نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی

2 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

3 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

در این مقاله، روابط ایران و عثمانی در نیمة دوم قرن هیجدهم (1188- 1193ق./ 1779- 1774م.) بر اساس منابع عثمانی بررسی شده است. محور اصلی پژوهش، بررسی علل وقوع جنگ‌های ایران و عثمانی و اشغال بصره در دورة کریم‌خان زند است. باید اذعان کرد که رویکرد نویسندگان ترک در این پژوهش، همدلی با عثمانی‌ها در مقابله با کریم خان و دولت زندیه است و کوشیده‌اند تا تصویری جنگ‌طلبانه از کریم خان و دولت زندیه به دست دهند و او را مقصر جنگ و درگیری میان دو دولت ایران و عثمانی قلمداد کنند. حال آنکه بر پایه منابع عثمانی و ایرانی دورة زندیه، اقدامات دولت عثمانی و کارگزاران آنان در عراق، زمینه‌های اصلی مخاصمات دو دولت را فراهم آورد.
 

کلیدواژه‌ها

فارسی:
غفاری کاشانی، ابوالحسن، 1369، گلشن مراد، به اهتمام: غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: نشر ارژنگ.
موسوی نامی اصفهانی، محمد صادق، 1363، تاریخ گیتی گشا، تهران: نشر اقبال.
 
لاتین:
Ateş, Abdurrahman, 2001, Afşarlı Nadir ŞahveDönemindeOsmanlı-İran
Mücadeleleri, BasılmamışDoktoratezi, S. D. Ü., Isparta.
Ateş, Abdurrahman, 2006, “Nadir ŞahAfşar’ınölümündenSonraİran’da
HakimiyetMücadeleleriveOsmanlıDevleti’nin İran Politikası”, A.K.Ü,
CevdetPaşa Ahmet, 1309, Tarih, İstanbul, C. Ii.
CevdetPaşa Ahmet, 1994, Tarih-I Cevdet, C. I ,SadeleştirenDündarGünday-
MüminÇevik, İstanbul.
çarşiliUzun, İsmail Hakkı, 1982, Osmanlı Tarihi Iv, Ankara.
SosyalBilimlerDergisi, C.Vii, S. 2, AFyonkarahisar, S. 55-59.
Başar, Fahameddin, 1997, Osmanlıeyalettevcihatı, 1717-1730, Ankara.
Baysun, M. Cavid, 1993, “Abdülhamit I”, İ.A., C.I, S. 73.
Bayur, Y. Hikmet, 1948, “Nadir Şahafşar’ınölümündenSonraOsmanlı
Devleti’niiran’ıistilayaKışkırtmakiçinyapılanİkiDeneme”, Belleten, C.
Xii, S. 46, Ankara, S. 409-411.
Cezar, Yavuz, 1986, OsmanlıMaliyesindeBunalımveDeğişimDönemi,
Xviii.Yy’dantanzimat’a Mali Tarih, İstanbul.
Fariba Zarınebaf-Shahr, 1991, Tebriz Under Ottoman Rule (1725-1730), The
Unıversıty Of Chıcago, BasılmamışDoktoratezi, Chicago.
Grohman, A., 1993, “Maskat”, İa, C.Vii, S. 348-351.
Halaçoğlu, Yusuf, 1991, “BağdatOsmanlıDönemi”, TürkiyEdiyanetVakfı
İslam Ansiklopedisi, C.Iv, İstanbul, S. 433-437.
Halaçoğlu, Yusuf, 1992, “OsmanlılarDöneminde Basra”, TürkiyeDiyanet
Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.V, İstanbul, S. 112-113.
Hartmann, R., 1993, “Basra”, İ.A., C.Ii, İstanbul, S. 322
İlgürel, Mücteba, 1993, DoğuştanGünümüzeBüyük İslam Tarihi, C. Xi,
İstanbul.
Kalantari, Yahya, 1976, Feth Ali ŞahZamanındaOsmanlı-İran
Münasebetleri, BasılmamışDoktoratezi, İstanbul.
Aateş / Xviii. Yy.’InikinciYarısındaOsmanlı-İran İlişkileri
(1774-1779),81.
Köse, Osman, 1997, 1774 KüçükKaynarcaAndlaşması, Oluşumu- Tahlili-
Tatbiki, BasılmamışDoktoratezi, Samsun.
Lockhart, Laurence, 1976, Nadir Shah, Lahore.
Marufoğlu, Sinan, 1998, OsmanlıDönemindeKuzeyirak (1831-1914),
İstanbul.
Doğan Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük.2001.Vadi Yayinlari.
Muhammed Kazım.(Vezir-I Merv), (1374) Alem-Ârâ-Yınadiri, C.Iii, Yay. M.
Emin Riyahi, Tahran.
Nuripaşa Mustafa, 1992, Netayicül-Vukuat, C.Iii-Iv, Sadeleştiren Neşet
Çağatay, Ankara.
Şabani Riza, 2003, “Efşariyevezendiyeilişkileri”, Çev.Hicabı Kırlangıç,
Tarihten Günümüzetürk-İran İlişkileri Sempozyumu Bildirileri, (Konya 16-
17 Aralık 2002), Ankara, S. 86.
Sabit, 1292, Bağdat’takölemen Hükümeti’nin Teşekkülü İle İnkırazına Dair
Risale, İstanbul.
Saricaoğlu, Fikret. (2001) Kendi Kaleminden Birpadişahın Portresi Sultan I.
Abdülhamit (1774-1789), İstanbul.
Sümer, Faruk, 1988, “Ağa Muhammed Şah”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam
Ansiklopedisi, C. I, İstanbul, S. 455.
Şem’dani-Zade Süleyman Efendi.(1976) Mür’it Tevarih, Yay. M. Müniraktepe,
İstanbul.