نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه تاریخ دانشگاه ولایت ایرانشهر
چکیده
بلوچستان در سراسر دورۀ قاجار عرصه تقابل سیاستهای ایران و انگلیسیها بود. بررسی منابع مختلف و بهویژه اسناد وزارت امور خارجه نشان میدهد که بخش مهمی از حوادث سیاسیِ بلوچستان در دورۀ قاجار یا در ارتباط با دخالت انگلیسیها در این ناحیه شکل گرفته یا آنکه به طور مستقیم در آن حوادث نقش داشتهاند. یکی از مهمترین نتایج دخالت انگلیسیها در بلوچستان، تعیین حدود مرزهای ایران با خاننشین کلات بود، اما تعیین حدود به معنای پایان دخالت انگلیسیها در بلوچستان نبود، بلکه آغازی بود برای ظاهر شدن سیاستهای آنان در شکلهای جدید. در مقابل وزارت امور خارجه ایران اقداماتی در برابر انگلیسیها انجام داد که تأثیرگذارترین آن تأسیس «کارگزاری مهام خارجه در کرمان و بلوچستان» بود. کارگزارانی که به این ناحیه مأمور شده بودند نقش مهمی در دفاع از منافع مردم ایران در برابر دخالتهای انگلیسیها در بلوچستان و جلوگیری از گسترش نفوذ آنها داشتند. این مقاله در صدد است با اتکا به اسناد، نقش و تأثیرگذاری کارگزاران وزارت امور خارجه را در دفاع از منافع ایران در بلوچستان نشان دهد.
کلیدواژهها