منابع و مآخذ
اسناد
فارسی:
آرشیو اسناد وزارت امور خارجه، اداره حفظ و نگهداری اسناد.
(1300-16-1-17ش.)
(1302-27-19ش.)
(1302-52-27ش.)
(1302-27-20ش.)
(1302-47-20ش.)
(1303-27-46ش.)
(1303-13-24-42ش.)
(1303-27-29ش.)
(1304-29-23ش.)
(1304-29-76ش.)
(1306-42-5ش.)
(1306-29-16ش.)
(1308-16-21ش.)
(1308-15-111ش.)
(1308-16-21ش.)
(1308-16-21ش.)
(1337-154-66-7ش.)
(1337-66-22ش.)
(1337-44-16ش.)
( 1340-16-4ش.)
عربی:
أرشیف دارالکتب والوثائق الوطنیه، ملفات البلاط الملکی:
734/311 برقیه رضا شاه بهلوی الى الملک فیصل، وثیقه 39.
734/311، برقیه الملک فیصل الأول الى جلاله رضا خان شاه ایران، وثیقه790.
953، من ب. هـ . بوردبلن الى وکیل رئیس الدیوان الملکی رستم حیدر، رقم 2315 فی10 کانونالأول 1927م.، وثیقه14.
2581/311، تجنس عشائر شطالعرب بالجنسیه الإیرانیه، وثیقه 5.
2361/311، من المندوب السامی البریطانی فی العراق هنری دوبس الى الملک فیصل الأول بخصوص عوده العلماء المبعدین الى ایران بسبب موقفهم من انتخابات المجلس التأسیسی من 9 کانونالثانی الى نیسان1924م.، وثائق 13، 15، 20.
822/311، کتاب من بوردیلون الى رئیسالوزراء، 22 حزیران 1927م.، وثیقه 26.
823/311، کتاب سری بالرقم 296 فی 19 تشرینالثانی 1928م.، من ب. هـ. بوردیلن مستشار المعتمد السامی البریطانی فی العراق الى رستم حیدر رئیسالدیوان الملکی، وثیقه 21.
825/311، برقیه من عزالدین النقیب الى رئیسالوزراء العراقی، 10مایس 1934م.، وثیقه 63.
826/311، حدیث وزیر الخارجیه العراقی نوری السعید مع سمیعی خان وزیر خارجیه ایران، 15 تشرینالثانی1934م.، وثیقه 5.
کتابها
منابع فارسی:
آریا بخشایش، یحیی، "مظالم انگلیس در بینالنهرین"، فصلنامه مطالعات تاریخی، بهار 1384، شماره 6.
احمدی، حمید، 1369، ریشههای بحران در خاورمیانه، تهران: کیهان.
احمدی، حمید، 1400، سیاست وحکومت در خاورمیانه و شمال آفریقا، تهران: نشر نی.
اکبری، مرتضی و سیاوش یاری،"نقش رودخانههای مرزی در روابط ایران و عراق از دوره پهلوی تا آغاز جنگ تحمیلی" (مطالعه موردی: کنگیر وکنجانچم دراستان ایلام)، نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، بهار و تابستان 1395، شماره 18.
بیات، کاوه و رضا آذری شهرضایی، 1392، آمال ایرانیان: از کنفرانس صلح پاریس تا قرارداد 1919 ایران و انگلیس، تهران: شیرازه.
جعفریولدانی، اصغر، 1367، بررسی تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه.
حائری، عبدالهادی، 1364، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش علمای مقیم عراق، تهران: امیرکبیر.
خالصیزاده، 1397، آه از این راه: خاطرات و مبارزات آیتالله شیخ محمد خالصیزاده 1270-1342ش.، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
رحمانیان، داریوش،1391، ایران بین دو کودتا: تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران از انقراض قاجاریه تا کودتای 28 مرداد، تهران: سمت.
رضایی، احمد، "ایرانشناسی کردها و کردستان در گذر زمان"، فصلنامه مطالعات ملی، پائیز 1379، شماره 5.
زندیه، حسن، 1400، تحول نظام قضایی در ایران در دوره پهلوی اول، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
فروغی، محمدعلی، 1394، یادداشتهای روزانه محمدعلی فروغی از سفر کنفرانس صلح پاریس دسامبر 1918- اوت 1920، بهکوشش: محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: سخن.
فوبلیکوف، د. ر.، 1367، تاریخ معاصر کشورهای عربی، ترجمه: محمدحسین روحانی، تهران: توس.
کاظمی، باقر، 1390، یادداشتهایی از زندگانی باقر کاظمی، بهکوشش: داود کاظمی و منصوره اتحادیه، تهران: نشر تاریخ ایران.
کرمی، شایان، "تنشهای آبی بین ایران و عثمانی در سرحدات سومار و مهران"، فصلنامه تاریخ مردم، بهار 1401، شماره 20.
کوهستانینژاد، مسعود، 1384، چالشها و تعاملات ایران و عراق در نیمه نخست سده بیستم، تهران: وزارت امور خارجه.
مجلس شورای ملی، 1302، مظالم انگلیس در بین النهرین، تهران: مطبعه برادران باقرزاده.
مسلمیعقیلی، سیّد محمود، 1359، اختلافات ایران و عراق در خصوص حق حاکمیت و حقوق کشتیرانی دو کشور در اروندرود، تهران: چاپخانه سپهر.
مشایخفریدنی، آذرمیدخت، 1363، مسائل مرزی ایران و عراق و تأثیر آن در مناسبات دو کشور، تهران: امیرکبیر.
وزارت امور خارجه، 1348، حقایقی چند در باره اختلاف ایران و عراق راجع به شطالعرب، تهران: کیهان.
منابع عربی:
ابورغیف، مهند عبدالکریم، 2013، الاحداث السیاسیه فیالعراق و انعکاساتها على الوعی الاجتماعی ابان العهد الملکی 1921-1958م.، بغداد: دارالشؤونالثقافیه.
الادهمی، محمدمظفر، 1976، المجلس التأسیسی العراقی دراسه تاریخیه سیاسیه، بغداد: مطبعه السعدون.
الاشعب، خالص حسنی، 1969، مشکله مندلی، دراسه لآثارها الاقتصادیه، مجله الجمعیه الجرافیه العراقیه، ]بیجا[.
البرقاوی، احمد رفیق،1980، العلاقات السیاسیه بین العراق و بریطانیا 1922-1932م.، بغداد: دارالرشید.
الحسنی، عبدالرزاق، 1938، العراق فی دوری الاحتلال و الانتداب، الجزءالثانی، دمشق: مطبعه العرفان.
الحسنی، عبدالرزاق، 1982، تاریخ الوزارات العراقیه، الجزءالثانی، بغداد: مکتبه الیقظه العربیه.
الحسنی، عبدالرزاق، 2008، تاریخ العراق السیاسی الحدیث، الجزءالثانی، بیروت: دارالرافدین.
الحسنی، عبدالرزاق، 2013، العراق فی ظل المعاهدات، بیروت: دارالرافدین.
حسین، فاضل، 1975، مشکله شطالعرب، القاهره: دارالکتب المصریه.
سندرسن، هاری، 1946، مذکرات سندرسن باشا طبیب العائله الملکیه فیالعراق 1918-1946م.، ترجمه: سلیم طه التکریتی، بغداد: مکتبه المثنى.
السویدی، توفیق، 2010، مذکراتی: نصف قرن من تاریخ العراق والقضیه العربیه، بیروت: المؤسسه العربیه للدراسات والنشر.
الضابط، شاکر صابر، 1966، العلاقات الدولیه و معاهدات الحدود بین العراق و ایران، بغداد: دارالبصری.
عبدالرحمن، محمد کامل محمد، 1988، سیاسه ایران الخارجیه فی عهد رضا شاه 1921-1941م.، بغداد: مطبعه العمال المرکزیه.
العزی، خالد یحیى،1980، مشکله شطالعرب فی ظل المعاهدات والقانون، بغداد: دارالرشید.
فرج الله، لطفی جعفر، 1978، عبدالمحسن السعدون ودوره فی تاریخ العراق السیاسی المعاصر، بغداد: وزاره الثقافه.
قزانجی، رشاد، 1969، الحدود العراقیه الإیرانیه و میاه الأنهر المشترکه، بغداد: مدیریه الری العامه.
کبه، محمدمهدی، 1965، مذکراتی فی صمیم الاحداث 1918-1958م.، بیروت: دارالطلیعه.
مجموعه باحثین، 1983، الصراع العراقی الفارسی، بغداد: دارالحریه.
الوردی، علی، 2015، لمحات اجتماعیه من تاریخ العراق الحدیث، الجزء السادس، لندن: دارالوراق.
وزاره الخارجیه العراقیه. ]بیتا[ مجموعه محاضر جلسات قومیسری و تحدید الحدود الترکیه الفارسیه لسنه 1913-1914، ]بیجا[.
پایاننامهها و رسالههای دکتری
فارسی:
جلیلیحقیقی، مهدی، 1342، سیاست خارجی عراق از پایان جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی دوم، رساله دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
فیروزیان، غلامرضا، 1377، اروندرود و اختلافات ایران و عراق، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
عربی:
مصطفى، اروى خالدعلی، 1998، مواقف الصحافه العراقیه من السیاسه الإیرانیه تجاه العراق 1921-1939م.، رساله ماجستیر، کلیه التربیه، جامعه المستنصریه.
الاسدی، عبدالاله بدرعلی1983، العلاقات العراقیه الایرانیه 1920-1937م.، دراسه تاریخیه سیاسیه، رساله ماجستیر، کلیه الاداب، جامعه بغداد.
الزنکنه، صباح عبدالرحمن، 1998، العلاقات العراقیه الإیرانیه 1945-1958م.، رساله ماجستیر، جامعه الدول العربیه، الأمانه العامه لإتحاد المؤرخین العرب، معهد التاریخ العربی والتراث العلمی للدراسات العلیا.
السعدون، خالده رشید، 1970، تحلیل العوامل التی ترسم خط الحدود بین العراق و ایران، رساله ماجستیر، کلیه الاداب، جامعه بغداد.
نشریات
فارسی:
صورت مذاکرات مجلس شورای ملی دوره چهارم- سال 1302ش.
روزنامه اتحاد، سال1301- شماره 238- ص2.
روزنامه اطلاعات، سال1308- شماره 733- ص 1.
روزنامه ایران، سال1298- شماره 432- ص 1و2.
مجله آینده، سال1304- شماره 1- ص 62.
عربی:
نداءالشعب، سنه 1926- العدد 455- ص 2.
العالم العربی، سنه 1928 – السنه الرابعه- العدد 163- ص 1.
العالم العربی 1929- السنه الخامسه- العدد 231- ص 1.
العراق، سال1928- العدد 5387- ص 2.
النهضه العراقیه، سال 1928- العدد 1023- ص 2
الاستقلال، سال1924- السنه الخامسه- العدد 122- ص 1.
لاتین
Fredrick, Hartman, 1963, The Relation of Nations, New York: Macmillan Company.
Hisham, B. Sharabi, 1962, Government and Politics of Middle East in The Twentieth Century, Princton. D. Van.
P.W. Ireland, 1960, Iraq: A Study in Political Development, London: Janatan Geoffery Bies.
Sabahi, Houshang, 1990, British Policy in Persia, 1918-1925, London: Frank Cass.