نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر تاریخ و رئیس کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه

چکیده

دیرینگی تعاملات دو عنصر ایرانی و ترک در سرزمین عراق به دهه‌های نخستین عصر خلافت عباسیان باز می‌گردد. خلفای عباسی بر آن بودند با بهره‌گیری از غلامان ترک در برابر دیوانیان ایرانی اسباب تنظیم یک تناسب در محیط سیاسی تختگاه خلافت خود را فراهم سازند. با این همه به رغم گذشت قرن‌ها، عراق سرزمینی شد تا دو سیاست ایرانی و ترکی در آن مصادیقی از رویارویی، رقابت و گاه همکاری را بیآزمایند.
در عصر کنونی با تغیر نظام حاکمیتی عراق و سقوط دگرباره بغداد، بازتولید همان مناسبات به شکلی دیگر آغاز شده است. این مقاله می‌کوشد تا با بررسی تاریخی نزدیک به دوران کنونی براساس مدارک آرشیوی گزارشی از این وضعیت را ارائه نماید.
 

کلیدواژه‌ها

منابع و مآخذ
العقیلی، محمد حرزالدین، (1385) تاریخ نجف اشرف، ج 2،  قم:]بی جا[.
چارلز عیسوی، چارلز، (1362) تاریخ اقتصادی ایران، ترجمه: یعقوب آژند، تهران: نشر گستره.
دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی ( 1369) گزیده اسناد سیاسی ایران و عثمانی، ج 1، واحد نشر اسناد وزارت امور خارجه.
دیولافوآ، ژان، (1369) ایران: کلده و شوش، ترجمه: علی محمد فره وشی، تهران: دانشگاه تهران.
فهد نفیسی، عبدالله، (1364) نهضت شیعیان در انقلاب اسلامی عراق، ترجمه: کاظم چایچیان، تهران: امیر کبیر.
لانگریک، استیون همزلی ]بی تا[، تاریخ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی عراق، ترجمه: علی درویش.
 وزارت امور خارجه، بایگانی مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، سال 1318، کارتن 1، دوسیه 8.
------------ گزارش 24 جمادی‌الثانی، بایگانی مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه، سال 1318 ق.، کارتن 17، دوسیه 2.
فهد نفیسی، عبدالله (1364)، نهضت شیعیان در انقلاب اسلامی عراق، ترجمه: کاظم چایچیان، تهران: امیر کبیر.
روزنامه حبل‌المتین، 16 ربیع‌الاول 1315 ق.
Mehmed Hursid Pasa, (1997) seyahtname-ihudud, a laattin eser, Istanbul. H. Sawanson (1987) cowper through, Turkish Arabia