منابع و مآخذ
کتاب‌ها
فارسی و عربی:
اسناد آرشیوی شورای امنیت سازمان ملل (دعوای عراق و موضوع شکایت آن)، 1974، سند شماره 11216 مورخ 12 فوریه 1974، تهران: [بی‌نا].
اسناد وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، 1371، تحلیلی بر جنگ تحمیلی رژیم عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر حقوقی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران.
بشیری، سیاوش، ١٣٨٨، قرارداد ١٩٧٥ الجزائر، کرفلد آلمان: سازمان شاهیران.
بیداء محمود أحمد، ٢٠٠٦، «الحدود العراقیه الإیرانیه»، دراسه تاریخیه سیاسیه، دراسات و بحوث الوطن العربی، بغداد: ]بی‌جا[.
پارسادوست، منوچهر، 1367، ریشه‌های تاریخی اختلافات جنگ عراق و ایران، چاپ سوم، تهران: شرکت انتشارات سها.
ــــــــــــــــــــ، ١٣٨٥، ما و عراق از گذشته‌ی دور تا امروز، تهران: شرکت سهامی انتشار.
تشارلز، ترب، ٢٠٠٦، صفحات من التاریخ العراق الحدیث، ترجمه: زینت جابر ادریس، بیروت: مطبعه دارالعربیه للعلوم.
جعفری ولدانی، اصغر، «نگرشی به عهدنامه 1975م. ایران و عراق»، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ۱۳۸۷، ش. 248.
حامد محمود عیسی، ١٩٩٢، المشکله الکردیه فی الشرق الآوسط منذ بداتیها حتی سنه ١٩٩١، القاهره: مکتبه مدوج.
حامد محمود عیسی، ٢٠٠٥، القضیه الکردیه فی العراق من الاحتلال البریطانی إلی الغزو الأمریکی ١٩١٤ – ٢٠٠٤، القاهیره: مکتبه مدبولی.
خالد العزی، ١٩٨٠، مشکله العرب فی ظل معاهدات و القنون، بغداد: وزاره الثقافه و العلام.
سعیدی، مدرس، «بررسی ابعاد دامنه‌های مهاجرت کردهای عراق به ایران در دهه‌ی ١٣٥٠ شمسی»، خردنامه، ۱۳۹۴، ش. ١٥، صص ۵۴-۳۱.
سجادپور، سیّد کاظم و رضا امیری‌مقدم، «نقش سازکارهای حقوقی در حل و فصل منازعات ژئوپلیتیکی- مطالعه موردی: عهدنامه مرزی و حسن هم‌جواری الجزایر»، فصلنامه ژئوپلیتیک، ۱۳۸۸، س. پنجم، ش. دوم، صص ۴۰-۱.
شهیدزاده، حسین، ١٣٧٨، ره آورد روزگار، تهران: شرکت البرز.
شیخ‌عطار، علیرضا، 1382، کردها و قدرتهای منطقه‌ای، جلد اول، چاپ اول، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
صالح‌الخرسان، ٢٠٠١، التیارات السیاسیه فی کردستان العراق، ١٩٤٦-٢٠٠١، بیروت: موسسه البلاغ للطباعه و النشر.
فاضل حسین و اخرون، ١٩٨٠، تاریخ العراق المعاصر، بغداد: ]بی‌جا[.
فاضل رسول، ١٩٩١، العراق- ایران اسباب ابعاد النزاع، معهد النمساوی للسیاسات الدولیه، د. م. بغداد: ]بی‌جا[.
فولر، گراهام، ١٣٨٧، قبله‌ی عالم، ژئوپلتیک ایران، ترجمه: عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
مصطفی عبدالقادر النجار و الاخرون، ١٩٨١، الحدود الشرقیه للوطن العربی، بغداد: دارالحریه للتابعه.
منعم صاحی العمار، «اتفاقیه الجزائر ١٩٧٥ و الشراکه الاستراتیجیه بین العراق و الولایات المتحده، قراءه فی حتمیات التلازم و التغیر»، مجله قضیا سیاسیه، ۲۰۰۸، جامعه‌النهرین، کلیه‌العلوم‌السیاسیه، العدد ٢، دراسات العراقیه.
ناظم رشم معتوق، «انعکاس التفاقیه الجزائر عام ١٩٧٥ علی الحرکه الکردیه المسلحه فی العراق»، مجله ابحاث لابصره للعلوم الانسانیه، ۲۰۱۷، العدد ٢ لامجله ٤٢، جامعه البصره، کلیه الأداب، قسم التاریخ.
هاتف، محمد، ١٣٧١، روابط ایران و عراق و مسئله‌ای اروندرود، تهران: پارژنگ.
یکتا، حسن، «ایران و عراق- از عهدنامه الجزایر تا رویارویی»، مجله زمانه، ۱۳۸۱، ش. 2، صص 35-30.
منابع کردی:
ئیبراهیم جەلال، ١٩٩٩، خواری کوردستان و شۆرشی ئەیلول بنیادنان و هەڵتەکاندن ١٩٦١-١٩٧٥، چاپی سێیەم، سلێمانی: چاپخانەی ژیار.
بەهادین نوری، ٢٠٠١، بیرەوەریەکانی بەهادین نوری، وەرگێرانی سەردار صالح، سلێمانی، چاپخانەی رەنج.
ـــــــــــــــ، ٢٠١٨، پرسی کورد و ئەزمونی کوردستانی عێراق، سلێمانی: چاپخانەی زانا.
پاول شیسمەن و خۆشەوی مەلا ئیبراهیم، ٢٠١٤، ژیان و رێبازی مەلا مستەفای بارزانی، وەرگێرانی کازم شەدادی، هەولیر: چاپخانەی موکریانی.
جلیلی جلیل و ئەوانی تر، ٢٠١٣، شۆرشەکانی کورد لە سەردەمی نوێدا وەرگێرانی بەهادین جەلال مستەفا، هەولێر: چاپخانەی رۆژهەڵات.
جەبار قادر، ١٩٩٩، چەند بابەتێکی مێژووی کورد، سلێمانی: بێ شوێنی.
جەلال تاڵەبانی،١٩٧٠، کوردستان و بزوتنەوەی نەتەوەی کورد، بەیروت: بڵاوکراوەی کتێبخانەی جەمالی علی باپیر.
ـــــــــــــــ، ٢٠٠٩، بەشێک لە بیرەوەریەکانی مام جەلال، ئامادەکردنی مەعد فەیاز و سۆران علی، کەرکوک: زنجیرەی ٦٢ لە بڵاوکراوەکانی کۆمەڵەی روناکبیری و کۆمەڵایەتی کەرکوک.
چارلز تریب، ٢٠١٣، چەند لاپەرەیەک لە میژووی عێراق، وەرگێرانی مەحەمەد حوسێن ئەحمەد – عەبدولقادر کەلهور، چاپی سێیەم، هەولیر: چاپخانەی رۆژهەڵات.
حامید گەوهەری، ٢٠١٤، ئیدریس مستەفا بارزانی و بارزانیەکان باشتر بناسین، هەولیر: چاپخانەی شەهاب.
ــــــــــــــــ، ٢٠١٧، مستەفا بارزانی – پێشمەرگە و سەرۆک، هەولیر: چاپخانەی رۆژهەڵات.
حوسێن محمد عزیز، ٢٠١٩، گەڵا وەریوەکانی درەختی تەمەنم، یاد و بیرەوەری ١٩٧١-١٩٨١، برگی دووەم، چاپی دووەم، سلێمانی: بێشوێنی.
دیڤید ماکداوڵ، ٢٠٠5، مێژووی‌هاوچەرخی کورد، وەرگیران ئەبوبکر خۆشناو، ب ١، هەولێر: چاپخانەی وەزەراتی پەروەردە.
ــــــــــــــــ، ٢٠١٩، میژووی‌هاوچەرخی کورد، وەرگێرانی ئەبوبکر خۆشناو، چاپی سێیەم، هەولێر: ناوەندی ئاوێر بۆ چاپ و بڵاوکردنەوە.
رێبوار رەمەزان بارزانی، ٢٠١٦، جینۆسایدی باوکەکان – جینۆسایدی بارزانیەکان، هەولێر: چاپخانەی دارا.
ـــــــــــــــــــــ، ٢٠٢١، بارزان و بارزانیەکان لەچەند لێکۆڵینەوەیەکدا، هەولێر: چاپخانەی سەنگەر.
سالح هەرکی، ٢٠٠٨، بەشێک لە پەیمان نامەکان دژی کورد، هەولیر: چاپخانەی منارە.
سەروەر عبدالرحمان، ٢٠١١، مێژووی یەکیتی نیشتمانی کوردستان ١٩٧٥-١٩٧٦، بەرگی یەکەم، چاپی دووەم، هەولیر: جاپخانەی هیڤی.
سەڵاح رشید، ٢٠١٧، مام جەلال – دیداری تەمەن – لە لاویتیەوە بۆ کۆشکی کۆماری، بێ شار: چاپخانەی کارۆ.
سەڵاح رشید، ٢٠٢٢، شەری ناوخۆی کورد، سلێمانی: ناوەندی رۆشنبیری ئەدیبان.
عدنان کریم، ٢٠٢١، ١٩٨٠-١٩٩٠ دەی کارەسات، ٩ ساڵ ئیختیفا لە عێراقدا: یادەوەری و شیکاری، تاران: چاپخانەی تاران.
عبدالرحمان قاسملو، ٢٠١٤، کوردستان و کورد، وەرگێرانی عبداللە حسن‌زادە، چاپی هەشتم، هەولێر: چاپخانەی رۆژهەڵات.
فاروق محمد محمد ئەمین، ٢٠١٤، سیاسەتی ئیران بەرمبەر بە جولانەوەی رزگاری خوزی کورد لە باشوری کوردستان، سلێمانی: چاپخانەی رێ نوی.
فەریدون نوری، ٢٠٠٧، بزاڤی بارزانی، هەولیر، بڵاوکراوەی ئاراس.
کامەران بابان‌زادە، ٢٠١٣، رێکککەوتن نامەی جزایر و رەهەندەکانی لەسەر کێشەی کورد لە کوردستانی باشور، سلێمانی: چاپخانەی کەمال.
کریس کۆچێرا، ٢٠٠٧، کورد لە سەدەی نوزدە و بیستدا، وەرگێرانی حمە کریم عارف، چاپی چوارەم، هەولیر: کتێبفرۆشی سۆران.
ــــــــــــــــ، ٢٠٢١، بزوتنەوەی نەتەوەی کورد و ویستی سەربەخۆی، وەرگێران حەسەن رەستگار، هەولیر: چاپخانەی رۆژهەڵات.
م.س. لازاریف، ٢٠١٢، میژووی کوردستان، وەرگیرانی هۆشیار عبداللە سەنگاوی، چاپی سێیەم، هەولیر: چاپخانەی رۆژهەلات.
نازناز محمد عەبدلقادر، ٢٠٠٨، سیاسەتی ئێران بەرامبەر بزوتنەوەی رزگاری خوازی نەتەوەی کورد لە کوردستانی عێراق ١٩٦١-١٩٧٥، هەولیر: بڵاوکراوەی ئاراس.
نجم سەنگاوی، ٢٠١٧، کوردستان و سەرکردە و راپەرین و شۆرشەکانی لە، ١١٦٩-١٩٩٥ز، هەولێر: چاپخانەی چوارچرا.
نەوزاد عەبدوڵا هێتوتی، ٢٠٠٩، دۆزی کورد لە عێراقدا و میکانیزمەکانی چارەسەرکردنی- دوای ٢٠٠٣، دهۆک: چاپخانەی خانی.
نەوشیروان مستەفا ئەمین، ١٩٩٢، لە کەناری دانوبەوە بۆ خرێ ناوزەنگ، دیوی ناوەوەی روداوەکانی کوردستانی عێراق ١٩٧٥ – ١٩٧٨، بێ شار: بێ شوێنی چاپ.
ــــــــــــــــــــــــــــ، ١٩٩٧، پەنجەکان یەکتر دەشکێنن، دیوی ناوەوەی روداوەکانی کوردستانی عێراق ١٩٧٩ -١٩٨٣، سلیمان: بێ شوێنی چاپ.
وریا رحمانی، ٢٠١٣، شۆرشی ئەیلول لە بەڵگەنامە نهێنیەکانی ئەمریکادا، تاران: ناوەندی رۆشنبیری و هونەری ئەندێشە، چاپخانەی تاران.
پایان‌نامه‌ها:
شیماء محمد صبحی، «التحدی الکردی للعراق، من استقلال ١٩٣٢ إلی توقیع اتفاقیه الجزائر ١٩٧٥»، مجلة المورخ العربی، ۲۰۱۸، العدد ٢٦، الجزء الثانی، کلیه التربیه، جامعه عین الشمس.
لاتین:
Ismael, Tareq, 1982, Y.Iarq and Iran: roots of conflict, Syracuse University Press, Syracuse.N.Y.
League of Nations, 1935, official Journol , Volume 16, pp. 139–141.
Ministry of Foreign Affairs of Iran,1969.Some Facts concerning the dispute between Iran and Iraq over the shatt-al Arab.
)