2024-03-28T18:59:03Z
https://www.hfrjournal.ir/?_action=export&rf=summon&issue=9841
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
روابط ایران و آمریکا (1324-1320ش.) بر پایه اسناد
مرجان
برهانی
هر چند که ایرانیان از دیر باز با آمریکا این آشنایی داشتند، اما دوری مسافت میان دو کشور و رقابت روسیه و انگلستان، مانعی بر سر راه روابط دو کشور بود. وقوع جنگ جهانی دوم و رسیدن دامنة آن به ایران، مرحلهای مهم در روابط دو کشور پدید آورد. متفقین، علیرغم اعلام رسمی بیطرفی ایران، کشورمان را اشغال کردند. آمریکا برای کمک به دولتهای متفق، ارتش خود را وارد ایران کرد و این مسأله، باب مداخلة این کشور را در ایران گشود. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از اسناد آرشیوی، در پی پاسخ به این پرسش است که پیامدهای حضور آمریکاییها در جنگ جهانی دوم بر کشور ایران چه بود؟ بر اساس یافتههای پژوهش، ایالات متحده آمریکا در این برهة زمانی با کمک مالی به ایران از طریق قانون وام و اجاره و نیز فرستادن مستشار مالی برای مساعدت و معاضدت با دول متفق و ایران کوشش کرد، اما حضور ارتش این کشور در ایران آثاری چون هرج و مرج اجتماعی و اعمال غیرقانونی اقتصادی نیز در پی داشت.
ایران
آمریکا
جنگ جهانی دوم
روابط
2015
06
22
1
28
https://www.hfrjournal.ir/article_76712_dcb7f385a3a1bfb7d3ffa5f576737aef.pdf
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
روابط فرهنگی ایران و ژاپن در دورة پهلوی
محمد
چگینی
از سابقة روابط فرهنگی ایران و ژاپن در ادوار پیشین تا قرن نوزدهم، اطلاعات اندکی در دست است. پس از انقلاب میجی، توجه به کشورهای مشرق زمین از جمله ایران اهمیت یافت. در قرن بیستم به تدریج روابط فرهنگی نیز همپایة روابط سیاسی توسعه یافت: اعزام دانشجو، ایرانشناسی، باستانشناسی و تأسیس نهادهایی مانند انجمن ادبی و کمیتة تمدن ایران و ژاپن از مهمترین نشانههای گسترش روابط فرهنگی است. در این مقاله، مناسبات فرهنگی دو کشور در دورة پهلوی بر اساس اسناد آرشیو وزارت امور خارجه بررسی خواهد شد.
ایران
ژاپن
روابط فرهنگی
2015
06
22
29
54
https://www.hfrjournal.ir/article_76713_a28465700c4f2b312e91708f24752c32.pdf
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
خاندان دولتشاهی در مواجهه با عثمانی
ابراهیم
خاکسار
علی اکبر
کجباف
درگیریهای مرزی میان ایران و عثمانی در دورة صفویه به اوج رسید و با فراز و نشیبهای بسیار، در دورة قاجار به انعقاد دو عهدنامة ارزنة الروم منتهی شد. هنگام درگیری ایران در جبهة شمالی با روسیه، عثمانی نیز در مرزهای غربی مشغول تکاپو بود. در این زمان، یکی از شاهزادگان نامور قاجاری، که داعیة ولایت عهدی داشت، محمد علی میرزا دولتشاه به حکومت غرب ایران منصوب شد. اقدامات قاطع وی در غرب، تا حدودی خیال دولت ایران را از بابت این منطقه آسوده کرد و کوشش وی برای محاصرة چند بارة بغداد در همین مسیر صورت گرفت. هر چند که بر اثر مرگ ناگهانی، سرانجام در این زمینه کاری از پیش نبرد، اما حضور وی در حکومت غرب سدّ محکمی در برابر عثمانی برپا کرد.
ایران
عثمانی
خاندان دولتشاهی
مواجههها
2015
06
22
55
76
https://www.hfrjournal.ir/article_76714_332de58b5cd9d9de75b77cd1d6080417.pdf
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1193- 1188ق./ 1779- 1774م.)
احمد
برجلو
مهدی
سنگ سفیدی
هادی
بیاتی
در این مقاله، روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1188- 1193ق./ 1779- 1774م.) بر اساس منابع عثمانی بررسی شده است. محور اصلی پژوهش، بررسی علل وقوع جنگهای ایران و عثمانی و اشغال بصره در دورة کریمخان زند است. باید اذعان کرد که رویکرد نویسندگان ترک در این پژوهش، همدلی با عثمانیها در مقابله با کریم خان و دولت زندیه است و کوشیدهاند تا تصویری جنگطلبانه از کریم خان و دولت زندیه به دست دهند و او را مقصر جنگ و درگیری میان دو دولت ایران و عثمانی قلمداد کنند. حال آنکه بر پایه منابع عثمانی و ایرانی دورة زندیه، اقدامات دولت عثمانی و کارگزاران آنان در عراق، زمینههای اصلی مخاصمات دو دولت را فراهم آورد.
ایران
عثمانی
کریمخان زند
روابط
2015
06
22
77
100
https://www.hfrjournal.ir/article_76717_ecb2eede3b4f67fd3e9582170d6c8989.pdf
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
روابط اتابکان آذربایجان و گرجیها در دورة حکمرانی اتابک ابوبکر ایلدگزی (607- 587 ق./1210-1191م.)
در این مقاله، مناسبات سیاسی- نظامی میان پادشاهی باگراتیان گرجستان و اتابکان ایلدگزی ناحیة آذربایجان در دورة حکومت اتابک نصرتالدین ابوبکر بن محمد پهلوان (607- 587 ق./1210-1191م.)، بررسی میشود. روابط حکومت اتابک آذربایجان و گرجیها، پیوسته مبتنی بر چرخهای از تعامل و منازعه بود. پادشاهی گرجستان پس از آنکه اراضی گرجستان را یکپارچه از آنِ خود کرد، از ضعف و فتور سلاجقة عراق عجم و کشمکشهای داخلی در ایالت آذربایجان بهره جست و در دورة حاکمیت ملکه تامارا (609-555 ق./ 1213– 1160 م.) در منطقة قفقاز و آذربایجان سیاست توسعهطلبانه در پیش گرفت. همزمان با دستاندازی مکرر گرجیان بر ایالت آذربایجان، اتابک ابوبکر در رأس حکومت اتابکان ایلدگزی قرار داشت. سؤال اصلی این است که مهمترین عوامل مؤثر بر روابط سیاسی اتابکان آذربایجان با گرجیها چه بود؟ بر پایه این پژوهش، موقیعت بازرگانی و سوقالجیشی قفقاز، نقش بسیار مهمی را در دورههای تنش به دنبال داشت.
اتابکان آذربایجان
گرجیها
روابط
حکمرانی
اتابک ابوبکر ایلدگزی
2015
06
22
101
126
https://www.hfrjournal.ir/article_76719_2760dde04bdb8ba2e8cf161307b2a0b2.pdf
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
1735-2010
1735-2010
1394
16
63
ایرانشناسی در اتریش
صابر
قاسمی
مطالعات ایرانشناسی در اتریش، از زمان حملة عثمانی به قلمرو امپراتوری اتریش آغاز شد و از جنگ اول جهانی به بعد در جمهوری فعلی اتریش ادامه یافت. در حال حاضر کرسی و رشته تحصیلی ایرانشناسی در هیچ یک از دانشگاههای کشور اتریش وجود ندارد و فقط در انستیتوی ایرانشناسی فرهنگستان علوم در زمینههای گوناگون ایرانشناسی تحقیق و پژوهش صورت میگیرد. این انستیتو از یک سو، به برنامة کمیسیون سابق برای تألیف نامنامة ایران ادامه میدهد و از سوی دیگر، در چارچوب پژوهشهای علمی، فرهنگ قدیم و جدید ایران و نیز فرهنگهای متأثر از تمدن ایرانیدر حوزة تمدنهای مناطق آسیایی به بررسی و تحقیق میپردازد.
ایران
اتریش
ایرانشناسی
2015
06
22
127
150
https://www.hfrjournal.ir/article_76720_a1c29c86ba1a31effe27242a40e2c173.pdf