نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد تاریخ ـ پژوهشگر بنیاد ایران‌شناسی

چکیده

توتون و تنباکو در گذشته یکی از محصولات مهم صادراتی ایران به‌شمار می‌آمد و شرایط اقلیمی مساعد برای کشت این محصول در برخی نقاط ایران، زمینه را برای گسترش صنعت و تجارت توتون فراهم می‌ساخت.
در دوره پهلوی اول، هم­زمان با انحصار خرید و فروش توتون توسط دولت، تلاش‌هایی برای بازاریابی و صدور این محصول در بازارهای جهانی صورت گرفت که گاه با موفقیت همراه بود.
این مقاله تلاش دارد به بررسی گوشه‌ای از تکاپوهای دولت پهلوی اول در عرصه تجارت خارجی توتون، برخی موانع موجود در مسیر صدور این محصول و تلاش برای تسهیل صادرات ایران در این زمینه بپردازد.

کلیدواژه‌ها

منابع و مآخذ
کتاب­ها:
اداره کل تنقیح و تدوین قوانین و مقررات (1362)، مجموعه قوانین و مقررات واردات و صادرات، تهران: نخست وزیری.
انتنر، مروین ل. (1369)، روابط بازرگانی روس و ایران (1914-1828) چاپ اول احمد توکلی، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی.
بهرامی، تقی (1317-1316)، فرهنگ روستایی یا دائره‌المعارف فلاحتی، تهران: شرکت چاپ خودکار.
ترابی فارسانی، سهیلا (1384)، تجار، مشروطیت و دولت مدرن، چاپ اول، تهران: نشر تاریخ ایران.
خلیلی‌خو، محمدرضا (1373)، توسعه و نوسازی در دوره رضا شاه، چاپ اول، تهران: جهاد دانشگاهی.
دیانت، ابوالحسن (1367)، فرهنگ تاریخی سنجش‌ها و ارزش‌ها، تهران: نیما.
رنانی، قاسم و قنبرعلی کرمانی، (1380)، تجارت در دوره قاجاریه، چاپ اول،تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ساتن، الوین (1344)، رضا شاه کبیر یا ایران نو، ترجمه: عبدالعظیم صبوری، تهران: چاپخانه تابش.
سالنامه احصائیه تجارتی ایران، 1304
شرکت دخانیات ایران [بی تا]، کشت و صنعت توتون در ایران، [بی جا].
شرکت سهامی معاملات خارجی وزارت امور خارجه (1355)، تاریخچه معاملات خارجی ایران، [بی جا]: وزارت بازرگانی.
صلح میرزایی، خدیجه (1382)، اسنادی از روابط ایران و ترکیه، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.
عیسوی، چارلز (1362)، تاریخ اقتصادی ایران، چاپ اول، یعقوب آژند، تهران: گستره.
گل‌محمدی، احمد (1380)، اسنادی از ارز و انحصار تجارت خارجی در دوره رضا شاه، تهران: اداره کل آرشیو اسناد و موزه دفتر رئیس جمهور.
معاونت خدمات مدیریت و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهور (1380)، اسنادی از انجمن‌های بلدی تجار و اصناف، جلد اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
 (1380)، اسنادی از ارز و انحصار تجارت خارجی در دوره رضاشاه (1311-1305 هـ.ش)، تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
 
اسناد:
آرشیو اسناد وزارت امور خارجه ایران.
آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.