منابع و مآخذ
فارسی:
ابن اسفندیار، بهاءالدین محمد بن حسن، 1393، تاریخ طبرستان، پژوهش و راستینهگرایی: افشین پرتو، تهران: میرماه.
اصطخری، ابواسحق ابراهیم، 1347، مسالک و ممالک، ترجمه: محمد بن اسعد بن عبدالله تستری، بهکوشش: ایرج افشار، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1373، التدوین فی احوال جبال شروین (تاریخ سوادکوه مازندران)، تصحیح و پژوهش: مصطفی احمدزاده، تهران: فکر روز.
املشی، بهاءالدین (میزان)، 1352، گوشههایی از تاریخ گیلان، تهران: بهمن.
آذروند، عباس، 1396، وضعیت اقوام بومی مستقر در حاشیه جنوبی دریای کاسپی پس از ورود
آریاییها، همایش ملی تالششناسی، بهکوشش: ولی جهانی و حمید فهیمی، تهران: ایراننگار و اداره کل میراث فرهنگی.
آورزمانی، فریدون، 1393، هنر ساسانی، تهران: پازینه.
بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ، 1375، جایگاه مناطق اطراف دریای خزر در تاریخ جهان اسلام، ترجمه: لیلا ربن شه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بدیعی، ربیع، 1362، جغرافیای ملل ایران، تهران: اقبال.
برزگر، اردشیر، 1388، تاریخ تبرستان پیش از اسلام، پژوهش و تصحیح: محمد شکری فومشی، تهران: رسانش.
بیات، عزیزالله، 1373، کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران، تهران: امیرکبیر.
بیگدلی، علیرضا، 1382، "دریای خزر در نقشههای دیرین"، مجله راهبرد، 27. صص 400-389.
پیرنیا، حسن (مشیرالدوله)، 1375، تاریخ ایران باستان دوره ساسانیان، ج۴، تهران: دنیای کتاب.
تکمیلهمایون، ناصر، 1375، آبسکون یا جزیره آشوراده، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
توفیق، سامان، پاییز 1397، "دربند کولا، آوردگاه راهبردی اسپهبدان تبرستان در برابر عرب"، مجله پژوهشهای باستانشناسی ایران، ش18، دوره شتم، صص. 12۵-12۴.
جلیلیان، شهرام، 1396، تحولات سیاسی ساسانیان، تهران: سمت.
جوادی، غلامرضا، 1380، مدیریت در ایران باستان، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
جهانی، ولی، 1386، قلعههای گیلان، رشت: فرهنگ ایلیا.
حافظنیا، محمدرضا، 1391، جغرافیا سیاسی ایران، تهران: سمت.
حبیبی، سیّد محسن، 1397، از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن: تفکر و تأثر، چ۱۷، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
دریایی، تورج، 1392، ناگفتههای امپراتوری ساسانیان، ترجمه: آهنگ حقانی و محمود فاضلی بیرجندی، مجموعه هزارههای دنیای باستان، ش1: زیر نظر: اسماعیل سنگاری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
رضا، عنایتالله، 1371، "در باره کاسپیان و دریای کاسپی" مجله علوم سیاسی، ش1، صص 158-۱۵۱.
------------، 1387، نام دریای شمال ایران، تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی.
------------، 1389، ایران و ترکان در روزگار ساسانیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ستوده، منوچهر، 1374، از آستارا تا استرآباد، آثار و بناهای تاریخی گیلان بیهپس، ج۱، تهران: انجمن آثار و مفاخر ملی.
سلیمانی، مرضیه، 1391، "همه چیز در باره خزر"، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش 167، صص 5۸-5۴.
سورتچی، سامان، 1385، گزارش کاوش باستانشناسی قلعه کنگلو، مازندران: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
شاپورشهبازی، علیرضا، 1389، تاریخ ساسانیان از نگاه طبری و بلعمی، تهران: نشر مرکز.
صفتگل، منصور و محمدباقر وثوقی، 1395، اطلس تاریخ بنادر و دریانوردی ایران، تهران: سازمان بنادر و دریانوردی.
طبری، محمد بن جریر، 1352، تاریخ طبری (تاریخ الرسلوالملوک)، ج۲، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
عابدینیعراقی، مهدی، 1396، بررسی سه ظرف سیمین نویافته ساسانی در مازندران، مازندران: سازمان میراث فرهنگی مازندران.
عظیمی، ناصر، 1395، تاریخ گیلان، رشت: فرهنگ ایلیا.
علیبیگی، عبدالله، 1376، "بحر خزر یا دریای مازندران"، مجله علوم سیاسی، ش67، صص 30-29.
عمرانیرکاوندی، حمید، 1386، گزارش بررسی و گمانهزنی دیوار بزرگ گرگان مرز شکوهمند امپراتوری ساسانی، هیئت مشترک ایران و بریتانیا، گرگان: پژوهشگاه میراث فرهنگی.
فرای، ریچارد نلسون، 1373، میراث باستانی ایران، ترجمه: مسعود رجبنیا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فومنی، عبدالفتاح، 1353، تاریخ گیلان، مقدمه و تصحیح: عطاءالله تدین، تهران: فروغی.
کولسنیکوف، الی ایوانوویچ، 1389، ایران در آستانه سقوط ساسانیان، ویراستار: نینا ویکتورونا پیگولفسکایا، ترجمه: محمدرفیق یحیایی، تهران: کندوکاو.
کریستنسن، آرتور، 1370، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه: رشید یاسمی، تهران: دنیای کتاب.
---------------، 1386، وضع ملت و دولت و دربار در دوره شاهنشاهی ساسانیان، ترجمه و تحریر: مجتبی مینوی، تهران: اساطیر.
کسروی، احمد، 1353، شهریاران گمنام، تهران: امیرکبیر.
کفاشی، محمدقاسم، 1381، گزارش ساماندهی، مرمت و تثبیت بقایای معماری قلعه تاریخی مارکوه، مازندران: میراث فرهنگی استان مازندران.
کیانی، محمدیوسف، 1379، معماری دوره اسلامی، تهران: سمت.
گلسرخی، ایرج، 1373، "دریای خزر در روند توسعه"، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، علوم سیاسی، ش۵، صص 36-21.
محمودآبادی، سیّد اصغر، 1392، تاریخ ایران در عهد ساسانیان، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه.
مسعودی، ابوالحسن، 1370، مروجالذهب، ج۲، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مشکور، محمدجواد، 1393، جغرافیای تاریخی ایران باستان، تهران: دنیای کتاب.
معطوفی، 1374، استرآباد و گرگان در بستر تاریخ ایران، مشهد: درخشش.
مهجوری، اسمعیل، 1380، تاریخ مازندران، تهران: توس.
نفیسی، سعید، 1384، تاریخ تمدن ایران ساسانی، تهران: اساطیر.
نوروززاده چگینی، ناصر، 1366، "مازندران در دوران ساسانی (1)"، مجله باستانشناسی و تاریخ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، س 1، ش 2، صص 29-21.
------------------، 1367، "مازندران در دوران ساسانی (3)"، بهسرپرستی: نصرالله پورجوادی، مجله باستانشناسی و تاریخ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ش4. سال دوم،
نوکنده، جبرئیل، حمید عمرانی رکاوندی و قربانعلی عباسی، 1384، گزارش کاوش باستانشناسی فصل سوم دیوار بزرگ گرگان، گرگان: پایگاه میراث فرهنگی دیوار بزرگ گرگان.
یارشاطر، احسان، 1377، تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، تاریخ ایران کمبریج، گردآورنده: احسان یارشاطر، ج۳، قسمت دوم، ترجمه: حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
لاتین:
Gyselen R. 2012, ‘Le Tabaristan: Lieu de Mémoire Sassanide’, in Objets et Documents Inscrits en pārsīg, Res Orientales XXI, R. Gyselen (ed.), Bures-sur-Yvette, Groupe pour l’Étude de la Civilisation du Moyen-Orient, Paris, pp 109-121