فعالیت تجارتخانه‌‌ها و کارخانه‌های پنبه‌پاک‌کنی روسی در سبزوار اواخردوره قاجار
فعالیت تجارتخانه‌‌ها و کارخانه‌های پنبه‌پاک‌کنی روسی در سبزوار اواخردوره قاجار

هانیه طلوع فکور؛ عباس سرافرازی

دوره 23، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 85-102

چکیده
  در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، تولید پنبه در نتیجه جنگ‌های داخلی امریکا کاهش یافت و این مسأله برخی از دولت‌ها به‌ویژه روسیه را بر آن داشت تا برای جبران کسری پنبه مورد نیاز خود، وارد ایران شوند. از آنجایی ...  بیشتر
اهداف ژئوپلیتیک روسیه و انگلیس در تحدید مرزهای ایران در قاجاریه
اهداف ژئوپلیتیک روسیه و انگلیس در تحدید مرزهای ایران در قاجاریه

احسان لشگری

دوره 21، شماره 84 ، آبان 1399، ، صفحه 87-106

چکیده
  ایران در قرن نوزدهم و به‌ویژه مقارن با دورۀ قاجاریه، دچار تغییرهایی عمده در مرزهای سرزمینی خود شد. بخشی مهم از این تغییر مرزها ناشی از سیاست‌های ژئوپلیتیک بریتانیا و روسیه در غرب آسیا بود. در این پژوهش ...  بیشتر
ایران صفوی و تجربه میسیونرهای مسیحی در میان تساهل و رد کردن
ایران صفوی و تجربه میسیونرهای مسیحی در میان تساهل و رد کردن

رادولف متی

دوره 22، شماره 86 ، خرداد 1400، ، صفحه 87-118

چکیده
  مهاجرت ارامنه به ایران از اوایل قرن هفدهم میلادی به تغییرات بسیاری در جامعه مسلمان ایران منجر گردید. در درازمدت، این مهاجران از بنیان، ترکیب تشکیلات اداری و نظامی نخبگان دولت صفوی را تغییر دادند و همچنین ...  بیشتر
فرآیند به‌‌رسمیت شناختن کشور تازه‌‌تأسیس عراق در دوره رضا شاه (سال‌های 1308-1300ش.)
فرآیند به‌‌رسمیت شناختن کشور تازه‌‌تأسیس عراق در دوره رضا شاه (سال‌های 1308-1300ش.)

علی رضا الزیادی؛ داریوش رحمانیان؛ حسن زندیه

دوره 23، شماره 92 ، مهر 1401، ، صفحه 87-118

چکیده
  با سقوط امپراتوری عثمانی پس از جنگ جهانی اول، بخشی از سرزمین‌های این امپراتوری میان متفقین تقسیم شد و به تأسیس چندین کشور انجامید که عراق یکی از آنها بود. ایران از دوران کهن، بخشی از سرزمین عراق تا مرز ...  بیشتر
روند توسعه اصل انصاف در اختلافات دریایی ایران و کویت از دوره پهلوی تاکنون
روند توسعه اصل انصاف در اختلافات دریایی ایران و کویت از دوره پهلوی تاکنون

محمدجواد عیسی‌نیا؛ میثم آرائی

دوره 24، شماره 96 ، مهر 1402، ، صفحه 87-114

چکیده
  یکی از به‌روزترین و پیچیده‌ترین وقایع حقوقی- سیاسی منطقه غربِ خلیج فارس، مسائل حقوقی حل‌ناشده بر سر تحدید حدود مناطق دریایی میان ایران و کویت است. خلیج فارس به‌عنوان منطقه آبیِ نیمه‌بسته در زمینه ...  بیشتر
مطالعة‌ نقش انگلیسی‌ها در جامعة‌ ایران در آستانه جنگ جهانی اول
مطالعة‌ نقش انگلیسی‌ها در جامعة‌ ایران در آستانه جنگ جهانی اول

علیرضا قبادی؛ سمانه سادات سدیدپور

دوره 21، شماره 83 ، تیر 1399، ، صفحه 91-114

چکیده
  جنگ و انقلاب هر دو می‌توانند واقعیات پنهان را آشکار کنند. جنگ جهانی اول، اگر چه به‌‌ظاهر امری سیاسی و نظامی بود؛ اما آثار فرهنگی و اجتماعی گوناگونی را از خود باقی گذاشت. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش ...  بیشتر
تأثیر روابط ایران با بریتانیا بر ایلات کردستان از مشروطه تا سال 1320ش.
تأثیر روابط ایران با بریتانیا بر ایلات کردستان از مشروطه تا سال 1320ش.

کریم سلیمانی؛ فوزیه جوانمردی

دوره 24، شماره 95 ، تیر 1402، ، صفحه 93-114

چکیده
  پس از جنگ جهانی اول، بریتانیا به ظاهر در پی ایجاد یک دولت مستقل کردی در سرزمین‌های کردنشین بود  تا بتواند این دولت را تحت حمایت خود اداره کند؛ بنابراین، بین سال‌های 1298-1296ش. شیوه‌های مختلفی را دنبال ...  بیشتر
سیاست نظامی نادرشاه افشار در قفقاز
سیاست نظامی نادرشاه افشار در قفقاز

جهانبخش ثواقب؛ احمد لعبت فرد؛ میرصادق حسینی

دوره 20، شماره 80 ، مهر 1398، ، صفحه 97-122

چکیده
  قفقاز از زمان باستان تاکنون دارای اهمیت راهبردی بوده است و قدرت­های بزرگ مختلفی از جمله ایران، عثمانی و روسیه تزاری برای چندین سده بر سر تسلط آن با یکدیگر در کشمکش بودند. این منطقه همواره جایگاه ویژه‌ای ...  بیشتر
اهداف و کارکردهای کنسولگری انگلیس در اصفهان دوره قاجار (1917-1891م.)
اهداف و کارکردهای کنسولگری انگلیس در اصفهان دوره قاجار (1917-1891م.)

عیسی شجاعی برجوئی؛ حمید حاجیان پور

دوره 22، شماره 88 ، مهر 1400، ، صفحه 99-120

چکیده
  ظهور ناپلئون در عرصه رقابت‌های بین‌المللی و نزدیکی او به دولت قاجار با هدف ضربه‌زدن به منافع انگلیس در هند و همچنین توسعه‌طلبی روس‌ها در ایران با همین هدف باعث شد که انگلیسی‌ها بیش از پیش به موقعیت ...  بیشتر
بررسی زمینه‌های حضور ایالات‌متحده آمریکا در خلیج‌فارس با محوریت کشور ایران (1347 ـ 1320ش./1968 ـ 1941 م.)
بررسی زمینه‌های حضور ایالات‌متحده آمریکا در خلیج‌فارس با محوریت کشور ایران (1347 ـ 1320ش./1968 ـ 1941 م.)

علی اکبر کجباف؛ تارا جهانگیری

دوره 21، شماره 81 ، دی 1398، ، صفحه 101-124

چکیده
  طی سال‌های جنگ جهانی دوم، به‌تدریج نفوذ انگلستان به‌عنوان قدرت برتر در منطقه خلیج‌فارس رو به کاهش نهاد و نفوذ آمریکا ابرقدرتِ جدید غرب در منطقه گسترش یافت و به حضور انگلستان نقش جانبی داده شد. در این ...  بیشتر
بررسی نقش ایرانی‌تباران در دگرگونی‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بحرین (2020- 1850 م.)
بررسی نقش ایرانی‌تباران در دگرگونی‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بحرین (2020- 1850 م.)

فرشید لاری منفرد؛ سجاد پاپی

دوره 23، شماره 89 ، دی 1400، ، صفحه 101-120

چکیده
   ایرانی‌تباران بخشی مهم از جمعیت بحرین را تشکیل می­دهند. آنان به‌دلیل حضور دیرپای تاریخی خود در این سرزمین، برخورداری از جمعیت زیاد و نیز توانمندی اقتصادی، نقش ‌به‌سزایی در عرصه­های گوناگون ...  بیشتر
مذاکرات عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه و پرداخت غرامات جنگ در طول سلطنت سه پادشاه
مذاکرات عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه و پرداخت غرامات جنگ در طول سلطنت سه پادشاه

فاطمه قاضیها

دوره 24، شماره 93 ، اسفند 1401، ، صفحه 101-122

چکیده
  مفاد عهدنامه گلستان نه روس‌ها را راضی کرده بود و نه حکومت ایران را؛ به‌خصوص به سبب ابهاماتی که در خطوط سرحدی وجود داشت. در این رابطه، گهگاه تجاوزهایی از سوی روس‌ها به ایران صورت می‌گرفت، تا اینکه در ...  بیشتر
همگرایی سیاسی ایران و پاکستان در دوره پهلوی دوم
همگرایی سیاسی ایران و پاکستان در دوره پهلوی دوم

بهنام شیخی

دوره 22، شماره 85 ، دی 1399، ، صفحه 103-124

چکیده
  جمهوری اسلامی پاکستان پس از استقلال هند از بریتانیا، در سال 1326 ش./ 1947م. از هندوستان رسماً جدا شد. هند از تجزیه قلمرو خود به شدت ناراضی بود، لذا دشمنی و رقابت دو کشور هند و پاکستان از آغاز شروع شد و همواره ...  بیشتر
نامه‌های دیپلماتیک ایران با همسایگان در دوره صفوی (بررسی و تحلیل نسخه خطی مکاتیب مختلفه)
نامه‌های دیپلماتیک ایران با همسایگان در دوره صفوی (بررسی و تحلیل نسخه خطی مکاتیب مختلفه)

یاسر ملازئی

دوره 23، شماره 91 ، تیر 1401، ، صفحه 103-122

چکیده
  مکاتیب مختلفه به مثابه یک اثر منشآتی، مجموعه‌ای از نامه‌های دیپلماتیک ایران در عصر صفوی را با قلمروهای سیاسی مجاور آن در بر می‌گیرد. این مجموعه که توسط محمدصالح، برادرزاده اسکندربیک منشی در عصر فرمانروایی ...  بیشتر
بررسی رفتار مذاکراتی نمایندگان سیاسی دربار قاجار در عقد عهدنامه گلستان
بررسی رفتار مذاکراتی نمایندگان سیاسی دربار قاجار در عقد عهدنامه گلستان

علی مشهدی رفیع

دوره 23، شماره 90 ، اردیبهشت 1401، ، صفحه 105-124

چکیده
  بررسی معاهدات تاریخی میان دولت‌ها بیشتر از طریق بررسی رویدادها و برهم‌کنش نیروهای سیاسی درگیر در انعقاد آنها صورت می‌گیرد که عمدتاً حاصل از این دیدگاه است که انعقاد این معاهدات خود یک رویداد تاریخی ...  بیشتر
مشکلات شرکت زیگلر در صادرات فرش دست‌باف ایران در دورۀ قاجار
مشکلات شرکت زیگلر در صادرات فرش دست‌باف ایران در دورۀ قاجار

مهدی وزینی افضل

دوره 21، شماره 84 ، آبان 1399، ، صفحه 107-136

چکیده
  شرکت زیگلر در صنعت فرش ایران سرمایه‌گذاری گسترده انجام داد و از نام‌نشان‌های فرش در دورۀ قاجار به ‌شمار می‌رفت. این شرکت با تأسیس شعبه‌های مختلف در ایران به مرکزیت سلطان‌آباد، به واردات منسوجات و ...  بیشتر
محورهای سیاست انگلیسی ها در بلوچستانِ دوره قاجار
محورهای سیاست انگلیسی ها در بلوچستانِ دوره قاجار

عبدالودود سپاهی؛ عظیم شه بخش

دوره 24، شماره 94 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 107-128

چکیده
  بلوچستان در ابتدای سلطنت قاجارها، از نخستین مناطق ایران بود که سیاست انگلیسی­ها در آن به دلیل همجواری‌ با هندوستان آغاز شد و تا پایان این دوره به روش­های گوناگونی ادامه یافت. بررسی اهداف و سیاست­های ...  بیشتر
بررسی بازخورد تحولات سیاست خارجی آمریکا در روابط با ایران بر اساس نظریه سازه‌انگاری
بررسی بازخورد تحولات سیاست خارجی آمریکا در روابط با ایران بر اساس نظریه سازه‌انگاری

حسین هژیریان؛ فضل الله براقی

دوره 21، شماره 82 ، فروردین 1399، ، صفحه 109-144

چکیده
  بررسی تاریخ روابط ایران و آمریکا نشان می­دهد که این روابط از اواسط حکومت قاجار تا دوره مورد بررسی این پژوهش دو مرحله داشته است؛ در مرحله نخست، علی­رغم تمایل کنشگران سیاسی ایران برای حضور فعال آمریکا ...  بیشتر
نقش حاکمان محلی در برهم‌ زدن امنیت ایالات سرحدی خراسان و استرآباد از قرارداد آخال تا پایان دولت تزاری
نقش حاکمان محلی در برهم‌ زدن امنیت ایالات سرحدی خراسان و استرآباد از قرارداد آخال تا پایان دولت تزاری

مجید نصرآبادی؛ مرتضی نورائی

دوره 22، شماره 87 ، تیر 1400، ، صفحه 109-126

چکیده
  این پژوهش نقش حاکمان محلی را در برهم‌زدن امنیت ایالات سرحدی خراسان و استرآباد از انعقاد قرارداد آخال تا پایان دولت ترازی بررسی می‌کند. پرسش‌های اصلی پژوهش حاضر عبارتند از: 1. حاکمان محلی چگونه باعث برهم‌زدن ...  بیشتر
نقش حاکمان ایرانی‌تبار آرتاکسی ارمنستان در روابط خارجی ایران و روم در دوران فرهاد چهارم
نقش حاکمان ایرانی‌تبار آرتاکسی ارمنستان در روابط خارجی ایران و روم در دوران فرهاد چهارم

محمد ملکی

دوره 21، شماره 83 ، تیر 1399، ، صفحه 115-134

چکیده
  بررسی روابط اشکانیان و روم، با محوریت حاکمان ایرانی‌‌تبار آرتاکسی ارمنستان و تعیین مرز رسمی فرات در نتیجة اثرپذیری از آن‌ها در نیمۀ دوم قرن یکم قبل از میلاد موضوعی است که این جستار بدان پرداخته ...  بیشتر
نقش انگلستان در تحولات پس از مشروطه از دیدگاه روزنامه جنوب
نقش انگلستان در تحولات پس از مشروطه از دیدگاه روزنامه جنوب

رضا معینی رودبالی

دوره 24، شماره 95 ، تیر 1402، ، صفحه 115-136

چکیده
  انقلاب مشروطه از تحولات مهم تاریخ معاصر ایران است. مقابله با نفوذ روزافزون روس‌ها در ایران و همزمان به‌حاشیه رانده‌شدن انگلیسی‌ها از جمله دلایل حمایت انگلیس از مشروطه در ایران بود. با تحقق مشروطیت ...  بیشتر
راهبرد تجاری آلمان در خلیج فارس طی دوره پهلوی اول (1304-1320ش.)
راهبرد تجاری آلمان در خلیج فارس طی دوره پهلوی اول (1304-1320ش.)
دوره 24، شماره 96 ، مهر 1402، ، صفحه 115-138

چکیده
  اهمیت راهبردی و تجاری خلیج فارس از آغاز قرن سیزدهم هجری قمری/ نوزدهم میلادی زمینه توجه و حضور کشورهای اروپایی را در این منطقه فراهم کرد. از اواخر این قرن، با تغییر رویکرد آلمان در نظام بین‌الملل، این ...  بیشتر
نقش حاکمان ایرانی‌تبار آناتولی و قفقاز در شکل‌گیری روابط اشکانیان با روم
نقش حاکمان ایرانی‌تبار آناتولی و قفقاز در شکل‌گیری روابط اشکانیان با روم

محمد ملکی

دوره 22، شماره 86 ، خرداد 1400، ، صفحه 119-140

چکیده
  شکل ­گیری روابط دیپلماتیک ایران و روم در آغاز قرن یکم پیش از میلاد، در نتیجه توسعه­ طلبی روم به سمت شرق و اشکانیان به سمت غرب، منجر به رویارویی ایران و روم شد. از دید این جستار، کشمکش ایران و روم در طول ...  بیشتر
بررسی جایگاه خلیج فارس در سیاست خارجی منطقه‌ای ایالات متحده آمریکا با محوریت نقش ایران (سال‌های 1357-1348ش.)
بررسی جایگاه خلیج فارس در سیاست خارجی منطقه‌ای ایالات متحده آمریکا با محوریت نقش ایران (سال‌های 1357-1348ش.)

تارا جهانگیری

دوره 23، شماره 92 ، مهر 1401، ، صفحه 119-138

چکیده
  با اعلام خروج نیروهای انگلستان از شرق سوئز و خلیج فارس در سال 1347ش.، آمریکا پس از جنگ جهانی دوم به‌عنوان ابرقدرت غرب به‌تدریج نفوذ خود را در منطقه خلیج فارس گسترش داد تا از توسعه نفوذ شوروی در منطقه جلوگیری ...  بیشتر
تحلیل سیر تاریخی دیپلماسی بین‌المللی ورزش ایران در دوره پهلوی دوم
تحلیل سیر تاریخی دیپلماسی بین‌المللی ورزش ایران در دوره پهلوی دوم

آرمان طاهری نامقی؛ مرتضی دوستی پاشاکلایی

دوره 22، شماره 88 ، مهر 1400، ، صفحه 121-142

چکیده
  دیپلماسی ورزش با تمرکز بر رویدادهای ورزشی، عرصه منحصربه‌فردی را برای ملت میزبان فراهم می‌سازد تا دیپلماسی عمومی‌اش را به کار گیرد و همین امر موجب شده است که در دیپلماسی کشورها به جایگاه ورزش توجهی ...  بیشتر