الگوی سیاست خارجی ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه
الگوی سیاست خارجی ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه

روح الله اسلامی

دوره 14، شماره 55 ، مهر 1392، ، صفحه 23-72

چکیده
  ایران از مشروطه تا برآمدن رضاشاه دستخوش آشفتگی بود و جنگ جهانی اول نیز آشفتگی سیاسی را تشدید کرد. آیا در سال‌های مشروطه تا برآمدن رضاشاه ایرانیان دارای الگویی در سیاست خارجی بودند؟ در دورة قاجاریه با ...  بیشتر
بررسی روابط بومیان و نخستین فرنگیان در خلیج فارس
بررسی روابط بومیان و نخستین فرنگیان در خلیج فارس

صغری دمیرچی‌لو

دوره 16، شماره 64 ، مهر 1394، ، صفحه 25-44

چکیده
  خلیج فارس از گذشته‌های بسیار دور تاکنون، به سبب شبکه‌ای درهم تنیده از پیوندهای اقتصادی و اجتماعی، همواره ویژگی خاصی داشته است. بررسی پیشینه روابط ساکنان این منطقه با فرنگیان، افزون بر آنکه بخش قابل ...  بیشتر
روابط ایران و روسیه در دوره صفویه طی سال‌های 1100-1080ق.
روابط ایران و روسیه در دوره صفویه طی سال‌های 1100-1080ق.

علیرضا کریمی

دوره 15، شماره 60 ، مهر 1393، ، صفحه 25-36

چکیده
   بنا بر نشانه‌های گوناگون، در تاریخ ایران عصر صفوی سال‌های 1100 – 1080ق. متفاوت می‌نماید. یکی از آن نشانه‌ها، اتخاذ سیاست خارجی منطقی و دوراندیشانه از سوی دولت وقت است. از آن جمله، گسترش مناسبات سیاسی ...  بیشتر
روابط تیموریان و چین در نیمه اول قرن نهم هجری
روابط تیموریان و چین در نیمه اول قرن نهم هجری

مسعود بیات

دوره 12، شماره 45 ، دی 1389، ، صفحه 25-50

چکیده
  با خروج تیمور از ماوراءالنهر، روابط خارجی وی در غرب قلمروش به صورت قابل ملاحظه‌ای فزونی گرفت؛ به طوری که ایران در دوره تیموریان، با اسپانیا در غربی‌ترین نقطه اروپا نیز ارتباط سیاسی برقرار کرد، اما در ...  بیشتر
روابط ایلخانان و ممالیک مصر
روابط ایلخانان و ممالیک مصر

محمد کشاورز بیضایی

دوره 19، شماره 75 ، تیر 1397، ، صفحه 25-43

چکیده
  مواضع خصمانه ایلخانان در برابر ممالیک که بخشی اعظم از توان آنان را به خود مصروف کرد، پیامدهایی در عرصه سیاسی به دنبال داشت. شناخت ابعاد و زوایای این روابط و همچنین پیامدهای آن می­تواند چشم­انداز روشن‌تری ...  بیشتر
افشارها و منازعات ایران و اوزبکان در عصر صفوی
افشارها و منازعات ایران و اوزبکان در عصر صفوی

محسن رحمتی؛ علی قربانی امیرآبادی

دوره 21، شماره 83 ، تیر 1399، ، صفحه 25-44

چکیده
  هم‌زمان با پیدایش دولت شیعی‌مذهب صفوی، اوزبکان حنفی‌مذهب نیز با کنارزدن سلاطین تیموری بر ماوراءالنهر مسلط شدند. علاوه بر اختلاف مذهبی آن‌ها با صفویه، دعاوی هر دو طرف بر تملک خراسان، به منازعات دامنه‌دار ...  بیشتر
مناسبات سیاسی الناصرلدین الله با حکومت‌های شرق عالم اسلام
مناسبات سیاسی الناصرلدین الله با حکومت‌های شرق عالم اسلام

ابراهیم باوفا

دوره 12، شماره 48 ، مهر 1390، ، صفحه 27-50

چکیده
  ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین الله که دوران حکومت وی از همة خلفای عباسی طولانی‌تر بود، در مناسبات سیاسی کوشش کرد که شوکت دیرین خلافت را همچون روزگار نخست آن بازگرداند. کشاکش‌ها و منازعات ...  بیشتر
عوامل مؤثر در فقدان توسعه راه‌های تجاری‌ فارس از آغاز جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی‌دوم )1293-1324 ش/ 1914- 1945م)
عوامل مؤثر در فقدان توسعه راه‌های تجاری‌ فارس از آغاز جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی‌دوم )1293-1324 ش/ 1914- 1945م)

مرتضی دهقان نژاد؛ ظریفه کاظمی

دوره 12، شماره 46 ، فروردین 1390، ، صفحه 27-52

چکیده
  دو جنگ جهانی، که طی سال‌های1293-1324ش/1914-1945م رخ داد، عواقب وخیم و مخربی را هم بر کشورهای محور و هم بر کشورهای دور از صحنۀ جنگ مانند ایران، بر جای گذاشت. در زمان احمدشاه حکومت مرکزیایران در برقراری ثبات و امنیت ...  بیشتر
ناپایداری اوضاع خلیج فارس و ناکامی تلاش‌های دیپلماتیک شاه سلطان ‌حسین صفوی
ناپایداری اوضاع خلیج فارس و ناکامی تلاش‌های دیپلماتیک شاه سلطان ‌حسین صفوی

جهانبخش ثواقب؛ سروش آزادبخت

دوره 24، شماره 93 ، اسفند 1401، ، صفحه 27-58

چکیده
  در زمامداری شاه سلطان­ حسین صفوی (1135-1105ق./ 1722-1694م.) حاکمیت ایران بر خلیج فارس و جزایر و بنادر کرانه شمالی آن دستخوش ناپایداری‌هایی شد که از یک­سو، رقابت شرکت­های هند شرقی اروپایی آن را تشدید کرد و ...  بیشتر
تأثیر روابط خارجی در عصر ناصری بر هنر نمایش در ایران
تأثیر روابط خارجی در عصر ناصری بر هنر نمایش در ایران

مصطفی لعل شاطری

دوره 16، شماره 62 ، فروردین 1394، ، صفحه 29-60

چکیده
  یکی از ویژگی‌های عصر ناصری و در پی گسترش روابط خارجی با اروپا، تأثیرپذیری محتوایی و اجرایی از غرب در زمینة نمایش بود. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که روابط فرهنگی عصر ناصری ...  بیشتر
روابط فرهنگی ایران و ژاپن در دورة پهلوی
روابط فرهنگی ایران و ژاپن در دورة پهلوی

محمد چگینی

دوره 16، شماره 63 ، تیر 1394، ، صفحه 29-54

چکیده
  از سابقة روابط فرهنگی ایران و ژاپن در ادوار پیشین تا قرن نوزدهم، اطلاعات اندکی در دست است. پس از انقلاب میجی، توجه به کشورهای مشرق زمین از جمله ایران اهمیت یافت. در قرن بیستم به تدریج روابط فرهنگی نیز هم‌پایة ...  بیشتر
تأملی بر نقش زائران ایرانی در رونق اقتصادی عتبات عالیات (در نیمه نخست قرن بیستم)
تأملی بر نقش زائران ایرانی در رونق اقتصادی عتبات عالیات (در نیمه نخست قرن بیستم)

سجاد دادفر

دوره 11، شماره 42 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 29-47

چکیده
  بررسی زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی شهرهای عتبات عالیات، نشان می‌دهد که همواره ارتباط نزدیکی بین ورود زائران و توسعه اجتماعی و اقتصادی این شهرها وجود داشته است. در طی قرن نوزدهم، اکثر زائران عتبات ...  بیشتر
نقش خطوط ارتباطی جنوب بر مناسبات ایلات جنوبی با انگلیسی‌ها و حکومت مرکزی با تأکید بر ایل قشقایی (1336- 1324ق.)
نقش خطوط ارتباطی جنوب بر مناسبات ایلات جنوبی با انگلیسی‌ها و حکومت مرکزی با تأکید بر ایل قشقایی (1336- 1324ق.)
دوره 20، شماره 77 ، دی 1397، ، صفحه 29-51

چکیده
  ضعف حکومت مرکزی در اواخر دوره قاجار، اکتشافات و استخراج نفت توسط انگلیسی‌ها و درآمدهای سرشار حاصله که انتقال آن از قلمرو و خطوط ایالات جنوبی امکان­پذیر بود فصل جدیدی در روابط ایلات جنوبی، انگلیسی­ها ...  بیشتر
نقش دین و مذهب در روابط ملکشاه سلجوقی با خلافت و سلسله‌های همجوار
نقش دین و مذهب در روابط ملکشاه سلجوقی با خلافت و سلسله‌های همجوار

عبدالحسین میلانی؛ فاطمه حاجیانی

دوره 16، شماره 61 ، دی 1393، ، صفحه 31-52

چکیده
  حاکمیت سلجوقیان بر ایران به عنوان بخشی از جهان اسلام، از سال 431 ق. آغاز شد. مجاورت حکومت آنها با دیگر حاکمیت‌های مسلمان و مسیحی، چگونگی و ساماندهی روابط میان ایشان قابل تأمل است. ملکشاه یکی از بزرگ‌ترین ...  بیشتر
اقدامات خوشتاریای گرجستانی در جنگل‌های شمال ایران (1926-1913 م)
اقدامات خوشتاریای گرجستانی در جنگل‌های شمال ایران (1926-1913 م)

حسین احمدی

دوره 12، شماره 47 ، تیر 1390، ، صفحه 31-53

چکیده
  آکاکی مددیوویچ خوشتاریا تبعه گرجستان با تأسیس شرکتی به نام خود در ایران، فعالیت‌‌‌های اقتصادی‌اش را آغاز کرد. خوشتاریا با حمایت دولت روسیه و میانجی‌گری مقامات ایران از جمله میرزا محمدولی‌خان تنکابنی ...  بیشتر
استعمار انگلستان و شورش کردها در دوره معاصر
استعمار انگلستان و شورش کردها در دوره معاصر

نادر پروین

دوره 11، شماره 44 ، مهر 1389، ، صفحه 33-55

چکیده
  تاکنون به نقش استعمار انگلستان در ایران دورة معاصر در ابعاد مختلف از جمله نفوذ در بازارهای ایران، تسلط بر منابع حیاتی کشور شکل‌دهی جریان‌های انحرافی مذهبی و در سطح کلان دخالت در مسائل سیاسی و حتی سرنگونی ...  بیشتر
پژوهشی بر تأثیر متقابل سفالگری ایراندر عصر اشکانی و چین در دوره سلسله هان
پژوهشی بر تأثیر متقابل سفالگری ایراندر عصر اشکانی و چین در دوره سلسله هان

فرانک بصیری؛ فاطمه کاتب

دوره 17، 68-69 ، مهر 1395، ، صفحه 35-57

چکیده
  سابقة روابط ایران و چین به حدود 2500 سال پیش می‌رسد و آن را مستندات تاریخی از دوران اشکانی ثابت می‌کند. جاده تجاری ابریشم که بخش قابل توجهی از آن در تصرف دولت پارس بود، زمینه ارتباطات ایران و چین را فراهم ...  بیشتر
نقش سغدی‌ها در دیپلماسی ابریشمِ دوران پادشاهی خسرو انوشیروان
نقش سغدی‌ها در دیپلماسی ابریشمِ دوران پادشاهی خسرو انوشیروان

علی علی بابایی درمنی

دوره 17، شماره 65 ، دی 1394، ، صفحه 37-56

چکیده
  با رونق جادة ابریشم در دوران اشکانی و ساسانی، فرمانروایان ایران می‌کوشیدند به عنوان مالکان این راه بازرگانی میان شرق و غرب و در میان دو قدرت دیگر جهان باستان؛ چین و روم، اختیار تجارت ابریشم را در دست ...  بیشتر
پناهندگی سیاسی در دوره صفویه (مطالعه موردی: شاهزاده مراد عثمانی)
پناهندگی سیاسی در دوره صفویه (مطالعه موردی: شاهزاده مراد عثمانی)

محمدحسن بهنام‌فر

دوره 13، شماره 49 ، دی 1390، ، صفحه 37-57

چکیده
  شکل­گیری صفویان و مجاورت با امپراطوری عثمانی، مناسبات  میان این دو دولت مقتدر را در آغاز قرن دهم اجتناب ناپذیر می­کرد. اختلافات مذهبی باعث ایجاد تنش­هایی بین آنها و طرفدران شان به ویژه در مناطق ...  بیشتر
صفویه، راه‌های حج و حجاج ماورا ءالنهر (سال‌های 1038- 907ق./ 1629- 1501م.)
صفویه، راه‌های حج و حجاج ماورا ءالنهر (سال‌های 1038- 907ق./ 1629- 1501م.)

زینت تاج علی

دوره 18، شماره 71 ، تیر 1396، ، صفحه 51-67

چکیده
  در اغلب پژوهش‌ها، با استناد به منابع رسمی و مکاتباتهمسایه‌های شرق و غرب(شیبانیان و عثمانی)، صفویه را موجب بسته شدن راه‌های حج بر روی زائران ماوراءالنهر و مناطق داخلی ایران دانسته‌اند. در مقالة حاضر، ...  بیشتر
حلّۀ عربی و نشانه‌های آن در فرهنگ ایران (طی سده‌های هفتم تا نهم هجری قمری)
حلّۀ عربی و نشانه‌های آن در فرهنگ ایران (طی سده‌های هفتم تا نهم هجری قمری)

حبیب اله بابایی

دوره 17، شماره 67 ، تیر 1395، ، صفحه 53-86

چکیده
  شهر فکری و فرهنگیِ حلّه در دورۀ گذار قرن هفتم تا نهم هجری قمری، از سه طریق علمی (رحله‌های عالمان و اندیشمندان)، معنوی (قافله‌های حج) و اقتصادی (کاروان‌های تجاری) در سه بُعد دینی، عرفانی و فکری در فرهنگ ...  بیشتر
رویکرد ایرانیان سدة بیستم به الگوی ژاپنی در روند مدرن‌سازی* (با تکیه بر مدرن‌سازی آموزشی و آموزش زنان)
رویکرد ایرانیان سدة بیستم به الگوی ژاپنی در روند مدرن‌سازی* (با تکیه بر مدرن‌سازی آموزشی و آموزش زنان)

زهرا حامدی؛ زهرا علیزاده بیرجندی

دوره 11، شماره 43 ، تیر 1389، ، صفحه 57-70

چکیده
  رویکرد ایرانیان به ژاپن به عنوان الگوی شرقی و نمونه موفق مدرن‌سازی در سدة بیستم، دلایل متعددی دارد. بخشی از این دلایل مربوط به پیشینه‌ و سوابق مطلوب این الگو در ذهن ایرانیان سدة نوزده و برخی دیگر مربوط ...  بیشتر
نقش عرفان در مبارزه با افراط‌گرایی در منطقة اکو
نقش عرفان در مبارزه با افراط‌گرایی در منطقة اکو
دوره 17، شماره 66 ، خرداد 1395، ، صفحه 101-123

چکیده
  افراط گرایی همواره نقش منفی و مخربی در مسیر توسعه و شکوفایی تمدنی داشته است. بررسی و تحلیل ریشه‌های این جریان و چگونگی مهار آن نقطة اساسی تمرکز این مقاله است. نویسنده در این مقاله افراط‌گرایی را به عنوان ...  بیشتر
قوانین ناظر بر دستگاه مجری سیاست خارجی ایران و سیر تحول آن
قوانین ناظر بر دستگاه مجری سیاست خارجی ایران و سیر تحول آن

محسن چیت ساز

دوره 20، شماره 78 ، فروردین 1398، ، صفحه 23-55

چکیده
  روابط خارجی به مفهوم مدرن آن در ایران نیازمند شکل‏گیری دیوان‏سالاری نوین و نهادهای اداری جدید یا وزارتخانه بود. بر همین ‏مبنا از اوایل عصر قاجار و مشخصاً از زمان سلطنت فتحعلی ‏شاه زمینۀ تأسیس نخستین ...  بیشتر