نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد مسائل عراق

چکیده

مناسبات دو کشور همجوار ایران و عراق (عثمانی) سابقه‌ای طولانی و چشمگیر دارد و ابعاد گوناگون آن در طول زمان از متغیرهای مختلف تأثیر می‌پذیرفته است. مقالة حاضر به بررسی تأثیر شماری متغیرها در روابط اقتصادی و گردشگری دینی ایران و عراق در عصر قاجاریه (دوره ناصرالدین شاه) اختصاص دارد. این بررسی نشان می‌دهد که مناسبات اقتصادی و گردشگری دینی دو کشور، افزون بر عوامل سیاسی، از مؤلفه‌های دیگری چون عوامل فرهنگی، حقوقی و اجتماعی نیز تأثیر پذیرفته‌ و در طول زمان دستخوش تغییر شده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها

آرشیو وزارت امور خارجه، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، دفاتر اسناد مکمل
بایگانی نخست‌وزیری ترکیه
بایگانی نخست‌وزیری دولت عثمانی، سالنامه بغداد سال 1301 ق. ص 62-61، شماره 522
 
کتاب‌ها:
آبراهامیان، یروان (1389)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه: احمد گل‌محمدی و فتاحی، تهران: نشر نی
اقبال آشتیانی، عباس ]بی تا[، میرزا تقی‌خان امیرکبیر، به کوشش: ایرج افشار، تهران: توس
آدمیت، فریدون (1361)، امیرکبیر و ایران، چاپ ششم، تهران: خوارزمی
آقانور (1907)، تجارت اصفهان و یزد، اسناد پارلمانی، جلد 91
آوری، پیتر و دیگران (1389)، تاریخ ایران کمبریج، ج. 7، ترجمه: تیمور قادری، تهران: مهتاب
اشرف، احمد (1359)، موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری در ایران دوره قاجاریه، تهران: زمینه
الانصاری، سعد (1987)، العلاقات العراقیۀ الایرانیۀ خلال خمسه قرون، بیروت: دارالهدی
تیموری، ابراهیم (1332)، عصر بی‌خبری، چاپ اول، تهران: اقبال
جمال‌زاده، سیدمحمدعلی ]بی‌تا[، گنج شایگان یا اوضاع اقتصادی ایران، انتشارات اداره کاوه
خودزکو، الکساندر (1385)، سرزمین گیلان، ترجمه: سیروس سهامی، رشت ]بی جا[
رئیس‌نیا، رحیم (1374)، ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم، تبریز: ستوده
سیف، احمد (1373)، اقتصاد ایران در قرن نوزدهم، تهران: نشر چشمه
شمیم، علی‌اصغر (1383)، ایران در دوره سلطنت قاجار، چاپ چهارم، تهران: زریاب
صابرالضابط، شاکر (1966 م.)، العلاقات الدولیه و معاهدات الحدود بین‌العراق و ایران، بغداد: دارالبصری
عیسوی، چارلز (1362)، تاریخ اقتصادی ایران (عصر قاجار)، ترجمه: یعقوب آژند، تهران: نشر گستره
فوران، جان (1377)، مقاومت شکننده (تاریخ تحولات اجتماعی ایران)، ترجمه: احمد تدین، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا
کرزن، جرج، ن. ]بی‌تا[، ایران و قضیه ایران، ج. 2، ترجمه: غ. وحید مازندرانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
مشایخ فریدونی، آذر میدخت (1369)، مسائل مرزی ایران و عراق و تأثیر آن در مناسبات دو کشور، تهران: امیرکبیر
ملکم، سرجان (1383)، تاریخ ایران، ترجمه: میرزا اسماعیل حیرت، چاپ اول، تهران: سنائی
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1390)، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای صفویه تا پایان جنگ دوم جهانی، تهران: امیرکبیر
نوذری، عزت‌الله (1380)، تاریخ اجتماعی ایران از آغاز تا مشروطیت، تهران: خجسته
گنجینه اسناد (1385)، ش 64، سال شانزدهم، دفتر چهارم، ص. 99.
]بی‌نا[ (1971)، لمحات اجتماعیه من تاریخ العراق الحدیث، الجزء الثانی، بغداد: الارشاد نشریه وزارت امور خارجه، شماره چهارم (جلد اول)، آذر 1328، چاپخانه مجلس