ابوالبشری, پیمان, یحیایی, علی. (1393). نقش روسیه در توسعة راه تجاری مشهد- عشق آباد با تکیه بر اسناد کنسولگری بریتانیا (1910- 1890م.). فصلنامه تاریخ روابط خارجی, 15(60), 107-126.
پیمان ابوالبشری; علی یحیایی. "نقش روسیه در توسعة راه تجاری مشهد- عشق آباد با تکیه بر اسناد کنسولگری بریتانیا (1910- 1890م.)". فصلنامه تاریخ روابط خارجی, 15, 60, 1393, 107-126.
ابوالبشری, پیمان, یحیایی, علی. (1393). 'نقش روسیه در توسعة راه تجاری مشهد- عشق آباد با تکیه بر اسناد کنسولگری بریتانیا (1910- 1890م.)', فصلنامه تاریخ روابط خارجی, 15(60), pp. 107-126.
ابوالبشری, پیمان, یحیایی, علی. نقش روسیه در توسعة راه تجاری مشهد- عشق آباد با تکیه بر اسناد کنسولگری بریتانیا (1910- 1890م.). فصلنامه تاریخ روابط خارجی, 1393; 15(60): 107-126.
نقش روسیه در توسعة راه تجاری مشهد- عشق آباد با تکیه بر اسناد کنسولگری بریتانیا (1910- 1890م.)
1دانشجوی دکترای تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
2استادیار تاریخ دانشگاه بیرجند
چکیده
از اواخر سدة نوزدهم و در آستانة سدة بیستم میلادی، ایران مانند بسیاری دیگر از کشورها، تحت تأثیر تحولات سریع جهانی ناشی از انقلاب‌های صنعتی و اقتصادی و اجتماعی مغرب زمین قرار گرفت و به عرصه جهانی شدن کشانیده شد. روسیه که از مدت‌ها پیش، خود در آن مسیر قرار گرفته بود، برای نفوذ در ایران می‌کوشید. یکی از زمینه‌های نفوذ، تجارت بود؛ تجارت میان ایران و روسیه در ایالت خراسان در عصر قاجار تأثیری بنیادین بر روابط دو کشور داشت و بیش از صادرات ایران به روسیه ارسال می‌شد. در این دوره، ایران به عنوان بزرگ‌ترین بازار برای کالاهای روسی درآمد و مشهد با توجه به موقعیت جغرافیایی خود وارد تجارت گسترده با این کشور شد. از آنجا که توسعة شهری ارتباط نزدیکی با موقعیت جغرافیایی آن و راهها دارد، این مقاله به معرفی و شناخت راه مشهد- عشق آباد اختصاص دارد: راههای مشهد و مداخلة روس‌ها، چه تأثیری بر توسعة شهری آنجا در آستانة سدة بیستم نهاد؟
دهقان، مرتضی و مهدی احمدی اختیار، «تحلیلی بر قرارداد گمرکی ایران و روسیه در دوره قاجار»، تاریخ در آینه پژوهش، ش21، بهار 1388.
اشراقی، محمد رضا، «عشق آباد روسیه، بهائیان و دولت تزاری»، تاریخ معاصر ایران، س13، ش49، بهار 1388.
حسنی، سید رحمان، «پنبه و تجارت آن در عصر قاجار با تکیه بر اسناد بایگانی (1332-1264/ 1914-1847)» فصلنامه تاریخ روابط خارجی، ش33، زمستان 1386.
خلیفه، مجتبی و براتعلی نجف زاده، «پژوهشی پیرامون علل و عوامل مؤثر بر شکل‌گیری اتاق تجارت مشهد در اوایل دوره پهلوی»، همایش ریشه های رشد شاخصه‌های شکوفایی، به کوشش: محمد نهاوندیان و ایمان نیک فرجام، تهران: اندیکا، 1390.
______________________، انقلاب بولشویکی و تشکیل اتاق تجارت مشهد، روزنامه دنیای اقتصاد، ش2504، مورخ 21/8/90 ص 31
Burrel, R.M, and R.L Jarman (eds.), Iran Political Diaries 1881-1965, vol 2.Archieve Editions Limited, London 1997.
ابتدای صفحه