نیکلای کاژانوف؛ مرجان برهانی
دوره 16، شماره 64 ، مهر 1394، ، صفحه 119-147
چکیده
طی 65 سال گذشته، مورخان اروپایی،آمریکایی و روس کوشیدهاند علل حملة قوای متفقین در 25 اوت 1941 به ایران را بررسی کنند. محدودیت در دسترسی به اسناد رسمی، مدتها مانعی بر سر راه پژوهش در این باره بوده است، اما ...
بیشتر
طی 65 سال گذشته، مورخان اروپایی،آمریکایی و روس کوشیدهاند علل حملة قوای متفقین در 25 اوت 1941 به ایران را بررسی کنند. محدودیت در دسترسی به اسناد رسمی، مدتها مانعی بر سر راه پژوهش در این باره بوده است، اما از هنگامی که بریتانیا و روسیه اسناد مربوط به حوادث 1941م. را به تدریج از طبقهبندی محرمانه خارج کردهاند، انبوهی مطلب پیرامون این موضوع منتشر شده است. با این همه، مورخان معاصر کلیت موضوع را درک نکردهاند و بیشتر بر علل حمله تمرکز داشته و حتی در این باب راه اغراق نیز پیمودهاند. در این مقاله، رایجترین عللی را که مورخان برای اشغال ایران پذیرفتهاند، تحلیل میکنیم و میکوشیم به مهمترین علّت حملة متفقین به ایران برسیم. در پژوهش حاضر به منابع اولیه و ثانویة روسی که برای خوانندگان انگلیسی زبان کمتر شناخته شدهاند، توجه خاصی داشتهایم. اسناد مربوط به اشغال ایران در سال 1941م. شامل اطلاعات مهمی است که پژوهشگر میتواند از آن طریق، زاویهای نو به حوادث مربوط به این دوران بگشاید.