نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشگاه شمال

2 دانشیار گروه مدیریت ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه مازندران، بابلسر، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

دیپلماسی ورزش با تمرکز بر رویدادهای ورزشی، عرصه منحصربه‌فردی را برای ملت میزبان فراهم می‌سازد تا دیپلماسی عمومی‌اش را به کار گیرد و همین امر موجب شده است که در دیپلماسی کشورها به جایگاه ورزش توجهی ویژه‌ شود. هدف پژوهش حاضر، تبیین تحولات در عرصه دیپلماسی بین‌المللی ورزش ایران در دوره پهلوی دوم است. فرضیه مطرح این است که اصلی‌ترین عامل در این تحولات، عامل سیاسی بود. این پژوهش، ضمن درنظرداشتن جنبه کیفی موضوع با رویکرد کاربردی و روش کتابخانه‌ای همراه با بهره‌مندی از شیوه دادهمحور دریافت که تحولات سیاسی در این دوره از جمله ورود مدرنیته به ایران که در گرو بهبود تعاملات اجتماعی طی سفر دولتمردان به اروپا و بهبود روابط ایران با کشورهای غربی بود، تغییرات اساسی پیدا کرد و روابط اجتماعی- سیاسی ایران با کشورهای غربی موجب بهبود و پیشرفت عرصه بین‌المللی ورزش ایران شد؛ زیرا در این دوره، با قرارگرفتن ورزش در عرصه دیپلماسی، از آن بهعنوان سرگرمی و ابزاری در دست حکومت، جهت نشاندادن قدرت و برتری استفاده می‌شد.

کلیدواژه‌ها

منابع و مآخذ
فارسی:
الهی، صدرالدین، 1373، "نگاهی دیگر به سنتی کهن: زورخانه"، مجله ایران‌شناسی، س۶، ش۴، صص 745-726.           
امینی، علیرضا، 1386، تاریخ روابط خارجی ایران در دوران پهلوی، تهران: نشر صدای معاصر.
باقری، مجتبی، بهرام قدیمی، زهرا علیپور درویش و محمدعلی اصلانخانی، 1397، "شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر گسترش ورزش فوتبال در دوران پهلوی دوم"، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، سال 7، ش3، صص 142-117.
باقری، یوسف، مهدی شریعتی فیض‌آبادی و عباس نظریان، 1395، "مدل‌سازی نرم مؤلفه‌های دیپلماسی ورزش"، نشریه مدیریت ورزشی، سال 8، ش۵، صص 821-797.
رحمتی، محسن و پریوش خنجری، 1398، "روزنامه اطلاعات و ورزش زنان در عصر پهلوی دوم (1304-1320)"، دوفصلنامه علمی، س۹، ش۲، صص 261-237.
زرگر، افشین، 1394، "ورزش و روابط بین‌الملل: جنبه‌های مفهومی و تئوریک"، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، س۱۱، ش۳۱، صص 48-7.
شریعتی فیض‌آبادی، مهدی، 1398، "مطالعه تطبیقی دیپلماسی ورزش در توسعه روابط خارجی ایران و کشورهای منتخب"، دوفصلنامه علمی دانش سیاسی، س۱۵، ش۲، صص 148-125.
شریعتی فیض‌آبادی، مهدی و محمود گودرزی، 1394، "جایگاه دیپلماسی ورزش در روابط بین‌الملل جمهوری اسلامی ایران؛ رویکرد کیفی مبتنی بر تحلیل محتوا"، دوفصلنامه دانش سیاسی، س۱۱، ش۲، صص 127-95.
----------------------------------، 1396، "مدل‌سازی ساختاری SEM مؤلفه‌های دیپلماسی ورزش در توسعه روابط بین‌الملل جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه رویکردهای نوین در مدیریت ورزشی، سال 5، ش16، صص 104-89.
شهابی، هوشنگ، 1388، "دیپلماسی ورزشی بین ایالات متحده و ایران"، فصلنامه گفتگو، س 11، ش 42، صص 24-7.
صباغیان، علی، 1394، "دیپلماسی ورزشی"، مطالعات فرهنگ- ارتباطات، س۱۶، ش۳۱، صص 150-131.
عبداللهیان، حمید، 1381، "فوتبال و کشف علائم تغییرات فرهنگی"، فصلنامه علوم اجتماعی، ش 19، صص 104-93.
فوران، جان، 1386، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه: احمد تدین، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
محمدی‌سرشت، مهدی، 1393، رخصت بده پهلوون، تهران: فاتحان.
نیکوبخت، محمد، سیّد امیراحمد مظفری، و حسین مفتخری، 1385، "نحوه پرداختن مردم ایران به ورزش و تربیت‌بدنی با توجه به تحولات مدیریتی از آغاز سلطنت هخامنشیان تا پایان سلطنت پهلوی"، ج ۱،  نشریه علوم حرکتی و ورزشی، ش ۴، ش ۷، صص۳۲-25.
 
لاتین:
Allison, L. 2005, The Global Politics of Sport، The Role of Global Institutions in Sport, New York: Routledge.
Anderson, P. H., 2017, Quantifying The Value of Sport Diplomacy to Non-State Actors, Doctoral Dissertation: University of Oregon.
Chehabi, H. E, 2001, “Sport Diplomacy between the United States and Iran”, Diplomacy and Statecraft, Vol. 12, PP. 89-106.
Copeland, D. 2009, Guerrilla Diplomacy: Rethinking International Relations, United States, Boulder: Lynne Rienner.
Cull, N. J., 2009, Public Diplomacy: Lessons from the Past, Los Angeles: Figueroa Press.
De Groot, G. J. 2011, Sport and Politics- Sometimes a Good Mix, ISN Insights.
Feizabadi, M. S., Khabiri, M., Hamidi, M. (2013). "The Relationship Between The Success of Countries at The Guangzhou 2010 Summer Asian Games and Demo-Economic Factors”.
Procedia-Social and Behavioral Sciences, 82, pp. 369-374.
Forsythe, D. P., & Coate, R. A, 2013, The United Nations and Changing World Politics, Boulder: Westview.
Grix, J. 2013, “Sport Politics and the Olympics”, Political Studies Review, Vol. 11(1), PP. 15-25.
Grix, J. & Houlihan, B. 2014, “Sports Mega‐ Events as Part of a Nation's Soft Power Strategy: The Cases of Germany, 2006, and the UK, 2012”, The British Journal of Politics & International Relations, Vol. 16(4), pp.572-596.
Hamilton, K. & Langhorne, R. 2011, The Practice of Diplomacy – Its Evolution, Theory and Administration, Second Edition, New York: Routledge
Hlabane, B. 2012, The Political, Economic And Social Impact of Hosting Mega-Sports Events: The 2010 South Africa World Cup In Comparative Perspective. Beppu: Ritsumeikan Asia Pacific University.
Jackson, S. J. & Haigh, S. 2008, “Between and Beyond Politics: Sport and Foreign Policy in a Globalizing World”, Sport in Society, Vol. 11, PP. 349-358.
James, A. 1999, “Cited in Paul Sharp, For Diplomacy: Representation and the Study of International Relations”, International Studies Review, Vol. 1(1), PP. 33-57.
Mabillard, V. & Jadi, D. 2011, Sports as Cultural Diplomacy: How Sport Can Make a Difference in Intercultural Relations, Institute for Cultural diplomacy.
Matwiczak, Kenneth, 2010, “Public Diplomacy Model for the Assessment of Performance” PhD. Thesis, Policy Research Project Report, Number 170.   
Murray, S. 2011, “Sports-Diplomacy: a Hybrid of Two Halves”, International Symposium on Cultural Diplomacy: Berlin.
Pigman, G. A. & Rofe, J. S. 2014, “Sport and Diplomacy”, An Introduction, Sport in Society, Vol. 17(9), PP. 1095-1097.
Postlethwaite, V., & Grix, J, 2016, “Beyond the Acronyms: Sport Diplomacy and the Classification of the International Olympic Committee”, Diplomacy & statecraft, Vol. 27(2), PP. 295-313.
Qing, L. & Richeri, G. 2010, “Special Issue: Encoding the Olympics-the Beijing Olympic Games and the Communication Impact Worldwide”, International Journal of the History of Sport, Vol. 27(9/10), PP. 1409-1716.
Rensmann, Lars, 2015, “Sports, Global Politics, and Social Value Change: A Research Agenda”, Altera Modernita Saggi/ Ensayos/ Essais/ Essays. No. 14 - 05, PP. 114-133.
Riordan, James, Krüger, Arnd, 1999, The International Politics of Sport in the Twentieth Century, London: Taylor & Francis Group.
Rofe, J. S. 2016, “Sport and Diplomacy: A Global Diplomacy Framework”, Diplomacy & Statecraft, Vol. 27,  PP. 212 – 230.
Rowe, D. 2018, “Football, Diplomacy and Australia in the Asian Century”, In Sport and Diplomacy, Manchester University Press.
Satterfield, L., 2013, “Smart Power: Using Sports Diplomacy to Build A Global Network to Empower Women and Girls”, Public Diplomacy Magazine, http://publicdiplomacymagazine. com/ wp-content/ uploads/ 2013/02/, 50-51, pdf.
Wight, M. 1966, Diplomatic Investigations, Cambridge: Harvard University Press.