نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر در مؤسسه‌ مطالعات شرقی مسکو

چکیده

دانشگاه کمونیستی کارگران شرق (کا. یو. تی. وی.)، که در سال 1921م. در مسکو تأسیس و در سال 1938م. تعطیل شد، تجربه‌ای منحصر به فرد در زمینة شرق‌شناسی شوروی و نخستین مؤسسة آموزشی کمونیستی به ویژه برای دانشجویان شرقی بود، تا کشورهای خود را از منظر مارکسیستی و به زبان مادری مطالعه کنند. هدف این مؤسسه نه تنها تربیت استادان و انقلابیون برای کار در کشورهای زادگاه شان، بلکه ایجاد تغییری پارادایمی در مطالعة شرق بود. ایرانیان کا. یو. تی. وی. هم در میان دانشجویان و هم استادان حضوری نیرومند داشتند. برخی از آنها برای گسترش علم و انقلاب به ایران بازگشتند، در حالی که برخی دیگر در مقام محققان ایرانی در اتحاد شوروی ماندند، بر توسعة شرق‌شناسی شوروی تأثیر گذاشتند و اغلب به طور هم‌زمان در دستگاه سیاسی شوروی خدمت کردند. در میان منابع دیگر، این مقاله از پرونده‌های موردی شوروی راجع به دانشجویان و استادان ایرانی کا. یو. تی. وی بهره می‌گیرد تا بر انگیزه‌ها و پس‌زمینه‌های آنها پرتوی بیفکند. 

کلیدواژه‌ها