مهدی ابراهیمی؛ احمد موسوی
دوره 11، شماره 44 ، مهر 1389، ، صفحه 1-31
چکیده
افتتاح تجارتخانه در بوشهر به سال 1763م. توسط کمپانی هند شرقی انگلیس، مقدمه ایجاد روابط ایران و انگلستان در دوره زندیه است. در این مقطع تاریخی، گذشته از عامل تجارت، لزوم ایجاد امنیت در سواحل جنوبی و منطقه ...
بیشتر
افتتاح تجارتخانه در بوشهر به سال 1763م. توسط کمپانی هند شرقی انگلیس، مقدمه ایجاد روابط ایران و انگلستان در دوره زندیه است. در این مقطع تاریخی، گذشته از عامل تجارت، لزوم ایجاد امنیت در سواحل جنوبی و منطقه خلیج فارس و فقدان نیروی دریایی مناسب برای نیل به این مقصود، دولتمردان ایران را به ایجاد روابط با قدرتهای حاضر در منطقه با هدف بهرهمندی از نیروی دریایی آنها ترغیب میکرد. عدم همکاری مؤثر انگلیسیها و نیز حمایت کریمخان زند از قبیله بنیکعب که کمپانی انگلیسی آن را تهدیدی علیه منافع تجاری خود در منطقه میدانست؛ موجب بروز تنشهایی در روابط دو طرف گردید، تا آنجا که انگلیسیها در سال 1769م. بوشهر را ترک کردند. اگرچه اهمیتی که کریمخان برای تجارت قائل بود و نیز از رونق افتادن بصره ـ به عنوان مهمترین مرکز تجاری انگلستان در خلیج فارس ـ و فتح آن توسط ایران، زمینه ساز روابط مجدد دو کشور شد، اما مرگ کریم خان و درگیریهای داخلی پس از آن، روابط دو کشور را جز در موارد محدود و معدودی به رکود کشانید.