نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه ولایت ایرانشهر

چکیده

بلوچستان در سراسر دورۀ قاجار عرصه تقابل سیاست‏های ایران و انگلیسی‏ها بود. بررسی منابع مختلف و به‏ویژه اسناد وزارت امور خارجه نشان می‏دهد که بخش مهمی از حوادث سیاسیِ بلوچستان در دورۀ قاجار یا در ارتباط با دخالت انگلیسی‏ها در این ناحیه شکل گرفته یا آنکه به‏ طور مستقیم در آن حوادث نقش داشته‏اند. یکی از مهم‏ترین نتایج دخالت انگلیسی‏ها در بلوچستان، تعیین حدود مرزهای ایران با خان‏نشین کلات بود، اما تعیین حدود به معنای پایان دخالت انگلیسی‏ها در بلوچستان نبود، بلکه آغازی بود برای ظاهر شدن سیاست‏های آنان در شکل‏های جدید. در مقابل وزارت امور خارجه ایران اقداماتی در برابر انگلیسی‏ها انجام داد که تأثیرگذارترین آن تأسیس «کارگزاری مهام خارجه در کرمان و بلوچستان» بود. کارگزارانی که به این ناحیه مأمور شده بودند نقش مهمی در دفاع از منافع مردم ایران در برابر دخالت‏های انگلیسی‏ها در بلوچستان و جلوگیری از گسترش نفوذ آن‏ها داشتند. این مقاله در صدد است با اتکا به اسناد، نقش و تأثیرگذاری کارگزاران وزارت امور خارجه را در دفاع از منافع ایران در بلوچستان نشان دهد.
 

کلیدواژه‌ها