نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تاریخ دانشگاه فردوسی

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد تاریخ دانشگاه بیرجند، نویسنده مسئول

چکیده

ضعف حکومت بهمنی (933-748ق.)، درگیری­ها و چند دستگی­های درون حکومت را بیشتر کرد و پنج حکومت عادل­شاهیان، نظام­شاهیان، قطب­شاهیان، عماد­شاهیان و برید­شاهیان پدید آمد. عادل­شاهیان در میان سه حکومت شیعه مذهب هند، نخستین بود که مدتی پس از اعلام استقلال سیاسی، شیعة اثنی­عشری را مذهب رسمی حکومت اعلام کرد. این اقدام، عادل­شاهیان را در مقابل ائتلاف­های شکل گرفتة دیگر در جنوب هند قرار داد که در میان آنها حکومت­های شیعی هم بود. با رسمی شدن مذهب تشیع در دورة یوسف عادل‌شاه، این حکومت وجه اشتراک نیرومندی با دولت صفویه یافت و به سبب همین وجه اشتراک، ارتباط بسیار خوب و نزدیکی با صفویه برقرار کرد. با این همه، افتراق و نزاع میان حکومت­های جنوب هند و حضور استعمارگران پرتغالی که با حکومت هندوی ویجیانگر همراه بود، موجب ضعف و سپس هضم حکومت عادل‌شاهیان در قدرت رو به رشد سلسلة مغولان هند شد.

کلیدواژه‌ها

فارسی:
آفتاب، اصغر، 1364، تاریخ‌نویسی فارسی در هند و پاکستان (تیموریان بزرگ از بابر تا اورنگ زیب)، لاهور: خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران.
اطهر رضوی، عباس، 1376، شیعه در هند، ج1، ترجمه: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
بداونی، عبدالقادر، 1380، منتخب التواریخ، ج2، به تصحیح: مولی احمد علی صاحب، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
تتوی، قاضی احمد؛ قزوینی، آصف خان، 1387، تاریخ الفی، به تصحیح: سید علی آل داود، تهران: انتشارات فکر روز.
جهانگیر، نورالدین محمد، 1359، جهانگیر نامه (توزک جهانگیری)، به کوشش: محمد هاشم، بی‌جا: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
خنجی اصفهانی، فضل الله بن روزبهان، 1382، تاریخ عالم آرای امینی، به تصحیح: محمد اکبر عشیق، تهران: مرکز نشر میراث مکتوب.
دلاواله، پیترو، 1380، سفرنامه پیترو دلاواله، ج2، ترجمه: محمود بهفروزی، تهران: نشر قطره.
ریاض الاسلام، 1373، تاریخ روابط ایران و هند، ترجمه: محمدباقر آرام و عباسقلی غفاری‌فرد، تهران: امیر کبیر.
زبیری، محمدابراهیم، بی‌تا، تاریخ بیجاپور مسمی به بساطین السلاطین، حیدرآباد: مطبع.سیدی.
صاعدشیرازی، احمد بن عبدالله، 1350ق.، حدیقه السلاطین (قطب شاهی)، به تصحیح و تحشیه: سیدعلی اصغر بلگرامی، حیدر آباد دکن: مطبع صدیقی.
طباطبا، سید علی، 1355 ق، برهان مآثر، حیدر آباد: مطبع جامعه دهلی.
قباد الحسینی، خورشاه، 1379، تاریخ ایلچی نظام شاه، به تصحیح: محمدرضا نصیری وکوئیچی هانه دا، تهران: انجمن آثار و مفاخر ایران.
کنبو، محمد صالح، 1967، عمل صالح موسوم به شاه جهان نامه، ج1، به تصحیح: دکتر وحید قریشی و دکتر غلام یزدانی، لاهور: مجلس ترقی ادب.
معصومی، محسن، 1389، فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی دکن در دوره بهمنیان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
منشی، اسکندر بیک، 1377، عالم آرای عباسی، ج2، به تصحیح: محمد اسماعیل رضوانی، تهران: دنیای کتاب.
هندوشاه استرآبادی، محمد قاسم، 1388، تاریخ فرشته، ج2، به تصحیح: دکتر محمدرضا نصیری، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
وحید قزوینی، محمد طاهر بن حسین، 1383، جهان آرای عباسی (عباس نامه)، به تصحیح و تعلیقات: سعید میرمحمد صادق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
 
منابع لاتین:
The Heritage of the QutbShahis of Golconda and Hyderabad/M.A. Nayeem. Hyderabad, Hyderabad Pub., 2006