TY - JOUR ID - 93445 TI - شاهزاده ایران گرا؛ بررسی وضعیت گرجستان و نقش الکساندر میرزا در جنگ‌های ایران و روسیه JO - فصلنامه تاریخ روابط خارجی JA - HFR LA - fa SN - 1735-2010 AU - رشتیانی, گودرز AD - عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 11 IS - 42 SP - 49 EP - 79 KW - ایران KW - گرجستان- روسیه- قفقاز- الکساندر میرزا- جنگ‌های ایران و روسیه- قاجاریه DO - N2 - یکی از موضوعات مورد توجه در جنگ‌های ایران و روسیه، وضعیت داخلی گرجستان و گرایش برخی از مردم و شاهزادگان گرجی به اعاده حاکمیت ایران بر این منطقه و مقابله با سیطره روسیه است که در منابع روسی به آن توجهی نشده و یا موضوعی کم اهمیت جلوه داده شده است. شاهزاده الکساندر میرزا فرزند ارکله دوم با تلاشی خستگی ناپذیر در تمام ایام جنگ‌های ایران و روسیه از هر امکانی، از جمله حضور در داغستان، همراهی با لشگریان ایران، رهبری  مردم گرجستان بر ضد روسیه، مکاتبه با ناپلئون و ... برای برقراری احیای پادشاهی کارتل کاخت تحت سیادت ایران استفاده کرد. به دلایل مختلف، از جمله فروپاشی نظام اداری و دیوان سالاری گرجستان توسط روسیه، قدرت برتر نظامی و لجستیکی آن کشور، عدم کارآمدی و ضعف تشکیلات نظامی ایران، همچنین ناتوانی در بهره‌برداری از فرصت‌های پیش‌ آمده و علی‌رغم گرایش بسیاری از حاکمان و مردمان منطقه قفقاز به طرف‌داری از دولت قاجار، دو دوره جنگ‌های ایران و روسیه منجر به شکست ایران و بسط نفوذ تزارها در سراسر قفقاز گردید و تلاش‌های الکساندر میرزا نیز در جهت استفاده از قبایل داغستانی وشورش اهالی گرجستان در مقابله با روسیه نتیجه‌ای به دنبال نداشت. UR - https://www.hfrjournal.ir/article_93445.html L1 - https://www.hfrjournal.ir/article_93445_f9a26d75335cfa4ff9110d33afeec6c3.pdf ER -