نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی، نمایندۀ ایران در پروژۀ جادۀ ابریشم یونسکو

چکیده

کشورهای گسترۀ جغرافیایی- تاریخی عضو سازمان اکو، بستر اصلی جاده‌های تجاری، فرهنگی و اجتماعی کهن را تشکیل می‌دهند. جاده‌ها را می‌توان پیوند‌دهندۀ جوامع در این کشورها دانست که از طریق آن میراث و قابلیت‌های خود را به اشتراک گذاشته‌اند. از این‌رو، هویت جمعی، میراث مشترک تاریخ و فرهنگ مشترک در این کشورها، مهم‌ترین ویژگی در پیوند دیرینه میان آنهاست. بنابر پژوهش‌های جدید، هزاران کیلومتر جاده، در گسترۀ جغرافیایی جاده‌‎های موسوم به ابریشم وجود داشته است. نیمی از این جاده‌ها در 10 کشوری قرار دارد که عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو هستند. این جاده‌ها، مهم‌تر از نقش اقتصادی و تجاری، در انتقال میراث معنوی و مادی جوامع مؤثر بوده‌اند و همچون زنجیره‌ای، پایگاه‌های فرهنگی را به هم وصل کرده‌اند. به همین سبب، این جاده‌ها را به ویژه در کشورهای اکو باید "جاده‌های فرهنگ" نامید. در این مقاله کوشش شده است تا با روش تحقیق تاریخی، نقش میان فرهنگی کشورهای اکو در میراث فرهنگی و تمدنی جاده‌های کهن بررسی شود. میراث ملموس، ناملموس، مکتوب و طبیعی با رویکرد میراث مشترک در کشورهای عضو سازمان اکو، مهم‌ترین ویژگی و میراث جادۀ ابریشم است و این کشورها می‌توانند نقش مهمی در ثبت جهانی جادۀ ابریشم ایفاء کنند.

کلیدواژه‌ها