نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی و دبیر تاریخ
2 کارشناش ارشد تاریخ جهان
3 دانشیار تاریخ ایران دوره اسلامی واحد شهر‌ری- دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده
خیزش کُردهای ترکیه علیه دولت این کشور در نیمه اول دهه 1300ش. به یک بحران خطرناک برای دولت ترکیه تبدیل شد و دولت ترکیه در راستای سرکوب کامل شورشیان، تلاش‌های بسیاری کرد. آتاتورک که برای پیشبرد تفکرات غربی خود، احتیاج به آرامش و از بین بردن هرگونه مدعی داشت، با تفکر پان‌ترکیسم دست به سرکوب کُردها زد و همراهی و همکاری دولت ایران را به‌دلیل همسایگی و وجود کُردها در ایران به‌دست آورد. شورش کُردها امنیت و تمامیت ارضی ایران را به دلیل هم‌مرز بودن با ترکیه در معرض تهدید قرار می‌داد و بر اختلافات ارضی بین ایران و ترکیه تأثیر می‌گذاشت. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش‌هاست: دلایل شکل‌گیری خیزش کُردهای ترکیه چه بود؟ شورش کُردهای ترکیه چه تأثیری بر روابط تهران- آنکارا داشته است؟ در بررسی تاریخ روابط ایران و ترکیه متوجه می‌گردیم که این دو کشور تحت‌تأثیر فرایند اصلاحات جهانی از یک سو و نیز حضور دو قدرت بزرگ انگلیس و روسیه در منطقه، در کل اوضاع داخلی و خارجی مشابهی را تجربه می‌کردند و در مواردی از اوضاع یکدیگر متأثر بودند؛ به ویژه تأثیرپذیری ایران از روند تحولات و اصلاحات در ترکیه به تبع متأثر شدن برخی مقامات ایرانی در زمان پهلوی از این روند، در شکل‌گیری روابط فیمابین نقش قابل‌توجهی داشت.
تازه های تحقیق
کلیدواژه‌ها
)