نصراله پور محمدی املشی؛ ندا سنبلی
دوره 18، شماره 72 ، مهر 1396، ، صفحه 47-77
چکیده
شاهراههای آبی جهان از گذشتههای دور تاکنون مورد توجه بودهاند و حکومتهای گوناگون سعی در نفوذ و تسلط بر آن و برقراری ارتباط با کشورهای همجوار مناطق فوق داشتهاند. یکی از این مناطق استراتژیک، ...
بیشتر
شاهراههای آبی جهان از گذشتههای دور تاکنون مورد توجه بودهاند و حکومتهای گوناگون سعی در نفوذ و تسلط بر آن و برقراری ارتباط با کشورهای همجوار مناطق فوق داشتهاند. یکی از این مناطق استراتژیک، خلیج فارس است که همواره مورد توجه حکومتهای منطقهای و فرامنطقهای بوده است. در دورة صفویه، توجه کشورهای مختلف جهان به این منطقه دو چندان شد. در این دوره، گذشته از توجه حکومتهای جهانی و کوشش برای نفوذ در آن، قدرتهای محلی نیز میکوشیدند نفوذ و تسلط خود را بر سواحل و بنادر خلیج فارس و همچنین تجارت این منطقه بسط دهند. رقابت بین نظام جهانی و قدرتهای محلی منطقة خلیج فارس از دورة صفویه آغاز شد. از قدرتهای محلی، اعراب یعاربه یا اعراب عمان بودند که هم زمان با سالهای پایانی حکومت صفوی و آگاهی از ضعف درونی حکومت مرکزی در صدد تسلط بر بنادر، سواحل و تجارت این منطقه برآمدند. افزایش قدرت و حضور روزافزون اعراب عمان در خلیج فارس، نه تنها فعالیتهای تجاری خلیج فارس را کاهش داد، بلکه با اختلال در مسیرهای تجاری جنوب به اصفهان و تأثیر مستقیم و غیرمستقیم آن بر فرآیند مسیر تجارت زمینی ایران با شرق و شمال شرقی، زمینة کاهش و سقوط تجارت دریایی حکومت صفوی را فراهم آورد.
