نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ایران اسلامی دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

چکیده

درگیری‌های مرزی میان ایران و عثمانی در دورة صفویه به اوج رسید و با فراز و نشیب‌های بسیار، در دورة قاجار به انعقاد دو عهدنامة ارزنة الروم منتهی شد. هنگام درگیری ایران در جبهة شمالی با روسیه، عثمانی نیز در مرزهای غربی مشغول تکاپو بود. در این زمان، یکی از شاهزادگان نامور قاجاری، که داعیة ولایت عهدی داشت، محمد علی میرزا دولتشاه به حکومت غرب ایران منصوب شد. اقدامات قاطع وی در غرب، تا حدودی خیال دولت ایران را از بابت این منطقه آسوده کرد و کوشش وی برای محاصرة چند بارة بغداد در همین مسیر صورت گرفت. هر چند که بر اثر مرگ ناگهانی، سرانجام در این زمینه کاری از پیش نبرد، اما حضور وی در حکومت غرب سدّ محکمی در برابر عثمانی برپا کرد.

کلیدواژه‌ها

آدمیت، فریدون، 1348، امیر کبیر و ایران، تهران: خوارزمی.
اعتضاد السلطنه، علیقلی میرزا، 1370، اکسیر التواریخ، به کوشش: جمشید کیانفر. تهران: نشر ویسمن.
خاوری شیرازی، فضل الله، 1380، تاریخ ذوالقرنین، جلدهای 1و2، به تصحیح: ناصر افشار.تهران: کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
ریاحی، محمد امین، 1368، سفارتنامه‌های ایران- گزارش‌های مسافرت و مأموریت سفیران عثمانی در ایران، تهران: توس.
سایکس، سر پرسی. [بی‌تا]، تاریخ ایران، جلد 2، چاپ سوم، ترجمه: سید محمد تقی فخر داعی گیلانی، تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران.
سپهر، محمدتقی (لسان الملک)، 1377، ناسخ التواریخ تاریخ قاجاریه، جلدهای 1 و 2 و 3، به اهتمام: جمشید کیانفر، تهران: اساطیر.
سرسی، ادوارد کنت دو، 1362، ایران 1839-1840 در سفارت فوق‌العاده کنت دو سر سی، تهران:  نشر دانشگاهی.
شمیم، علی اصغر، 1379، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران: زریاب.
عیسوی، چارلز، 1369، تاریخ اقتصادی ایران، چاپ دوم، ترجمه: یعقوب آژند، تهران: نشر گستره.
فلاندن، اوژن، 2536، سفر نامه اوژن فلاندن، چاپ سوم، ترجمه: حسین نورصادقی، تهران: خوارزمی.
لانگریگ، استیون همزلی، 1378، تاریخ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی عراق 190-150م.، ترجمه: علی درویش، مشهد: آستان قدس رضوی.
مردوخ، محمد، 1351، تاریخ کرد و کردستان، جلد 2، سنندج: انتشارات غریقی.
مستوفی، عبدالله، 1343، شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی اداری دوره قاجاریه، جلد1، تهران: نشر زوّار.
معتمدالدوله، فرهاد میرزا، 1366، سفر نامه فرهاد میرزا معتمدالدوله، به تصحیح: اسماعیل نواب صفا، تهران: نشر زوّار.
مفتون دنبلی، عبد الرزاق، 1351، مآثر السلطانیه تاریخ جنگ‌های ایران وروس، چاپ دوم، بـه اهـتمام: غـلام حسین صدری افشار، تهران: انتشارات ابن سینا.
مهدوی، عبدالرضا هوشنگ، 1383، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تاپایان جنگ دوم جهانی، چاپ نهم، تهران: امیرکبیر.
نصیری، محمد رضا، 1366،اسناد و مکاتبات تاریخی ایران، قاجاریه، جلد1، تهران: نشر کیهان.
نفیسی، سعید، 1344، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر، جلدهای 1و2، چاپ دوم، تهران: انتشارات سینا.
واتسن، رابرت گرنت، [بی‌تا]، تاریخ ایران دوره قاجاریه، ترجمه: غ. وحید مازندرانی، تهران: انتشارات سخن.
هدایت، رضاقلی خان، 1385،روضة الصفا ناصری، جلدهای 10 و 9، چاپ دوم، به تصحیح: جمشید کیانفر، تهران: اساطیر.
Buckingham, j.s, 1827, Travels in Mesopotamia, London: henry colburn.
kerportr, Robert, 1822, Travels in Georgia,Persia,Armenia,ancient Babylonia, vol2, London: longman.
R.C.m, 1828, journal of tour in Persia, London: tower- hill.
Rich,h.c, 1836, Narrative of Residence in koordistan,vol2, London: Gregg international.
Stocqueler, J.H.1832, Fifteenmonths Pilgrimage through Untrodden tracts of Khuzistan and Persia in journey from of India to England, vol1, London: saunders and otley Conduit Street.