر بولارد، یکی از مهمترین دیپلماتهای انگلیسی در نقاط گوناگون جهان به ویژه در منطقة خاورمیانه، سمتهای مختلف داشت. از جمله، در مدت زمان جنگ دوم جهانی نخست به عنوان وزیرمختار دولت بریتانیا و سپس سفیرکبیر انگلستان در ایران خدمت میکرد. در این بررسیکوشش شده است تا ضمن مرور گذرایی بر سیر روابط ایران و انگلیس در نیمة اول قرن بیستم با تأکید بر خاطرات بولارد، گزارشهای محرمانة او نیز تجزیه و تحلیل شود. خاطرات وی در ایران و مهمتر از آن، گزارشهای محرمانة او به وزارت امور خارجه انگلیس، چهرة روشنتری از سیاستهای بریتانیا در ایران در طول جنگ دوم جهانی به دست میدهد.</strong>
<strong> </strong>
ایران,بریتانیا,روابط خارجی,جنگ جهانی دوم,سر ریدر بولارد
https://www.hfrjournal.ir/article_75661.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75661_eadd5f78be5822aeb5edd01fb9374a4c.pdf
مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه تاریخ روابط خارجی با همکاری انجمن دیپلماسی ایران منتشر میشود.
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
16
61
2014
12
22
روابط اقتصادی ایران و شوروی از شروع دورة تنشزدایی تا پایان حکومت پهلوی (1357- 1342ش)
133
152
FA
فاطمه
زینلی
دانشجوی دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز
f.zeynali88@yahoo.com
محمدتقی
مختاری
استادیار دانشگاه خوارزمی تهران
mokhtari@khu.ac.ir
<strong>کودتای 28 مرداد 1332 سرآغاز فرمانروایی مطلق شاه در عرصه سیاست داخلی و خارجی ایران بود. محمدرضا شاه کوشید تا در جهانِ مبتنی بر دو قطب شرق و غرب، منافع ملی و سیاست خارجی خود را با ایالات متحده همسو کند، اما با آغاز دوران تنش</strong><strong></strong><strong>زدایی در اوایل دهة 40 شمسی، روابط ایران و شوروی در سطوح مختلف سیاسی و اقتصادی بهبود یافت.</strong>
<strong>در این پژوهش، تغییر و تحولات روابط اقتصادی ایران و شوروی از آغاز دورةتنش</strong><strong></strong><strong>زدایی و اهداف دو کشور در گسترش همکاریهای اقتصادی بررسی میشود. ایران با آغاز دوران تنش</strong><strong></strong><strong>زدایی و در پیش گرفتن سیاست مستقل ملی به موازات حفظ پیوندهای نزدیک با آمریکا و کشورهای بلوک غرب، در پی برقراری روابط اقتصادی با شوروی برآمد؛ با این هدف که مناسبات ایران و شوروی را در دایرة امور اقتصادی محدود کند، حال آنکه روسهادرپی کاهش وابستگی ایران به جهان غرب بودند.</strong>
ایران,شوروی,حکومت پهلوی,روابط اقتصادی
https://www.hfrjournal.ir/article_75662.html
https://www.hfrjournal.ir/article_75662_4c60b1d0b7ba5e6a029a1a975c5919bd.pdf